درحالی که جمهوری اسلامی موفق شد در ماه‌های پایانی دولت اول ترامپ از طریق تماس‌های پشت‌پرده و به کمک دمکرات‌ها در آمریکا که به دنبال بازگشت به قدرت بودند، از فعال شدن مکانیسم ماشه و بازگشت تحریم‌های سازمان ملل جلوگیری کند، به نظر می‌رسد که بار دیگر قصد دارد این الگو را در دولت دوم ترامپ در بوته آزمون بگذارد.

بخشی از مصاحبه اخیر مجید تخت روانچی، معاون وزیر خارجه جمهوری اسلامی با برنامه «ژئوپولتیک» در شبکه «العهد» به این نکته اشاره دارد.

او می‌گوید: «ما اکنون با کشورهای اروپایی مذاکره می‌کنیم و دو طرف به پیشروی مذاکرات تمایل دارند. چارچوب و دستوراتی وجود دارد که بر اساس آنها عمل می‌کنیم تا به توافق دست‌یابیم.»

اروپا به‌طور کلی در مقایسه با دولت‌های جمهوری‌خواه و حتی دمکرات آمریکا همواره مواضعی ملایم‌تر در مقابل جمهوری اسلامی داشته و به مماشات متمایل بوده است.

یکی از معدود دفعاتی که اروپا در مقابل جمهوری اسلامی موضعی متحد به نمایش گذاشت مربوط به دوران پس از ترور میکونوس در آلمان در شهریور ۱۳۷۱ است که به اعتراض و قطع روابط دیپلماتیک برخی کشورهای اروپایی با ایران منجر شد. حاکمان جمهوری اسلامی در مقابل دولت محمد خاتمی را بر سر کار آوردند تا با شعار «گفت‌و‌گوی تمدن‌ها» اروپاییان را به سمت خود بازگرداند.

پس از آن هرچند روابط اروپا با ایران برای مقاطعی، برای مثال حمله به سفارتخانه‌های اروپایی در تهران یا بازداشت شهروندان دوتابعیتی و اتباع اروپایی دچار تنش شد، اما در مجموع اروپا سختگیری شدیدی علیه جمهوری اسلامی به اجرا نگذاشت.

یکی از تازه‌ترین نمونه‌های آن نیز کنفرانس امنیتی مونیخ در آلمان است که  تحت فشار دولت، دعوت از شاهزاده رضا پهلوی را پس گرفت. پیش از آن پارلمان هلند سخنرانی برنامه‌ریزی شده شاهزاده رضا پهلوی را لغو کرده بود و قبل از آن مجمع کمبریج در بریتانیا مدعی شده بود که نمی‌تواند امنیت سخنرانی شاهزاده را برقرار کند و از همین رو این سخنرانی را لغو می‌کند.

اکنون درحالی که علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی گفته است مذاکره با آمریکا فایده‌ای ندارد، مقامات وزارت خارجه او از مذاکره با اروپا صحبت می‌کنند. روانچی در این زمینه به «العهد» گفت که خامنه‌ای چارچوب کلی مذاکره با آمریکا را مشخص کرده است و دولت ترامپ به توافق پایبند نبوده است.

او گفت که جمهوری اسلامی با کشورهای اروپایی مذاکره می‌کند تا به توافق دست یابد.

این در حالی است که باتوجه به پیشرفت هسته‌ای ایران و انباشت ذخایر اورانیوم غنی‌شده با خلوص بالا و فرصت محدودی که برای فعال شدن مکانیسم ماشه وجود دارد (آبان‌ماه)، روشن نیست اتحادیه اروپا چه سیاستی را دنبال خواهد کرد.

درحالی که دونالد ترامپ به روشنی گفته است که هرگز اجازه نخواهد داد ایران به سلاح هسته‌ای دست یابد و حتی بحث برچیدن برنامه هسته‌ای ایران و الگویی مشابه لیبی را مطرح کرده است، اروپا هنوز به

طور مشخص موضع خود را روشن نکرده است.

به نظر می‌رسد که جمهوری اسلامی نیز فعلا می‌کوشد از این فرصت برای به بازی گرفتن کارت‌هایی که پیش‌تر در بازی با اروپا با آنها برنده بوده استفاده کند.