بر پایه پژوهشی که انجام گرفته است اکثریت قریب به اتفاق ریزالیاف‌ها که بر اثر شستن لباس‌ها به اقیانوس‌های ما راه می‌یابند برخلاف آنچه  گمان می‌رفت ممکن است الیاف مصنوعی نباشند بلکه احتمال دارد مواد زیستی مانند پشم و پنبه باشند.

اما به هر حال شستن لباس همچنان مقدار زیادی ریزالیاف دفع می‌کند که اثرشان بر زیست‌محیط دریایی کاملاً مشخص نشده است.

بر پایه پژوهشی که محققان دانشگاه نورتومبریا، با همکاری شرکت پروکتر و گمبل (سازنده فراورده‌هایی مانند آریل، تاید، داونی و لنور) انجام داده‌اند، سالانه ۱۳ هزار تن ریزالیاف یعنی روزی به اندازه بار دو کامیون زباله، به زیست‌محیط‌های دریایی اروپا راه می‌یابد.

به گفته این گروه پژوهشی این نخستین بار است که بررسی علمی بزرگی در مورد اثرات زیست‌محیطی ریزالیاف دفعی از شستشوی لباس‌ چرک صورت می‌گیرد.

بر پایه این پژوهش تحلیلی در هر چرخه عادی شستشو که ماشین‌لباس شویی را پر می‌کنیم به طور متوسط ۱۱۴ میلی‌گرم ریزالیاف از هر کیلو منسوجات آزاد می‌شود.

کارشناسان مدتی بود که حدس می‌زده‌اند آسیب‌رسانی این ریزالیاف‌ها می‌تواند بیش از ریزمهره‌ها باشد که در سال‌های اخیر ایالات متحده و بریتانیا استفاده از آن‌ها را در فراورده‌های مصرفی ممنوع کرده‌اند.

بر پایه یافته‌های این محققان ۹۶ درصد الیاف دفع شده طبیعی و از جنس پنبه، پشم و چسب‌ناک هستند و سهم الیاف مصنوعی مانند نایلون، پلی‌استر و اکریلیک فقط ۴ درصد است.

به گفته این محققان الیاف طبیعی گیاهی و جانوری خیلی سریع‌تر از الیاف مصنوعی در محیط زیست تجزیه می‌شوند. بر پایه پژوهشی که قبلاً انجام گرفته است الیاف پنبه حدود هشت ماه که درون فاضلاب باشند به میزان ۷۶ درصد تجزیه می‌شوند در حالی که این شاخص برای الیاف پلی‌استر طی همین بازه زمانی فقط ۴ درصد است.

یعنی الیاف طبیعی در گذر زمان تجزیه می‌شوند اما ریزالیاف دارای پایه نفتی پایدار می‌مانند و می‌توان گفت به مدت خیلی طولانی‌تری در زیست‌محیط‌های آبی باقی می‌مانند.

جان دین استاد ارشد علوم زیست‌محیطی و تحلیلی دانشگاه نورتومبریا و سرپرست این پژوهش می‌گوید: این نخستین تحقیق بزرگ برای بررسی اثرات واقعی شستشوی خانگی و میزان دفع واقعی الیاف در این کار است. نه تنها از میزان عجیب و غریب دفع الیاف در شستشوی خانگی تعجب کردیم بلکه از ناهمخوانی ترکیب‌بندی الیاف دفع شده با ترکیب‌بندی لباس‌های قرار گرفته در ماشین لباس‌شویی هم تعجب کردیم که ناشی از ساختار تولید منسوجات است.

احتمالاً برای آن که راهکاری موثر برای مقابله با آلودگی بوم‌سازگان دریایی توسط ریزالیاف دفعی از لباس‌شویی پیدا کنیم، باید تغییرات چشم‌گیری در فرایند تولید منسوجات و طراحی ماشین‌های لباس‌شویی ایجاد کنیم.

به گفته این گروه پژوهشی اگر روش‌های شستشو دارای انرژی‌بری کم‌تری باشند میزان دفع الیاف از لباس کاهش می‌یابد. به گفته این محققان وقتی در لباس‌شویی معمولی خانگی به جای چرخه استاندارد ۸۵ دقیقه‌ای «C 40» از چرخه ۳ دقیقه‌ای «C 15» استفاده کردند میزان دفع ریزالیاف ۳۰ درصد کاهش یافت.

همچنین طبق یافته‌های این محققان هر چه آب مصرفی در شستشو بیش‌تر باشد الیاف بیش‌تری از لباس‌ها جدا می‌شود.

در گزارش این تحقیق آمده است: اگر شستشوهای خانگی سریع‌تر و با آب سردتر انجام گیرد می‌توان ریزالیاف راه یافته به بوم‌سازگان‌های دریایی اروپا را ۳ هزار و ۸۱۳ تن کاهش داد.

همچنین به گفته این گروه تحقیق، لباس‌های نو بیش از لباس‌های قدیمی ریزالیاف دفع می‌کنند.

به گفته این محققان «سازندگان لوازم خانگی می‌توانند با استفاده از شواهد حاصل از این تحقیق در طراحی ماشین‌های لباس‌شویی از سامانه‌های صافی استفاده کنند و رهیافت‌هایی برای کاهش مصرف آب در لباس‌شویی پیدا کنند».

مقاله «ریزالیاف حاصل از شستن لباس چرک خانگی و اثر فراورده‌های مراقبت از منسوجات و شرایط شستشو» در مجله «پلاس وان» منتشر شده است.