آژانس بین‌المللی تحقیقات سرطان (IARC) وابسته به سازمان بهداشت جهانی، اعلام کرده که نسبت افرادی که بدون سابقه سیگار کشیدن به سرطان ریه مبتلا می‌شوند در حال افزایش است و آلودگی هوا یکی از عوامل مهم در این روند محسوب می‌شود.

گاردین با اشاره به گزارش این آژانس می‌نویسد که سرطان ریه در افراد غیرسیگاری اکنون پنجمین علت مرگ ناشی از سرطان در سراسر جهان محسوب می‌شود. این نوع سرطان تقریبا به‌طور انحصاری به‌صورت آدنوکارسینوم (adenocarcinoma) یا تومور بدخیم ساخته‌شده از سلول‌های غده‌ای، ظاهر می‌شود که در حال حاضر رایج‌ترین زیرگونه از چهار نوع اصلی سرطان ریه در مردان و زنان در سطح جهان است. 

بر اساس مطالعه آژانس بین‌المللی تحقیقات سرطان که در مجله «درمان بیماری‌‌های تنفسی لنست» (Lancet Respiratory Medicin‌) منتشر شد، در سال ۲۰۲۲، حدود ۲۰۰ هزار مورد آدنوکارسینوم با قرار گرفتن در معرض آلودگی هوا مرتبط بوده و بیشترین میزان آدنوکارسینوم ناشی از آلودگی هوا هم در شرق آسیا، به‌ویژه چین، مشاهده شده است.

دکتر فردی بری، نویسنده اصلی مطالعه و رئیس بخش پایش سرطان این آژانس بین‌المللی، در گفتگو با گاردین تاکید کرد که این یافته‌ها لزوم پایش فوری تغییرات در خطر ابتلا به سرطان ریه را آشکار می‌کند و افزود که مطالعات بیشتر در جوامعی که سیگار کشیدن عامل اصلی سرطان ریه محسوب نمی‌شود، به منظور شناسایی عوامل احتمالی از جمله آلودگی هوا، ضروری است.

بری می‌گوید با وجود کاهش مصرف سیگار‌ــ همانطور که در بریتانیا و ایالات متحده دیده می‌شود‌ــ نسبت ابتلا به سرطان‌ ریه در افرادی غیرسیگاری روبه‌افزایش است. اینکه آیا نسبت جهانی آدنوکارسینوم‌های مرتبط با آلودگی هوای محیطی افزایش خواهد یافت یا خیر، به میزان موفقیت راهبردهای آینده در کاهش مصرف دخانیات و کنترل آلودگی هوا در سراسر جهان بستگی دارد.

سرطان ریه همچنان شایع‌ترین سرطان و بیشترین عامل مرگ‌ ناشی از سرطان در سراسر جهان محسوب می‌شود. در سال ۲۰۲۲، حدود ۲.۵ میلیون نفر به این بیماری مبتلا شدند. با این حال، الگوی شیوع این سرطان از نظر زیرگونه‌های آن در دهه‌های اخیر به‌شدت تغییر کرده است. طبق یافته‌های آژانس بین‌المللی سرطان، از میان چهار زیرگونه اصلی سرطان ریه شامل آدنوکارسینوم، کارسینوم سلول سنگفرشی، کارسینوم سلول کوچک و کارسینوم سلول بزرگ، آدنوکارسینوم اکنون شایع‌ترین نوع در میان مردان و زنان در سراسر جهان شده است.

در سال ۲۰۲۲، حدود ۴۵.۶ درصد موارد سرطان ریه مردان و ۵۹.۷ درصد موارد سرطان ریه زنان در جهان از نوع آدنوکارسینوم بود، در حالی که سال ۲۰۲۰ این ارقام به ترتیب ۳۹ درصد و ۵۷.۱ درصد بودند. به گزارش این آژانس، تا ۷۰ درصد موارد سرطان ریه در میان افرادی که هرگز سیگار نکشیده‌اند، از نوع آدنوکارسینوم است.

از طرفی در حالی که طی ۴۰ سال گذشته میزان بروز سرطان ریه در مردان در بیشتر کشورها کاهش یافته، نرخ ابتلا در زنان همچنان در حال افزایش است. در سال ۲۰۲۲، موارد سرطان ریه در مردان همچنان بیشتر بود (حدود ۱.۶ میلیون نفر)، اما شکاف بین میزان بروز این بیماری در مردان و زنان در حال کاهش است، به طوری که حدود ۹۰۰ هزار زن در سال ۲۰۲۲ به سرطان ریه مبتلا شدند.

هشدار درباره افزایش شیوع سرطان ریه در زنان

روزنامه گاردین در سال ۲۰۲۳، گزارش داد که برای اولین بار در بریتانیا، تعداد زنان مبتلا به سرطان ریه از مردان پیشی گرفته است. این یافته باعث شد کارشناسان از زنان بخواهند به سرطان ریه هم به اندازه سرطان پستان هوشیار باشند.

متخصصان سرطان بر این باورند که این آمار منعکس‌کننده تفاوت‌های تاریخی در میزان استعمال دخانیات است، زیرا شیوع سیگار کشیدن در مردان خیلی زودتر از زنان به اوج رسید.

تغییر در ترکیبات سیگارها و الگوی مصرف دخانیات در دهه‌های اخیر بر الگوی شیوع انواع سرطان ریه هم تاثیر گذاشته است. علاوه بر این، شواهد علمی فزاینده‌ای وجود دارد که نشان می‌دهد بین آلودگی هوا و افزایش خطر ابتلا به آدنوکارسینوم ارتباط علی‌ومعلولی وجود دارد. بر اساس این مطالعه «آلودگی هوا را می‌توان عاملی مهم در افزایش موارد آدنوکارسینوم دانست، به طوری که ۵۳ تا ۷۰ درصد از موارد سرطان ریه در افراد غیرسیگاری در سراسر جهان این نوع سرطان است».