اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی، روز دوشنبه ۲۴ دی‌ماه در نشست خبری هفتگی، بیانیه وزارت دادگستری آمریکا درباره دستگیری یک شهروند ژاپنی به اتهام قاچاق مواد هسته‌ای به ایران را «سناریو هالیوودی» و «مضحک» خواند و مدعی شد همه اتهام‌هایی که در این سال‌ها علیه جمهوری اسلامی مطرح شده‌اند، «سناریوهایی برای اعمال فشار بوده‌اند و ارزش موضع‌گیری ندارند».

وزارت دادگستری آمریکا اخیرا اعلام کرده است که یک تبهکار ژاپنی، عضو گروه یاکوزا، در دادگاهی در نیویورک به قاچاق مواد هسته‌ای از جمله اورانیوم و پلوتونیوم با درجه خلوص لازم برای تولید تسلیحات نظامی از میانمار به کشورهای دیگر نظیر ایران، اعتراف کرده است.

سخنگوی وزارت امور خارجه در نشست خبری روز دوشنبه درباره موضع جمهوری اسلامی برای مذاکره با آمریکا گفت که موضع تهران در این خصوص «ثابت» است. او ضمن اذعان تلویحی به تمایل تهران برای مذاکره افزود: «مذاکره یک جاده دوطرفه است و جمهوری اسلامی برای آن التماس نمی‌کند.»

بقایی در پاسخ به پرسشی درباره میانجی‌گری ژاپن میان ایران و آمریکا گفت: «در مورد مجاری یا روش‌های انتقال پیام بین ایران و آمریکا، همیشه یک مسیر رسمی وجود داشته است. دفتر حفاظت منافع آمریکا در تهران که تحت مدیریت دولت سوییس است، از زمان تاسیس این دفتر در تهران، مسیر رسمی و دیرینه انتقال پیام‌ها بوده است و این روند همچنان ادامه دارد. البته طرف‌های دیگری هم ممکن است در این مورد نقش‌آفرینی کنند.»

احتمال میانجی‌گری ژاپن در خصوص پرونده هسته‌ای ایران، با سفر اخیر تاکه‌هیرو فوناکوشی، معاون ارشد وزیر خارجه ژاپن، به ایران و دیدارش با عباس عراقچی، معاون وزیر امور خارجه، مطرح شده بود.

امضای توافق‌نامه راهبردی با روسیه

سخنگوی دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی در نشست خبری روز دوشنبه خبر داد که مسعود پزشکیان، رئیس دولت چهاردهم، به‌زودی به تاجیکستان و سپس به روسیه سفر خواهد کرد.

به‌ گفته بقایی، پزشکیان در تاجیکستان مجموعه‌ای از اسناد در زمینه‌های مختلف اقتصادی، تجاری، بهداشت، حمل‌ونقل و انرژی را با مقام‌های این کشور بررسی می‌کند و در روسیه نیز توافق‌نامه جامع همکاری‌های راهبردی را با ولادیمیر پوتین امضا خواهد کرد.

بقایی گفت که این موافقت‌نامه طیف بسیار گسترده‌ای از همکاری‌ها، از جمله همکاری‌های دفاعی، امنیتی، نظامی و اقتصادی را شامل می‌شود. او در ادامه افزود: «این موافقت‌نامه متن به‌روزشده توافق‌نامه ۲۰ساله با روسیه است.»

ابراهیم رئیسی، رئیس دولت سیزدهم جمهوری اسلامی، سال ۱۴۰۰، چند ماه پس از آغاز به کار، به روسیه رفت و پیش‌نویس توافق‌نامه راهبردی ایران و روسیه را به پوتین تقدیم کرد. این متن در رفت‌و‌برگشت‌های میان دو کشور نهایی شد و اکنون، با مرگ ابراهیم رئیسی، دولت چهاردهم، در پی امضای آن با روسیه است. این در حالی است که ناظران این نگرانی را مطرح کرده‌اند که جمهوری اسلامی برای گریز از فشارهای بین‌المللی و ادامه بقا، قصد دارد امتیازهای جدیدی به روسیه و چین بدهد.

نشست ریاض و تحولات سوریه

بقایی غیبت جمهوری اسلامی در نشست ریاض درباره تحولات اخیر سوریه را توجیه کرد و با بیان اینکه بسیاری از کشورها به این نشست دعوت نشده بودند، گفت: «اجلاس ریاض ادامه اجلاس عقبه است و جمهوری اسلامی از هر روندی که به تثبیت اوضاع در سوریه کمک کند، حمایت خواهد کرد.» او مدعی شد که این نشست به بیانیه منجر نشد و نتیجه‌ای نداشت.

برخلاف این ادعا، در نشست ریاض تصمیم آمریکا برای کاهش محدودیت‌های ارسال کمک‌های بشردوستانه به سوریه به مدت شش ماه بررسی شد و اروپا نیز احتمالا در پایان ماه جاری اقدام مشابهی انجام خواهد داد.

نشست با سه کشور اروپایی در ژنو

سخنگوی وزارت امور خارجه در نشست خبری روز دوشنبه به اظهارات امانوئل مکرون، رئیس‌جمهوری فرانسه، درباره فعالیت هسته‌ای ایران واکنش نشان داد و فرانسه را به «سرگردانی، سرگشتگی و نداشتن رویکرد مستقل و سازنده» متهم کرد. او مدعی شد: «حرف‌هایی که درباره برنامه هسته‌ای ایران مطرح می‌شود، بی‌پایه و اساس و بدون مبانی قانونی است.» بقایی فرانسه را به «میزبانی از گروه‌های تروریستی» هم متهم کرد و گفت: «سفیر این کشور در تهران احضار شده است.»

بقایی در پاسخ به پرسشی درباره اهداف تهران در نشست روز دوشنبه ژنو با سه کشور آلمان، فرانسه و بریتانیا گفت: «در این گفت‌وگوها، مجموعه‌ای از موضوع‌های منطقه‌ای، بین‌المللی و مباحث دوجانبه میان این سه کشور و اتحادیه اروپایی، از جمله موضوع هسته‌ای، بررسی خواهد شد.»

یک روز پس از آنکه وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی محمدرضا رئوف شیبانی را به‌عنوان نماینده ویژه خود در امور سوریه منصوب کرد، بقایی مدعی شد که «جمهوری اسلامی از حق مردم سوریه در تعیین سرنوشت خود حمایت می‌کند و آینده روابط با این کشور نیز به عملکرد طرف مقابل بستگی دارد». او درباره انتصاب شیبانی هم مدعی شد: «فعال‌سازی تمام ظرفیت‌های وزارت امور خارجه در حوزه سوریه طبیعی است.»

بقایی از پاسخ به پرسشی درباره احتمال دیدار وزرای امور خارجه ایران و سوریه طفره رفت و گفت که از این موضوع اطلاعی ندارد.