فاصله میان پیام عید قربان رهبر طالبان و اعلامیه آتش‌بس این گروه فقط ۲۴ ساعت بود. درحالی‌که رهبر طالبان در پیام عید خود هیچ اشاره‌ای به آتش‌بس در افغانستان نکرد.

مولوی هبت‌الله در پیام عیدش در مورد دورنمای مذاکرات صلح و تعهدات این گروه، جامعه جهانی و دولت افغانستان صحبت کرد. اما جنجالی‌ترین بخش پیامش، تأکید او بر ایجاد نظام خالص اسلامی توسط این گروه بود.

رهبر طالبان هرچند گفت که آنان در پی انحصار قدرت نیستند، اما مطرح کردن این موضوع که طالبان نظام اسلامی خواهند ساخت، به نحوی اشاره به غصب قدرت است.

با این حال طالبان ۲۴ ساعت پس از پیام عید رهبرشان، در اعلامیه‌ای از قول همین رهبر گفتند که این گروه در سه روز و شب عید قربان هیچ حمله‌ای را به مواضع دولت افغانستان صورت نخواهند داد.

در این اعلامیه البته به طالبان گفته شده در صورتی که نیروهای دولتی علیه آنان اقدامی صورت دهند، آنها به شدیدترین شکل جواب آن را خواهند داد.

همچنین ذبیح‌الله مجاهد سخنگوی گروه طالبان به اعضای این گروه دستور داده است تا به مناطق تحت کنترل دولت نروند و از نیروهای دولتی نیز خواسته است تا به مناطق تحت نفوذ آنها وارد نشوند. مجاهد از طالبان خواسته است تا در مناطق تحت کنترلشان، زمینه برگزاری عیدی پر از شادی برای مردم مهیا سازند.

اعلام آتش‌بس از سوی طالبان واکنش‌های زیادی را برانگیخته است. در قدم اول دولت افغانستان نسبت به آن واکنش نشان داد و از آن استقبال کرد.

صدیق صدیقی سخنگوی اشرف غنی در یک رشته توییت نوشته است که رئیس‌جمهور نیز به نیروهای دولتی دستور داده است تا آتش‌بس سه‌روزه را مراعات کنند و درصورتی‌که از سوی طالبان مورد حمله قرار نگرفتند از هرگونه تنش خودداری کنند.

صدیقی اما در توییت دیگرش نوشته است که اعلام آتش‌بس یک گام بزرگ است. اما مردم افغانستان خواهان یک آتش‌بس پایدار‌ و آغاز مذاکرات صلح میان طالبان و دولت افغانستان هستند.

هم‌زمان با این رویداد، دفتر سازمان ملل متحد در افغانستان (یوناما)، فرماندهی نیروهای ناتو در افغانستان و سفارت امریکا در کابل نیز از این آتش‌بس استقبال کردند و همه خواهان آغاز گفت‌وگوهای صلح شدند.

به نظر می‌رسد طالبان نسبت به گذشته رغبت بیشتری برای آغاز گفت‌وگوها پیدا کرده‌اند. اعلام آتش‌بس آن‌هم با ابتکار گروه طالبان نشانه‌‌ای هرچند ضعیف ولی قابل‌توجه از تمایل طالبان برای رفتن به میز مذاکرات است.

طالبان دو ماه و ده روز قبل نیز سه روز آتش‌بس را به خاطر عید فطر اعلام کرده بود. پس از عید هم به‌صورت اعلام‌نشده یک هفته آتش‌بس دیگر نیز میان طالبان و دولت افغانستان برقرار بود که گفته می‌شود این آتش‌بس از یک هفته هم فرا رفت.

نشانه‌های تمایل طالبان برای حل بن‌بست جنگ در افغانستان و رفتن به‌سوی ثبات، اما رگه‌های از نگرانی را نیز با خود دارد.

رهبر طالبان در پیام عید خود به‌صورت تلویحی به این موضوع اشاره کرد که طالبان برای ایجاد یک نظام اسلامی به مراحل نهایی نزدیک شده است. مطرح کردن این موضوع که گروه طالبان قدرت را کاملاً انحصاری نخواهد کرد، به معنای این است که طالبان در اصل قدرت را به دست گرفته و آن را با دیگران نیز تقسیم خواهد کرد.

این مسئله برخلاف تفاهم‌نامه‌‌ای است که آمریکا به‌عنوان متحد استراتژیک افغانستان با چند کشور منطقه از جمله روسیه امضا کرد که بر این اساس هیچ کشوری نمی‌پذیرد که طالبان دوباره قدرت را در افغانستان به دست بگیرند.

از سوی دیگر تغییر نظام نیز با اینکه مردم نسبت به عملکرد دولت‌های شکل‌گرفته در افغانستان به‌شدت ناراضی‌اند، با مخالفت آنان روبه‌رو است. اینکه طالبان بخواهند تمام قدرت را در افغانستان قبضه کنند، نظام را تغییر بدهند و پس از آن قدرت را با جریان‌های سیاسی دیگر تقسیم کنند، دورنمایی است که طالبان در حال ترسیم آن‌اند.

بااین‌حال همین‌که طالبان کم‌کم از این نگرش که باید سراسر افغانستان را به‌زور تصرف کنند و بر این کشور استیلا پیدا کنند، کوتاه آمده و تنها راه‌حل بن‌بست جنگ در افغانستان را مذاکره می‌داند، خود می‌تواند پیشرفت بزرگی محسوب شود. چنانچه رهبر طالبان در پیام عید خود روی این موضوع که باید گفت‌وگوهای صلح هرچه زودتر آغاز شود تأکید کرده است.

حالا به نظر می‌رسد که گفت‌وگوهای صلح به‌عنوان تنها راه‌حل بحران افغانستان مطرح است. هرچند نگرانی‌های حاشیه‌ای از جمله نفوذ کشورهای منطقه در روند صلح، تلاش برای جهت‌دهی به روند صلح مطابق اهداف برخی از کشورهای همسایه و بی‌اعتمادی میان طرف‌های درگیر، هنوز وجود دارد اما اعلام آتش‌بس از سوی طالبان و همچنان رضایت دولت افغانستان برای رهاسازی بقیه زندانی‌های این گروه گام‌هایی استوار برای رفتن پشت میز مذاکره محسوب می‌شود.