اسرائیل روز یکشنبه اعلام کرد آزادی صدها زندانی فلسطینی را که قرار بود در ازای تحویل گروگان‌های اسرائیلی در روز شنبه انجام دهد، «تا تضمین آزادی گروگان‌های بعدی و نبود تشریفات تحقیرآمیز» به تعویق می‌اندازد.

به گزارش رویترز، بیانیه دفتر بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائيل، اوایل روز یکشنبه در حالی منتشر شد که قرار بود ۶۲۰ زندانی فلسطینی بلافاصله پس از آزادی شش گروگان اسرائیلی انجام شود. قرار بود این بیشترین تعداد زندانیانی باشد که طی یک روز در مرحله اول آتش‌بس آزاد می‌شوند.

اعلامیه اسرائیل ناگهان آینده آتش‌بس را زیر سوال برد. کمیسیون امور زندانیان تشکیلات خودگردان فلسطین نیز تاخیر «تا اطلاع ثانوی» در آزادی زندانیان فلسطینی را تایید کرده است.

اسرائيل نحوه آزادی گروگان‌ها را «تحقیرآمیز» خوانده است. روز شنبه این گروگان‌ها در حالی آزاد شدند که پنج نفر از شش نفر آن‌ها را شبه‌نظامیان نقابدار و مسلح تا سکویی با تصاویر تبلیغاتی حماس همراهی می‌کردند. پیش از این نیز سازمان ملل متحد و صلیب سرخ از این‌گونه نمایش‌های حماس انتقاد کرده بودند.

در بیانیه اسرائیل به «تشریفاتی که گروگان‌ها را تحقیر می‌کند و استفاده از آنان برای اهداف تبلیغاتی» اشاره شده است، که احتمالا به ویدیویی برمی‌گردد که دو گروگانی را که هنوز آزاد نشده‌ بودند، در حال تماشای مراسم تحویل دیگر گروگان‌ها نشان می‌داد .

این شش نفر آخرین گروگان‌های زنده بودند که طبق مرحله اول آتش‌بس آزاد می‌بایست آزاد می‌شدند. یک هفته تا پایان مرحله اول آتش‌بس باقی مانده، اما مذاکرات درمورد مرحله دوم هنوز آغاز نشده است.

دولت اسرائیل به پرسش‌ها درباره تاخیر در آزادی زندانیان و زمان تحویل آن‌ها پاسخی نداده است. در مقابل، حماس اسرائیل را به «نقض آشکار توافق آتش‌بس» متهم کرده است.

با توجه به شرایط کنونی، توافق آتش‌بس، که مرگبارترین و ویرانگرترین درگیری‌ها بین اسرائیل و حماس را متوقف کرده است، احتمالا از سر گرفته شود. توقف این درگیری نیازمند مرحله بعدی آتش‌بس است، اما ناظران می‌گویند احتمالا مذاکرات مرحله دوم دشوارتر است.

حماس گفته بود هفته آینده چهار جسد اسرائیلی را تحویل می‌دهد و مرحله اول آتش‌بس را تکمیل می‌کند. پس از آن، بیش از ۶۰ گروگان در دست حماس باقی خواهد ماند که تقریبا نیمی از آن‌ها زنده‌اند.

این گروه شبه‌نظامی اعلام کرده است که اسرای باقی‌مانده را به شرط آتش‌بس پایدار و خروج کامل اسرائیل از غزه آزاد خواهد کرد. در سوی دیگر نیز نتانیاهو، با حمایت رئیس‌جمهوری آمریکا، می‌گوید که به نابودی قابلیت‌های نظامی و حکومتی حماس و بازگرداندن همه گروگان‌ها متعهد است.

۶۲۰ زندانی فلسطینی که قرار است آزاد شوند، شامل ۱۵۱ زندانی‌ است که یا در حال حاضر حبس ابد یا محکومیت‌های دیگر به دلیل حمله به اسرائیلی‌ها را در زندان می‌گذرانند. به گفته دفتر رسانه‌ای زندانیان فلسطینی، تقریبا یک‌صد نفر این زندانیان به کشورهای دیگر تبعید می‌شوند. قرار است ۴۴۵ مرد، ۲۳ کودک ۱۵ تا ۱۹ ساله و یک زن آزاد شوند.

باسم نعیم، یکی از مقام‌های ارشد حماس، در گفت‌وگو با خبرگزاری فرانسه گفت: «کاری که دولت دشمن با تاخیر در آزادی زندانیان می‌کند رفتاری مانند اوباش است و این موضوع توافق را با خطر جدی مواجه می‌کند.»

او از میانجی‌‌ها، به‌ویژه ایالات متحده، خواست بر اسرائیل فشار بیاورند که «این توافق را همان‌طور که هست اجرا و این گروه از زندانیان را فورا آزاد کند».

در همین حال، به گزارش فرانس۲۴، وزیر دفاع اسرائیل اعلام کرد که ارتش اسرائیل تا «سال آینده» در برخی از اردوگاه‌های آوارگان کرانه باختری باقی می‌ماند.

اسرائیل که روز ۲۱ ژانویه، دو روز پس از آتش‌بس، حمله‌ای گسترده را به شمال کرانه باختری آغاز کرد و سپس آن را گسترش داد، می‌گوید قصد دارد شبه‌نظامیان حماس را در این قلمرو از بین ببرد. این در حالی است که فلسطینی‌ها این حملات را بخشی از تلاش برای تثبیت کنترل اسرائیل بر این سرزمین می‌دانند، جایی که سه میلیون فلسطینی تحت حکومت نظامی زندگی می‌کنند.

 یسرائیل کاتز، وزیر دفاع اسرائیل، گفت به ارتش دستور داده است که برای ماندن در برخی از اردوگاه‌های آوارگان کرانه باختری آمادگی داشته باشند، جایی که به گفته او حدود ۴۰هزار فلسطینی از آنجا گریخته‌اند و مناطقش خالی از سکنه‌اند.

کاتز در بیانیه‌ای اعلام کرد به ارتش دستور داده است که «برای اقامت طولانی‌مدت در اردوگاه‌هایی که برای سال آینده پاکسازی شده‌اند آماده شوند و اجازه ندهند که ساکنان دوباره برگردند».

 براساس توافق‌نامه‌های صلح موقت از اوایل دهه ۱۹۹۰، اسرائیل کنترل بخش‌های وسیعی از کرانه باختری را در اختیار دارد، در حالی که تشکیلات خودگردان فلسطینی دیگر مناطق را اداره می‌کند. اسرائیل به‌طور منظم نیروهایش را به مناطق فلسطینی می‌فرستد، اما معمولا پس از پایان یافتن ماموریت نیروهایش آن‌ها را بازمی‌گرداند.

سازمان ملل می‌گوید که عملیات کنونی اسرائیل در واکنش به حمله هفتم اکتبر حماس، که طی آن اسرائیل پیوسته به کرانه باختری هم حمله کرده است، طولانی‌ترین عملیات از اوایل دهه ۲۰۰۰ محسوب می‌شود.