مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهوری اسلامی ایران و عباس عراقچی، وزیر خارجه، پس از بارها ابراز تمایل به مذاکره با آمریکا و چراغ سبز علی خامنه‌ای، اعلام کردند که هنوز پیامی از دونالد ترامپ که خامنه‌ای مذاکره با او را «سم مضاعف» خوانده بود، دریافت نکرده‌اند.

در حالی که پرچم آمریکا از کف خیابان‌ها و معابر پاک می‌شود و مقامات جمهوری اسلامی متناسب با شرایط حاصل از آغاز به کار دولت دوم ترامپ، به رسم دورانی که خطر احساس می‌کند، زبان تهدید را فعلا کنار گذاشته‌اند و از منافع دیپلماسی و مذاکره سخن می‌گویند، پزشکیان در حاشیه جلسه هیات دولت در پاسخ به خبرنگاری که از او پرسید «پیامی از رئیس‌جمهوری آمریکا دریافت شده است»، گفت: «فعلا پیامی دریافت نکردیم.»

پزشکیان در مصاحبه کوتاه با ان‌بی‌سی که بیشتر در آن حرف‌های رئیس‌جمهوری اسلامی ایران شنیده شد و مصاحبه‌کننده پرسش‌های چالشی مطرح نکرد، گفته بود که تهران برای مذاکره با آمریکا آماده است.

این درحالی است که محمدجواد ظرف، مشاور او هم در مجمع جهانی اقتصاد که اخیرا در سوئیس برگزار شد، به‌طور تلویحی از آمادگی جمهوری اسلامی برای مذاکره با آمریکا صحبت کرد.

عراقچی نیز که پیش‌تر به اسکای‌نیوز گفته بود، «سخنان ترامپ را می‌شنویم» به خبرنگاران گفت: «هیچ پیام مشخصی از سمت دولت آمریکا ارسال یا دریافت نشده است.»

انتظار کشیدن مقامات جمهوری اسلامی برای دریافت پیام یا عکس‌العملی از دولت ترامپ در حالی ادامه دارد که چهل‌و‌هفتمین رئیس‌جمهوری آمریکا در مصاحبه‌های اخیر خود ضمن اینکه پاسخ روشنی به حمایت از اقدام نظامی اسرائیل علیه تاسیسات هسته‌ای ایران نداده و آن را استراتژی سیاسی خوانده که نباید به‌طور عمومی درباره آن صحبت کرد، به صراحت گفته است که جمهوری اسلامی نباید سلاح هسته‌ای داشته باشد.

او این نکته را به عنوان مهمترین نکته در قبال جمهوری اسلامی مطرح کرده است.

دولت اول ترامپ شروط ۱۲گانه‌ای برای توافق با تهران اعلام کرده بود که طیفی از موضوعات از حمایت نکردن از گروه‌های شبه‌نظامی در منطقه تا تعطیلی برنامه‌های غنی‌سازی را شامل می‌شد.

از آنجایی که جمهوری اسلامی پس از حمله‌های اسرائیل به حماس و حزب‌الله، با تضعیف دو گروه اصلی شبه‌نظامی خود مواجه شده که اکثر رهبران میدانی و ارشد خود را از دست داده‌، و در زمانی که مقامات عراق به روشنی از لزوم کنترل شبه‌نظامیان تحت حمایت تهران صحبت می‌کنند، در عمل بخشی از شروط قبلی آمریکا به کمک اسرائیل محقق شده است.

در این بین برنامه‌های هسته‌ای ایران که در دولت بایدن رشد چشمگیری داشته است، همچنان به قوت خود باقی است و بدون امتیازدهی سنگین در زمینه آن نخواهند توانست با دولت ترامپ به توافق برسند.

در مقابل یک ضرب‌الاجل هم برای غرب وجود دارد و آن اکتبر ۲۰۲۵ است. زمانی که قطعنامه ۲۲۳۱ که برجام ضمیمه آن است منقضی می‌شود و امکان فعال شدن مکانیسم ماشه از بین می‌رود.

به این ترتیب به نظر نمی‌رسد که جمهوری اسلامی بتواند این بازه زمانی هشت‌ماهه را بدون امتیازدهی قابل توجه به غرب سپری کند.