پس از اعلام تاریخ برگزاری انتخابات پارلمانی عراق توسط مصطفیالکاظمی، نخست وزیر این کشور، پرونده انتخابات زودهنگام بار دیگر در صحنه سیاسی عراق مطرح شده و میزان پذیرش این امر از سوی جناحهای مختلف سیاسی به ویژه جناحهای وفادار به ایران مورد بحث و بررسی قرار میگیرد. البته تعیین تاریخ اجرای انتخابات پارلمانی زمانی اعلام شد که اختلافنظر بر سر قانون انتخابات و تقسیم حوزههای انتخاباتی میان جناحهای سیاسی افزایش یافته و برخی از گروههای سیاسی به دلیل نگرانی از احتمال ناکامی در انتخابات، با طرح برگزاری انتخابات زودهنگام مخالفت میکنند.
با این حال، گروههای سیاسی وفادار به ایران بدون اشاره به اختلافات، به صحبت در مورد تاریخ تعیین شده بسنده کرده و پیشنهاد محمد حلبوسی، رئیس مجلس عراق برای برگزاری زودتر انتخابات را روزنه برای طفرهروی از صحبت در مورد شروط و جزئیات مطرح شده از سوی کمیسیون عالی مستقل انتخابات قرار دادند.
در واقع، مصطفیالکاظمی با تعیین تاریخ برگزاری انتخابات پارلمانی، جناحهای سیاسی وفادار به ایران را در تنگنا قرار داده است، طوریکه ائتلاف "صادقون"، جناح سیاسی "عصائب اهل حق" تنها در عرض چند ساعت محدود، سه اعلامیه صادر کرده و خواستار برگزاری انتخابات، پیشتر از زمان تعیین شده توسط دولت شد. اما نوری المالکی، رهبر فراکسیون "دولت قانون" ضمن مطالبه به اجرای انتخابات، زودتر از زمان تعیین شده، اظهار داشت که انحلال مجلس مستلزم گذر از دو مرحله است، نخست به طرفهای مرتبط میشود که حق درخواست انحلال را دارند و دوم طرفی است که حق انحلال مجلس را در اختیار دارد، بدین ترتیب، انحلال مجلس تنها میتواند با رأی نمایندگان انجام شود. وی افزود: هیچ کسی صلاحیت منحل کردن مجلس را بدون کسب موافقت نمایندگان مجلس ندارد.
در همین راستا، سلیم الجبوری، رئيس پیشین پارلمان عراق، ناسازگاریهای مربوط به تاریخ برگزاری انتخابات را به عنوان حیلهگری آشکاری توصیف کرده و با نشر پیامی در صحفه توتیتر خود نوشته است: احتمالا شما نیز متوجه شده اید که درخواست کنندگان برگزاری انتخابات پیش از موعد تعیین شده با چه چالش بزرگی روبهرو هستند، زیرا به محض اعلام تاریخ اجرای انتخابات، آنها در صدد ایجاد ترفندی شدند تا مانع رسیدن ملت به این هدف شوند، شماری خواستار برگزاری انتخابات زودتر از زمان تعیین شده شدند و شمار دیگر خواستار انحلال مجلس. وی پیام خود را با این برچسب که "مردم ترفندهای شما را میدانند" خاتمه داده است.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
از سوی دیگر، منابع نزدیک به دولت مصطفیالکاظمی اظهار داشتند که رأی مجلس به دستورالعمل دولت که مسئله انتخابات زودهنگام در آن درج شده است، به معنای تعهد قانونی پارلمان و نخست وزیر کشور به شمار میرود. منابع مزبور به ایندیپندنت عربی افزودند که مصطفیالکاظمی تمامی تعهدات خود را نسبت به دستور العمل دولت که توسط پارلمان به تصویب رسیده است عملی میکند و نامبرده از هنگام انتخاب شدن به عنوان نخست وزیر، به وعدههای خود عمل کرده است. البته عدم جدیت برخی از گروههای سیاسی به پرونده انتخابات، مصطفیالکاظمی را وادار به اعلام تاریخ برگزاری انتخابات پارلمانی کرده است. به عقیده منابع یادشده، این گروهها با ایجاد موانع در مسیر اجرای انتخابات، سعی میکنند مانع تصویب نهایی قانون انتخابات در مجلس شوند. اما مصطفیالکاظمی مصمم به مهیا کردن کلیهای شروط و سهولتهای لازم، به ویژه فراهم کردن فضای امن و دور از تهدید سلاحهای کنترل نشده و تأثیر پولهای فاسد، برای اجرای انتخابات پارلمانی زودهنگام در زمان تعیین شده است.
البته کاهش محبوبیت جناحهای سیاسی وابسته به ایران، به ویژه پس از قیام مردمی اکتبر گذشته که معترضان خواستار جلوگیری از نفوذ روزافزون ایران در عراق شدند، چالش دیگری برای پیچیدهتر شدن پرونده انتخابات پارلمانی محسوب میشود. افزون بر آن، متهم شدن گروههای مسلح وفادار به ایران به دست داشتن در آدمربایی و قتل تظاهرات کنندگان از سوی فعالان عراقی، پرونده انتخابات را بیشتر از پیش دچار دشواری و مشکل میکند، در حالیکه جناحهای طرفدار ایران، اعتراضات مردمی را در موارد متعددی به عنوان توطئه سفارتخانههای خارجی به ویژه سفارت آمریکا در عراق توصیف میکردند.
در پیوند به این موضوع، باسل حسین، کارشناس امور سیاسی در صحبتی که با ایندیپندنت عربی داشت، گفت: اعلام تاریخ برگزاری انتخابات پارلمانی زودهنگام از سوی مصطفیالکاظمی، کلیهای جناحهای سیاسی را به چالش کشیده و آنها را در رویارویی با ملت قرار داده است. وی افزود: تحولات ناشی از قیام مردمی در اکتبر گذشته باعث شده است تا جناحهای سیاسی طرافدار ایران، برخلاف آنچه ادعا میکنند، اجرای انتخابات زودهنگام را تهدیدی برای آینده خود بدانند و در صدد ایجاد موانع فراروی آن شوند. البته دلیل نگرانی گروههای سیاسی وابسته به ایران این است که انتخابات زودهنگام ممکن است منجر به ایجاد الگوی جدیدی از دولت و نظامی سیاسی در کشور شود که دست گروههای مسلح وفادار به ایران را از کنترل دولت کوتاه کند. اما در مورد احتمال اینکه مسئله انتخابات زودهنگام ممکن است تشدید تظاهرات را محدود کند، حسین باسل گفت: شکی نیست که این پرونده تا حدی در کاهش تظاهرات کمک میکند، زیرا اغلب جوانان مشغول آمادگی برای انتخابات میشوند و در نتیجه، توجه آنها به تظاهرات تقلیل مییابد.
هرچند جناحهای سیاسی وابسته به ایران، حمایت خود را از برگزاری انتخابات زودهنگام اعلام کردند، اما این حمایت فراتر از حد تبیلغ رسانهها نخواهد بود و به باور ناظران، گروههای یادشده نمیخواهند مخالفت خود را با اجرای انتخابات زودهنگام به صورت مستقیم ابراز نمایند. ناظران عقیده دارند که ناسازگاریهای اخیر در مورد تاریخ برگزاری انتخابات، به مسئله تصویب قانون انتخابات در مجلس منتهی نخواهد شد.
در همین زمینه، غالب الدعمی، پژوهشگر سیاسی میگوید: مصطفیالکاظمی به رغم آگاهی از میزان مخالفت جناحهای سیاسی، تصمیم گرفت تاریخ برگزاری انتخابات را تعیین کند و البته این اقدام به عنوان بخشی از تلاشهای نخست وزیر برای تحقق تعهدات دولت به شمار میرود. وی عقیده دارد که جناحهای سیاسی سعی خواهند کرد با ایجاد موانع مختلف همچون جلوگیری از رأی دادن به قانون انتخابات، عدم تصویب لایحه بودجه انتخابات و سایر اقدامات قانونی ممکن، مانع برگزاری انتخابات زودهنگام شوند. اما بعید به نظر میرسد که این جناحها در واکنش به مسئله تاریخ اجرای انتخابات، دست به خشونت و ایجاد مشکلات امنیتی بزنند همانگونه که چندی پیش چالشهای امنیتی در منطقه طارمیه به وقوع پیوست.
غالب الدعمی در ادامه گفت: جناحهای سیاسی نزدیک به کشورهای که در امور داخلی عراق دخالت دارند نمیخواهند انتخابات زودهنگام برگزار شود، زیرا این گروه به دلیل آسیبهای که در اثر تظاهرات مردمی متحمل شده اند، در حالت آشفتگی به سر میبرند و توان آمادگی برای رقابت در انتخابات زودهنگام را ندارند. وی همچنان خاطرنشان کرده که همزمانی اعلام تاریخ برگزاری انتخابات با اتهامات مطرح شده از سوی گروههای مسلح علیه مصطفیالکاظمی، ضربهای شدیدی به این گروهها محسوب میشود. البته عمدهترین هدف گروههای مسلح از ادامه تنش با دولت، به دست آوردن منافع و ضمانت برای آینده آنها است، به ویژه پس از اینکه گروههای یادشده در نتیجه تظاهرات مردمی متحمل خسارتهای بسیاری شده اند.
در پیوند به تلاش برخی از گروهها برای حمایت از اعتراضات مردمی، غالب الدعمی، گفت: این گروهها سعی میکنند مسیر تظاهرات را به سود خود و علیه مصطفیالکاظمی تغییر دهند، اما بعید به نظر میرسد که آنها بتوانند به موفقیتی دست یابند، زیرا موضع ملت عراق در برابر سیاستها و اقدامات این گروهها دیگر تغییر نخواهد کرد.
© IndependentArabia