گزارش ارزیابی تهدید ۳۰ صفحهای که دفتر مدیر اطلاعات ملی ایالات متحده روز سهشنبه آن را منتشر کرد حاکی از اقدامات فزاینده جمهوری اسلامی، روسیه، چین و کره شمالی برای ضربه زدن به منافع ایالات متحده است. همچنین در بخش مربوط به ایران این گزارش آمده است که بذرهای نارضایتی عمومی در حوزههای اقتصادی، سیاسی و اجتماعی میتواند به اعتراضاتی مشابه اعتراضات گسترده و طولانیمدتی که در اواخر سال ۲۰۲۲ و اوایل ۲۰۲۳ در ایران رخ داد منجر شود. در این گزارش آمده است که اقتصاد ایران با رشد پایین، نوسانات نرخ ارز و تورم بالا روبرو است و در صورت لغو نشدن تحریمها، این وضعیت در آیندهای قابل پیشبینی ادامه خواهد داشت.
جامعه اطلاعاتی آمریکا همچنین بر این باور است که مقامات جمهوری اسلامی دریافتهاند که در یکی از شکنندهترین موقعیتهای خود از زمان جنگ ایران و عراق قرار دارند، و این نکته بر محاسبات استراتژیک آنها و اعتمادشان به رویکردشان در قبال منطقه، ایالات متحده و شرکای آمریکا تاثیر میگذارد. این گزارش تاکید میکنند که سران جمهوری اسلامی با بحرانهای فزاینده سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و منطقهای روبهرو هستند.
بررسی استراتژیک
در بخشی از این گزارش که به بررسی استراتژیک جمهوری اسلامی میپردازد آمده است: تهران تلاش خواهد کرد از قابلیتهای موشکی و برنامه هستهای گسترشیافته خود و همچنین رایزنی با کشورهای منطقه و رقبای ایالات متحده برای تقویت نفوذ منطقهای و تضمین بقای رژیم استفاده کند. با این حال، چالشهای منطقهای و داخلی، بهویژه تنشها با اسرائیل، زیادهخواهیها و تواناییهای جمهوری اسلامی را در بوته آزمون میگذارد.
ضعف حزبالله، سقوط رژیم اسد در سوریه و عدم توانایی ایران در بازدارندگی اسرائیل باعث شده است که سوالات اساسی درباره رویکرد جمهوری اسلامی مطرح شود. اقتصاد ضعیف ایران و نارضایتیهای اجتماعی نیز همچنان رژیم را از نظر داخلی تحت فشار قرار خواهد داد.
تهران به تلاشهای خود برای مقابله با اسرائیل و فشار به ایالات متحده برای خروج از منطقه با کمک به گروهها و شبهنظامیان همفکر خود، که به عنوان «محور مقاومت» شناخته میشوند، ادامه خواهد داد. اگرچه سقوط رژیم اسد، یکی از متحدان اصلی تهران، ضربهای به محور مقاومت وارد کرده است، اما این گروهها هنوز تهدیدات متعددی را نمایندگی میکنند. این تهدیدات شامل آسیبپذیریهای ادامهدار اسرائیل در برابر حماس و حزبالله؛ حملات شبهنظامیان به نیروهای آمریکایی در عراق و سوریه؛ و تهدید حملات موشکی و پهپادی حوثیها به اسرائیل و ترافیک دریایی در نزدیکی یمن است. علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی نیز میخواهد از درگیری مستقیم و گسترده با ایالات متحده و متحدانش اجتناب کند.
سرمایهگذاری جمهوری اسلامی در نیروی نظامی یکی از روشهای جمهوری اسلامی برای بازدارندگی و دفاع در برابر حملات ایالات متحده یا اسرائیل بوده است. جمهوری اسلامی به افزایش قدرت نابودکنندگی سیستمهای موشکی و پهپادی خود ادامه میدهد و بزرگترین ذخایر موشکی را در منطقه دارد.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
تهدید برای ایالات متحده
در بخش مربوط به تهدیدهای خارجی جمهوری اسلامی آمده است، تهران همچنان به تهدید مستقیم آمریکاییها ادامه میدهد.
جمهوری اسلامی به دنبال هدف قرار دادن مقامات سابق و کنونی ایالات متحده است که معتقد است در کشتن قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در ژانویه ۲۰۲۰ دست داشتند.
تهران قصد دارد با گسترش روابط خود با دیگر دشمنان کلیدی ایالات متحده ، تلاشهای ایالات متحده برای انزوای رژیم و تاثیر تحریمهای غرب را خنثی کند. تلاشهای تهران—از جمله گاهی ارتباط با اروپا—احتمالا با درجات مختلف موفقیت ادامه خواهد داشت. در سال گذشته، جمهوری اسلامی تمرکز زیادی بر تقویت روابط خود با روسیه—از جمله از طریق همکاریهای نظامی برای جنگ اوکراین—داشته و به چین بهعنوان شریک سیاسی و اقتصادی کلیدی برای کمک به کاهش فشارهای اقتصادی و دیپلماتیک خود تکیه کرده است. جمهوری اسلامی همچنین در حال پیشرفت در توسعه روابط دیپلماتیک و دفاعی نزدیکتر با کشورهای آفریقایی و دیگر بازیگران در نیمکره جنوبی است و تلاش میکند از بهبود روابط خود با دیگر بازیگران منطقهای مانند عربستان سعودی بهرهبرداری کند.
توانایی نظامی
بخش دیگری از گزارش جامعه اطلاعاتی آمریکا به توانایی نظامی جمهوری اسلامی میپردازد. در این بخش آمده است: تواناییهای نظامی متعارف و غیرمتعارف جمهوری اسلامی علیرغم آسیبهای وارد شده به نیروهای نیابتی و دفاع هوایی آن در جریان درگیریهای غزه، تهدیدی برای نیروهای ایالات متحده و شرکای آن در منطقه برای آینده قابل پیشبینی خواهد بود. نیروهای متعارف جمهوی اسلامی قادرند آسیب قابل توجهی وارد کنند، حملات منطقهای انجام دهند و ترافیک دریایی، بهویژه عرضه انرژی از طریق تنگه هرمز را مختل کنند. عملیات جنگ نامتقارن جمهوری اسلامی و شرکای شبهنظامی و نیابتی آن، مانند حزبالله، به تهران امکان نفوذ منطقهای دادهاند.
با این حال، مقامات جمهوری اسلامی با این چالش مواجهاند که چگونه خسارات نظامی اخیر خود و نیروهای نیابتیشان در جریان حملات اسرائیل به ایران و متحدان منطقهای آن را، از جمله حملات به اهداف نظامی ایران مانند سیستمهای دفاع هوایی در آوریل و اکتبر۲۰۲۴، کاهش دهند و در نهایت معکوس کنند. ارزیابیهای اطلاعاتی (IC) نشان میدهد که احتمال جبران خسارت به نیروهای نیابتی جمهوری اسلامی و ایجاد یک بازدارندگی معتبر، بهویژه در برابر اقدامات اسرائیل، در کوتاهمدت کم است.
جمهوری اسلامی تعداد زیادی موشکهای بالستیک و کروز و همچنین پهپادهایی را مستقر کرده که میتوانند حملههایی را در منطقه انجام دهند. صنعت دفاعی ایران بهویژه برای سلاحهای کمهزینهای مانند پهپادهای کوچک ظرفیت توسعه و تولید دارد. با این حال، آسیبهای محدود حملات ایران در آوریل و اکتبر ۲۰۲۴ به اسرائیل، کاستیهای گزینههای نظامی متعارف ایران را برجسته میکند.
ایران همچنین قایقهای کوچک و زیردریاییهایی را مستقر کرده که قادر به مختل کردن ترافیک دریایی در طریق تنگه هرمز هستند. نیروهای زمینی و هوایی جمهوری اسلامی باوجود کمیت، از نظر کیفیت تجهیزات و قدیمی بودن سلاحها و کمبود آموزش با مشکل مواجه هستند.
سایبری
در بخش مربوط به اقدامات سایبری با اشاره به گسترش تواناییهای سایبری جمهوری اسلامی آمده است که تمایل تهران به عملیاتهای سایبری تهاجمی، آن را به تهدیدی برای امنیت شبکهها و دادههای ایالات متحده تبدیل کرده است.
فعالیتهای مخرب
جامعه اطلاعاتی آمریکا در گزارش خود مینویسد که جمهوری اسلامی عملیات مخرب خود را با فعالیتهای سایبری تهاجمی تقویت میکند.
در ژوئن ۲۰۲۴، عامل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی حساب ایمیل فردی مرتبط با کارزار انتخاباتی ترامپ را هک کرد و از آن حساب برای ارسال ایمیل فیشینگ هدفمند به افراد داخل همان کارزار استفاده کرد. سپس سپاه پاسداران سعی کرد روزنامهنگاران آمریکایی را برای افشای اطلاعات بهدستآمده، تحت فشار قرار دهد.
سلاحهای کشتار جمعی
جامعه اطلاعاتی آمریکا در درباره خطر هستهای شدن ایران مینویسد: ما همچنان بر این باوریم که ایران در حال ساخت سلاح هستهای نیست و خامنهای برنامه سلاحهای هستهای که تعلیق شده در سال ۲۰۰۳ را از سرنگرفته، اگرچه فشارها احتمالا برای انجام این کار افزایش یافته است. رهبر جمهوری اسلامی همچنان تصمیمگیرنده نهایی در مورد برنامه هستهای ایران است، از جمله هر تصمیمی برای توسعه سلاحهای هستهای.
ارزیابی جامعه اطلاعاتی آمریکا حاکی از آن است که بسیار محتمل است که جمهوری اسلامی به تحقیق و توسعه مواد شیمیایی و بیولوژیکی برای اهداف تهاجمی ادامه دهد و محققان نظامی تحقیقاتی در مورد مواد شیمیایی انجام دادهاند که طیف وسیعی از اثرات بیحسی و ناتوانی حافظهای ایجاد میکند و میتواند کشنده باشد.