کشتار وحشیانه پنهانی نبود، قرار هم نبود که مخفیانه باشد. از آغاز حمله ترکیه به شمال سوریه، نیروهای نظامی که برای انجام ماموریت به سرتاسر مرز اعزام شدند، با افتخار جنایات خود را مستند کرده‌اند. 

ویدیوهایی که از سربازان «ارتش ملی سوریه» - که تحت حمایت ترکیه هستند- دراینترنت منتشر شده، خلاصه‌ای است از اعدام‌ها، قطعه‌قطعه کردن اجساد، تهدید و غارت گسترده. این تصاویر در میان ده‌ها هزار نفری که خود را در مسیر درگیری‌ها می‌بینند، وحشت زیادی ایجاد کرده است. 

مسئله «قومیت» در بسیاری از این جنایات موجب خروج موج بزرگ کردها و اقلیت‌های مذهبی از این مناطق مرزی شده است که روزگاری محل همزیستی مردم گوناگون بود. 

حالا این مردم، پراکنده در اردوگاه‌های آوارگان شمال شرق سوریه و کشور همسایه عراق، نگران آن هستند که دیگر هرگز نتوانند به خانه بازگردند. آنان می‌گویند هدف دقیقا همین بوده است. 

محمد امین، مرد ۳۷ ساله کرد که با خانواده‌اش در روزهای اول عملیات به رهبری ترکیه، از شهر راس‌العين گریخت، می‌گوید: «الان هیچ‌کس نمی‌تواند به آنجا برگردد. غیرممکن است.»

او در اردوگاهی در نزدیکی شهر تل‌تمر، به ایندیپندنت گفت: «ما ویدیوها را دیده‌ایم. آنها هرجا کردها را ببینند، شلیک می‌کنند.» 

افراد بی‌شمار دیگری در اردوگاه‌ها و پناهگاه‌های موقتی که طی دو ماه گذشته برپا شده‌اند، عین حرف‌های امین را می‌زنند. کنار هم گذاشتن روایات، تصویری از یک تغییر ترکیب جمعیتی در مقیاس بزرگ به دست می‌دهد. 

ترکیه در روز نهم اکتبر و برای استقرار آنچه «منطقه امن» مرزی به طول ۳۰۰ مایل و عمق ۲۰ مایل خوانده است، حمله‌ از قبل طراحی‌شده‌ای را در سوریه شروع کرد. 

رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه، ادعا کرده است که هدف از آن حملات از بین بردن نیروهای دمکراتیک سوریه به رهبری کردها (اس‌دی‌اف) بوده است؛ گروهی که به دلیل روابطش با جدایی‌طلبان کرد داخل ترکیه، از سوی این کشور سازمانی تروریستی تلقی می‌شود. 

ترکیه از مدت‌ها قبل تهدید به این حمله می‌کرد، اما وقتی نیتش را عملی کرد که دونالد ترامپ، رئیس ‌جمهوری آمریکا، نیروهای ایالات متحده را از مرز خارج کرد. نیروهای آمریکایی در مبارزه علیه داعش در کنار نیروهای دمکراتیک سوریه بودند.

ترکیه عملیات را با حملات هوایی، پهپادها و آتش توپخانه به پیش برده است. هدایت جنگ در روی زمین بر عهده شبه‌نظامیانی است که طبق فرمان آنکارا، در دو حمله قبلی دیگر نیز جنگیده‌اند. برخی از شورشیان سال‌ها برای پایان دادن به حکومت بشار اسد، رئیس‌جمهوری سوریه، مبارزه کرده بودند و برخی دیگر به تازگی آمده بودند. 

چند روز از شروع حمله نگذشته بود که اولین ویدیوها در فضای آنلاین قرار داده شد. برخی ویدیوها غارت خانه‌های تازه تخلیه شده توسط نیروهای ارتش ملی سوریه را نشان می‌داد، ولی خیلی زود اولین نشانه‌های جنایات جنگی خشن‌تر نیز منتشر شد. 

هروین خلف، از اعضای حزب آینده سوریه که از نیروهای کرد حمایت می‌کند، در روز ۱۲ اکتبر با اتومبیل شخصی در جاده‌ای میان شهر عین‌عیسی و حسکه می‌راند که اتومبیلش مورد حمله قرار گرفت. 

  ویدیویی که روز بعد در اینترنت منتشر شد، نشان می‌داد که نیروهای ارتش ملی سوریه، که احتمالا متعلق به فراکسیون احرارالشرقیه بودند، در اطراف اتومبیل خانم خلف جمع شده‌اند و صدای این زن از صندلی عقب به گوش می‌رسد. بعدتر جسد آبکش شده بر اثر رگبار گلوله هروين خلف، همراه با آثار شکنجه پیدا شد. نتیجه کالبدشکافی گفت که یک پایش شکسته بود و موهایش طوری کشیده شده که بخشی از پوست سرش کنده شده بود. 

همان روز، دیده‌بان حقوق‌بشر سوریه، گروه نظارتی مستقر در بریتانیا، گفت ۹ غیرنظامی توسط نیروهای ارتش ملی سوریه در جاده‌ای در جنوب تل‌ابيض اعدام شده‌اند. 

یک ویدیوی دیگر نشان می‌داد که جنگجویان جسد مردی را در کنار جاده به گلوله بسته‌اند.

این جنایات بی‌رحمانه که یکی پس از دیگری انجام می‌شد، وحشت زیادی افکند. آنانی که تاکنون از حملات هوایی ترکیه فرار نکرده بودند از ترس قتل‌های با انگیزه قومی پا به فرار گذاشتند.

بسیمه داوود، زن ۴۱ ساله ایزدی که همراه با خانواده‌اش از روستایشان در نزدیکی راس‌العین فرار کرده و اکنون ساکن یک اردوگاه آوارگان در نزدیکی تل‌تمر است، می‌گوید:‌ «وقتی کشته‌شدن هروین خلف را دیدیم، متوجه شدیم که آنها همان کارهای داعش را می‌کنند.» 

او با اشاره به هزاران زن ایزدی که در سال ۲۰۱۴ از سوی داعش به بردگی جنسی گرفته شدند، گفت:‌ «می ترسیدیم ما را بکشند یا به بردگی جنسی بگیرند.» 

در حدود دو ماه پس از شروع عملیات، ارتش ملی سوریه قلمرویی را در میان دو شهر مرزی تل‌ابيض و راس‌العين به دست گرفته که سابقا خانه جمعیت بزرگی ازکردها و شمار کمتری از مردمان آسوری، ایزدی و ترکمن بود. 

این منطقه چند سال قبل و در زمان حمله داعش در شمال سوریه نیز صحنه آشوب‌های گسترده‌ای بود. تل‌ابيض بیش از یک سال و قبل از آن که به تصرف نیروهای دمکراتیک سوریه درآید به اشغال داعش درآمده بود. 

این بار، حدود ۹۵ هزار نفر از تل‌ابيض و راس‌العين و مناطق اطراف که حالا تحت کنترل ارتش ملی سوریه بود، گریختند. حدود نیمی از آنان بازگشته‌اند که به گفته گروه‌های اقلیت ملی، تقریبا همگی عرب هستند.

از زمان شروع این کارزار، این تصور در میان کردها و دیگر اقلیت‌ها شکل گرفته است  که ساکنان غیرعرب منطقه مورد حمله شبه‌نظامیان قرار می‌گیرند. 

آنان می‌گویند که «همسایگان عرب ما به ما گفتند که برویم». داوود می‌گوید:‌ «وقتی بیایند، شما را می‌کشند. دو خانواده مسیحی در روستای ما بودند که به همین دلیل رفتند.» 

تهدیدهای علنی جنگجویان این ترس‌ها را تشدید کرد. در یک ویدیو که پیش‌تر ایندیپندنت درباره‌اش گزارش داده است، شبه‌نظامیان در حالی که یک اسیر کرد را به نمایش گذاشته‌اند، تهدید می‌کنند که «خوک‌ها» و «کافران» را خواهند کشت. ویدیوهای مشابه بسیاری در اینترنت منتشر شده است. 

وقایع بعدی، بسیاری از کردهای سوریه را قانع کرد که تهدیدهای این مردان جدی است. 

در هفته‌های بعد، گزارش‌های بیشتری از قتل‌های با انگیزه قومی از مناطقی که اخیرا به تصرف ارتش ملی سوریه درآمده بود، منتشر شد. کارزار گسترده‌ای از غارت و مصادره زمین‌های کردها -که اغلب توسط غارتگران ثبت شده بود- و همچنین ممانعت نیروهای ارتش ملی سوریه از بازگشت ساکنان کرد، این اندیشه را ایجاد کرد که این گروه‌ها به شکل ساختاری در تلاش برای بیرون راندن کردها هستند. 

دیده‌بان حقوق بشر در گزارشی که این هفته منتشر کرد، گفت که چندین نمونه از مصادره خانه‌های مردم کرد و غارت اموال آنان را به ثبت رسانده است. به‌علاوه، با سه نفر مصاحبه کرده است که گفتند اقوام کردشان از بازگشت به مناطق تحت کنترل ارتش ملی سوریه منع شده‌اند. دیده‌بان حقوق بشر همچنین می‌گوید که سه مرد که تلاش کردند به خانه‌هالشان بازگردند، به قتل رسیدند. 

ایندیپندنت با چندین تن از ساکنان مناطقی که حالا به تصرف و تحت کنترل نیروهای ارتش ملی سوریه درآمده است، گفت‌وگو کرد. آنان گفتند که خانه‌هایشان غارت و اموالشان مصادره شده است. در بیشتر موارد، مطلع شده‌اند که همسایگان عربشان اموال آنان را گرفته‌اند. 

 خانم داوود یکی از آنان بود. همسرش کشاورزی است که چندین قواره زمین و تجهیزات کشاورزی داشت. 

 خانم داوود با گریه می‌گوید: «برخی همسایه‌های عرب به ما تلفن زدند تا بگویند که جنگجویان خانه‌هایمان را غارت  و آنجا را محل استقرار خود کرده‌اند. آنها زمین‌ها و ماشین‌آلاتمان را هم گرفته‌اند. همه چیزمان را گرفته‌اند.» 

یک رهبر محلی ایزدی به ایندیپندنت گفت که ۴۵ خانواده ایزدی، فقط از منطقه اطراف راس‌العين فرار کرده‌اند. ده‌ها خانواده مسیحی نیز از اطراف تل‌تمر خانه‌هایشان را ترک کرده‌اند.

فاضل امین ۳۲ ساله، در میان اولین موج افرادی بود که در اولین روزهای حمله ترکیه فرار کردند. امروز او در مدرسه‌ای ساکن است که آوارگان را در آن اسکان داده‌اند. 

او می‌گوید:‌ «ما خانه و مغازه داشتیم. همه چیز را دزدیدند. بعضی از اعضای خانواده توانستند به آنجا سربزنند و دیدند که خانه‌ها خالی شده است.» 

او گفت: «ترکیه می‌خواهد کل منطقه را به کنترل خودش درآورد. می‌خواهد ترکیب جمعیتی منطقه را عوض کند. می‌خواهد کردها را خارج کند و اعراب را بیاورد.» 

حال پرسشی که امین و ده‌ها هزار آواره دیگر در ذهن دارند، این است که آیا تغییر جمعیتی شکل گرفته در منطقه، دائمی خواهد بود یا خیر. 

بسیاری از کردهای سوریه شواهد روشنی را می‌بینند که نشان می‌دهد این تغییر دائمی است. فقط کافی است به عملیات آخر ترکیه علیه شبه‌نظامیان کرد در منطقه عفرین توجه کنید. در آن عملیات نیز در اوایل سال ۲۰۱۸، ترکیه با استفاده از همان گروه جنگجویان شورشی، کنترل منطقه را به دست گرفت. 

آن جنگجویان شورشی، به ارتکاب وحشتناک‌ترین اعمال در آنجا متهم شدند. یک کمیسیون سازمان ملل متحد در ماه فوریه گفت که «اعضای گروه مسلح در عفرین مرتکب جنایات جنگی گروگان‌گیری، رفتار وحشیانه، شکنجه و تاراج شده‌اند.» 

در آن گزارش آمده است: «در موارد متعدد بازداشت‌های خودسرانه توسط نیروهای مسلح، شواهد معتبری از شکنجه و بدرفتاری وجود دارد که اغلب علیه کردها، از جمله فعالانی که علیه گروه‌های مسلح انتقاد کرده‌اند، صورت گرفته‌اند.» 

بیش از ۱۳۰ هزار نفر از ساکنان عفرين که اغلب کرد هستند، کماکان آواره‌اند و در اردوگاه‌های مستقر در مناطق تحت کنترل نیروهای دمکراتیک سوریه در شمال شرق این کشور به سر می‌برند. بسیاری از خانه‌های آنها اکنون به اشغال سوریه‌ای‌های اهل مناطق دیگر کشور درآمده است.

همین فرایند احتمالا در عملیات اخیر «منطقه امن»ترکیه پیاده خواهد شد. حتی قبل از شروع عملیات، آنکارا بارها گفت که قلمرو تازه تصرف شده، بازگشت شماری از یک میلیون پناهجوی سوری از ترکیه را تسهیل خواهد کرد. 

 ترکیه در حال حاضر میزبان حدود چهار میلیون شهروند سوریه است؛ بیشتر از هر کشور دیگری در جهان. همزمان با دشواری‌های اقتصادی ترکیه و استفاده از پناهجویان سوری به عنوان دستاویزی برای این بحران، حضور چنین جمعیت بزرگی از پناهجویان، مشکلات سیاسی‌ای نیز برای آقای اردوغان ایجاد کرده است. 

اما امروز اغلب پناهجویان سوری در ترکیه، متعلق به مناطق عرب سنی در سوریه هستند. بازگرداندن این جمعیت بزرگ به منطقه‌ای که سابقا میزبان گروه‌های متنوع قومی بود و حالا ترکیه قصد دارد منطقه امن خود را در آن ایجاد کند، ترکیب جمعیتی را یکسره دگرگون می‌کند.

علی‌رغم تاکید مسئولان ترکیه بر این که به دنبال تغییر جمعیتی نیستند، اما دقیقا همین وضعیت در حال وقوع است.

این تاکیدها، تحت‌الشعاع موضع اردوغان قرار دارد. اردوغان در مصاحبه با شبکه دولتی تی‌آرتی ترکیه در روز ۲۴ اکتبر گفت که ناحیه‌ای که برای منطقه امن مورد نظر او در نظر گرفته شده، برای کردها نامناسب است. 

او گفت:‌ «مناسب‌تران مردم برای این منطقه اعراب هستند. این مناطق برای سبک زندگی کردها مناسب نیست.»

وقتی مصاحبه‌کننده از او خواست توضیح دهد که چرا این منطقه مناسب نیست، اردوغان پاسخ داد: «چون این مناطق بیابانی هستند.» 

این اظهارات، برخی کارشناسان را بر آن داشت تا نتیجه بگیرند که ترکیه قصد «تعریب» سرزمینی که تصرف کرده است، دارد و یک مقام ناتو، درباره پاکسازی قومی هشدار داد. 

پرفسور برمجت کونلی، مدیر تحقیقات در بنیاد صلح جهانی مستقر در دانشگاه تافتز، می‌گوید: «نفوذ ترکیه در شمال سوریه، ضمانت تمام‌عیار پاکسازی قومی است.» 

پرفسور کونلی  که کلاسی را با نام «درک ظلم جمعی» تدریس می‌کند، به ایندیپندنت گفت:‌ «اظهارات مقام‌های دولتی ترکیه حاکی از قصد آن‌ها برای جابه‌جا کردن جمعیت کرد و جایگزین کردن آنان با اعراب سوری است و دولت ترکیه این سیاست را با سرکوب و نقض حقوق‌بشر ادامه می‌دهد.» 

یک دیپلمات ارشد آمریکایی در شمال سوریه نیز در زمان حمله ترکیه تحلیل مشابهی داشت. ویلیام وی.روباک، دیپلمات آمریکایی، در یک گزارش داخلی از دولت ترامپ برای کم‌کاری در متوقف کردن این روند انتقاد کرد.» 

در آن گزارش آمده است: «عملیات نظامی ترکیه در شمال سوریه که از سوی گروه‌های مسلح مزدور اسلامگرا در خط مقدم اجرایی شده، نشان‌دهنده یک تلاش هدفمند برای پاکسازی قومی است. این فرایند بر درگیری نظامی گسترده علیه بخش کردنشین در کرانه مرزی متکی است و از بیرحمی‌های وحشت‌افکن و انتشار گسترده وحشی‌گری‌های این نیروها برای تحقق این هدف، سود می‌برد.» 

بخشی از این گزارش حدود یک ماه پیش به بیرون درز کرد. از آن زمان، حتی شواهد دیگری مبنی بر انجام پاکسازی قومی ظهور کرده است. اما هنوز هیچ پاسخی از سوی دونالد ترامپ که به نظر می‌رسد علاقه‌اش را به منطقه‌ای که اخیرا «خاک آغشته به خون» توصیف کرده، از دست داده است، شنیده نمی‌شود.

ساکنان اردوگاه‌های موقت و مدارس پرازدحامی که تبدیل به مراکز اسکان آوارگان شده و اکنون در سرتاسر شمال‌شرق سوریه دیده می‌شود، از دور شاهد ویرانی و غارت خانه‌هاشان هستند. آنان از خيانت آمریکا، متحد سابقشان، حسی مشترک از ناامیدی را تجربه می‌کنند و آمریکا از آنان روی برگردانده است.

عاليه الاحمد ۳۱ ساله که به تازگی وارد یکی از اردوگاه‌های غبارگرفته در نزدکی تل‌تمر شده است، می‌گوید:‌ «نمی‌دانم چطور بگویم، ولی تلاشم را می‌کنم. مثل این است که ما را فرستادند ته چاه و طناب را بریدند.» 

او گفت:‌ «اگر کشورهای بزرگ مسئله را حل نکنند، نمی‌دانم چه می‌شود. همیشه مردم بی‌چاره هستند که رنج می‌کشند. ما هیچ جا برای رفتن نداریم.»