محمد شریف‌الله، از فرماندهان ارشد داعش خراسان، که از او به‌عنوان طراح اصلی حمله مرگبار ۲۶ اوت ۲۰۲۱ فرودگاه کابل نام برده شده، با همکاری اطلاعاتی سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) و نهادهای امنیتی پاکستان بازداشت شده است.

اکسیوس به نقل از دو مقام آمریکایی گزارش داد که محمد شریف‌الله در بازداشت و در حال انتقال به آمریکا است. دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا، نیز شامگاه سه‌شنبه در سخنرانی خود در کنگره از این بازداشت پرده برداشت.

به نوشته اکسیوس، محمد شریف‌الله، از رهبران کلیدی داعش خراسان مستقر در افغانستان و پاکستان، به طراحی و هماهنگی حمله مرگبار فرودگاه کابل متهم است؛ حمله‌ای که به کشته شدن ۱۳ نیروی نظامی آمریکایی و حدود ۱۷۰ شهروند افغانستان انجامید.

ترامپ در سخنرانی خود اعلام کرد: «با خوشحالی اعلام می‌کنم که ما به‌تازگی تروریست اصلی مسئول این جنایت را بازداشت کرده‌ایم.» او از دولت پاکستان برای کمک به بازداشت شریف‌الله قدردانی کرد و گفت که او در حال انتقال به ایالات متحده است.

یک مقام آمریکایی مطلع از این پرونده گفت که شریف‌الله که به نام جعفر نیز شناخته می‌شود، پس از آنکه سازمان اطلاعات پاکستان او را بازداشت کرد، در حال استرداد به آمریکا است و قرار است روز چهارشنبه وارد ایالات متحده شود و انتظار می‌رود کیفرخواستی علیه او اعلام شود.

یک مقام آمریکایی دیگر هم گفت که شریف‌الله «طراح اصلی» حمله‌ای بود که ۲۶ اوت ۲۰۲۱ مقابل فرودگاه بین‌المللی کابل رخ داد و به دلیل نقشی که داشته، چندین سال است که هدف اصلی سازمان‌های اطلاعاتی آمریکا است.

طالبان در آوریل ۲۰۲۳، یکی دیگر از رهبران ارشد داعش خراسان را که سازمان‌های اطلاعاتی آمریکا او را به صدور مجوز حمله به گیت ابی فرودگاه کابل متهم می‌دانستند، کشتند. دولت بایدن مرگ این فرد را تایید کرد، اما هویتش را اعلام نکرد.

پس از آنکه جان رتکلیف در ژانویه مدیر سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا شد، ترامپ از او خواست دستگیری عاملان حمله به فرودگاه کابل را در اولویت قرار دهد. به گفته مقام‌های آمریکایی، رتکلیف در روزهای نخست کارش این موضوع را با مقام‌های ضدتروریسم سیا مطرح کرد و در دومین روز کاری خود این مسئله را در گفتگوی تلفنی با ژنرال عاصم مالک، رئیس اطلاعات پاکستان، در میان گذاشت. این بحث در نشست امنیتی مونیخ در اواسط فوریه نیز ادامه یافت.

بر اساس اطلاعاتی که اکسیوس منتشر کرده، سازمان سیا مدتی است شریف‌الله را زیر نظر داشته، اما در روزهای اخیر اطلاعات دقیقی از محل حضور او دریافت کرده است. سپس این اطلاعات را در اختیار سازمان اطلاعات پاکستان قرار داده و این سازمان هم یگان ویژه‌ای را برای بازداشت او در نزدیکی مرز پاکستان و افغانستان اعزام کرده است.

۱۰ روز پیش، پس از اطلاع آمریکا از دستگیری شریف‌الله، مدیر سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا و رئیس اف‌بی‌آی طی تماسی از مقر سیا در لانگلی با رئیس سازمان اطلاعات پاکستان گفتگو کردند. از آن زمان، سیا، وزارت دادگستری و اف‌بی‌آی با همکاری یکدیگر روی روند استرداد او کار کردند و مدیر سیا، مدیر اف‌بی‌آی و دادستان کل آمریکا شخصا درگیر این پرونده بوده‌اند.

همکاری میان سیا و سازمان اطلاعات پاکستان در بازداشت شریف‌الله در شرایطی رخ داد که روابط اطلاعاتی میان دو کشور در سال‌های اخیر پرتنش بوده و یکی از مقام‌های آمریکایی هم اذعان کرده که این تنش‌ها بر همکاری‌های ضدتروریستی با پاکستان تاثیر منفی گذاشته است. هر دو منبع به اکسیوس گفتند که ایالات متحده این بازداشت را نشانه‌ای از تمایل پاکستان به ازسرگیری همکاری اطلاعاتی و ضدتروریسم با دولت ترامپ می‌بیند.

ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی طالبان، اخیرا دولت پاکستان را به حمایت و پناه دادن به عناصر داعش خراسان متهم کرده است. مجاهد پس از حملات مرگبار اخیر داعش خراسان در افغانستان که در آن خلیل‌الرحمان حقانی، وزیر امور مهاجرین رژیم طالبان، کشته شد، مدعی شد که پناهگاه اصلی داعش خراسان در منطقه ملتان ایالت بلوچستان پاکستان قرار دارد و مهاجمان از آنجا وارد افغانستان می‌شوند.

با این حال، بازداشت محمد شریف‌الله در خاک پاکستان ممکن است باعث شود طالبان بار دیگر این بحث را مطرح کنند که سران داعش خراسان در خاک پاکستان پناه گرفته‌اند. هرچند بر اساس گزارش‌ سازمان‌های اطلاعاتی آمریکا، عبدالرحمان لوگری، مهاجم داعش خراسان که روز ۲۶ اوت سربازان آمریکایی و شهروندان افغانستان را هدف قرار داد، ۱۵ اوت ۲۰۲۱ و پس از سقوط کابل به دست طالبان، از زندان بگرام آزاد شد، اما طالبان در این مورد سکوت کرده‌اند.

logari.jpg

عبدالرحمان لوگری که نیروهای امنیتی دولت پیشین افغانستان او را بازداشت کرده بودند، دوران حبس خود را در زندان بگرام می‌گذراند، اما در روز فروپاشی دولت جمهوری و بازگشت طالبان به قدرت، از زندان آزاد شد و یک هفته بعد، در بحبوحه تجمع هزاران نفر در فرودگاه کابل برای فرار از سلطه طالبان، حوالی ساعت ۱۷:۵۰ به وقت کابل، در حالی که یک جلیقه انتحاری حامل مواد منفجره قوی به تن داشت، خود را در میان جمعیت در نزدیکی نیروهای آمریکایی منفجر کرد.

این حمله در بحبوحه خروج نیروهای آمریکایی و تخلیه گسترده افغان‌ها پس از سقوط کابل انجام شد و یکی از مرگبارترین حملات به نیروهای آمریکایی در تاریخ حضور آنان در افغانستان بود.