اکنون نزدیک به شش ماه است که از حادثه تلخ شلیک موشکهای سپاه به هواپیمای مسافربری اوکراینی که از فرودگاه امام خمینی تهران به مقصد کانادا در پرواز بود، میگذرد. هواپیمای مسافربری خطوط هوایی اوکراین روز ۱۸ دی ۱۳۹۸ ساعت ۶:۱۹ صبح، اندکی پس از برخاستن از فرودگاه بینالمللی امام خمینی هدف دو موشک نیروهای سپاه قرار گرفت که به فاصله ۲۴ ثانیه از هم توسط سامانه موشکی تور، پدافند هوایی سپاه پاسداران، به سمت این هواپیمای مسافربری شلیک شدند و کمی بعد این هواپیما در نزدیکی شاهدشهر استان تهران سقوط کرد و همه ۱۷۶ سرنشین این پرواز جان باختند.
مقامات سپاه پاسداران در ابتدا زیر بار شلیک نیروهای خودی به این هواپیمایی مسافربری نمیرفتند و سرانجام با چند روز تاخیر اذعان کردند که شلیک موشک توسط نیروهای سپاه صورت گرفته است و از آن به عنوان یک «خطای انسانی» یاد کردند.
با اینحال و با گذشت ماهها از این حادثه تلخ و همچنین به میان آمدن کشورهای دیگر درگیر این حادثه، جمهوری اسلامی به بهانههای مختلف از تحویل جعبه سیاه هواپیمای اوکراینی به کشورهای درگیر موضوع برای بررسی ماجرا پرهیز میکند.
امروز، دوشنبه ۲۶ خرداد ماه، علی ربیعی سخنگوی دولت حسن روحانی با اشاره به موضوع جعبه سیاه هواپیمای مسافربری اوکراینی مدعی شده است که: «ما از ابتدای این حادثه دردناک، آمادگی خودمان را برای هرگونه همکاری به منظور بررسی جعبه سیاه این هواپیما اعلام کردیم و هیچ چیزی برای پنهان کردن از جانب ما وجود ندارد.»
بنا به گفته علی ربیعی: «طی مراحل تحقیقاتی و قطعی شدن این مسئله که امکان خوانده شدن جعبه سیاه در ایران وجود ندارد، تصمیم به ارسال جعبه سیاه گرفته شده است.»
وی مدعی شده است که: «این تصمیم گرفته شده که بازخوانی جعبه سیاه با حضور نمایندگان ایران در اسرع وقت انجام شود.»
با وجود این هنوز و پس از گذشت مدتها از حادثه شلیک موشکهای سپاه به هواپیمای مسافربری اوکراینی مقامات جمهوری اسلامی حاضر به تحویل جعبه سیاه این هواپیما نشدهاند.
ربیعی میگوید: «کمیسیون بررسی حادثه، منتظر هماهنگی نهایی و عزیمت به اوکراین هستند، در صورتی که امکان بازخوانی در اوکراین بر اساس ادعای طرف اوکراینی فراهم شده باشد، این کار در آن جا انجام میشود. در غیر این صورت، با توجه به سابقه طولانی موسسه فرانسوی که مورد تایید ایکائو هم است، جعبه سیاه در فرانسه بازخوانی خواهد شد.»
بنا به ادعای سخنگوی دولت حسن روحانی «شیوع جهانی کرونا و لغو پروازهای بینالمللی، تعللی ناخواسته در این روند ایجاد کرد».
ربیعی مدعیست که تصمیم ایران برای فرستادن جعبه سیاه به خارج کشور قبل از کرونا گرفته شده است و با بازگشایی تدریجی پروازهای بینالمللی و مشخص شدن نتایج گفتوگوهای سازمان هواپیمایی کشوری و وزارت خارجه با همتایانشان در پنج کشور ذینفع پیرامون این موضوع، این روند از سر گرفته خواهد شد.»
ربیعی درباره نحوه پرداخت غرامت به بازماندگان این حادثه نیز گفته است که «ما خواستار روشن شدن ابعاد این حادثه، توافق درباره میزان غرامتها و پرداخت آن هستیم و امیدواریم با همکاری کشورهای دیگر هرچه سریعتر نتیجه ممکن را بگیریم.»
البته مشخص نیست که سخنگوی دولت دقیقا مشتاق به روشن شدن کدام زوایای پنهان از حادثه شلیک موشکهای سپاه به هواپیمای مسافربری است. بیشک بیش از همه کشورهای درگیر در این حادثه دلخراش، جمهوری اسلامی اطلاعات مستقیم از چرایی وقوع حادثه و افراد مرتبط با آن دارد و به نظر میرسد که بیش از مقامات دولتی و سپاهی، این خانواده بازماندگان، افکار عمومی و همچنین سازمانها و کشورهای درگیر این حادثه هستند که هنوز جعبه این هواپیما برایشان «سیاه» است.