ناامیدی از کارگاه صلح برای رفاه در منامه

آنچه که از آن به عنوان طرح صلح قرن (خاتمه مناقشه بین اسرائیل و فلسطین) یاد می شود و دو سال آزگار کار و تلاش صرف آن شده تا در نهایت امروز شمه ای از آن رونمایی شود، ساعاتی پیش در نخستین کارگاه صلح برای رفاه، با عدم استقبال خاورمیانه و کشورهای عرب مواجه شد.

داماد و مشاور ویژه رییس جمهور آمریکا دونالد ترامپ، جرد کوشنر در حال تدوین و ارائه طرحی بود که بعد از گذشت هفتاد سال بتواند به یکی از مهترین مناقشات خاورمیانه پایان دهد.

رویکرد اسرائیل در برابر اشغال سرزمین های فلسطینی، عدم تمکین به قطعنامه های سازمان ملل متحد، حصر غزه، ممانعت از بازگشت فلسطینی ها و به رسمیت شناختن حق حاکمیت دولت فلسطینی جزو مواردی بوده که در هفتاد سال اخیر، همواره مرکز توجه کشورهای عرب و مسلمان و پیگیری دولتهای غربی و ایالات متحده آمریکا بوده است.

کارگاه صلح برای رفاه فلسطین که با ابتکار دولت آمریکا و در راستای عرضه طرح صلح قرن در منامه پایتخت بحرین، برای دو روز در ۲۵ و ۲۶ ژوئن برنامه ریزی شده است، در روز نخست مهجور و با بی اعتنایی کشورهای عرب برگزار شد.

در حالیکه دولت خودگردان فلسطین از ابتدا این کارگاه را تحریم کرده و در آن شرکت نداشتند،  اما طبق برنامه قبلی قرار بود کار گروههایی از اسراییل در این  جلسات شرکت کنند که در کمال تعجب به غیر از رسانه های اسراییلی، حضور هیچ مقام دیگری از این کشور حتی از بنگاه های اقتصادی و بازرگانی گزارش نشد.

اقدامی که با تبلیغات رسانه ای دولت اسراییل و آمریکا در جهت رونمایی از طرح صلح قرن ترامپ برنامه ریزی شده بود، چیزی برای گفتن نداشت غیر از آنکه کشورهای ثروتمند عرب بایستی هزینه ای معادل ۵۰ میلیارد دلار آمریکا را برای طرحی ده ساله در جهت رونق اقتصاد و کار آفرینی در مناطق خودگردان فلسطینی ایجاد بپردازند.

همچنان بخش سیاسی این طرح و نقشه راه، برای ایجاد صلح بین اسراییل و فلسطین در هاله ای از ابهام قرار دارد و جرد کوشنر گفته است که بخشهای دیگر این طرح تا پاییز آینده در دسترس رسانه ها قرار می گیرد.

اما آنچه که بایستی در راستای صلح بین اسراییل و فلسطین به آن پرداخته شود، بخش سیاسی آن و مسئله صلح بین دو ملت و دو کشور و تشکیل دولت مستقل فلسطینی در جوار اسراییل است.

این مهم همچنان در هاله ای از ابهام است در حالیکه صحبت از بهبود اوضاع اقتصادی مردمی است که زیر حصر اسراییل بوده و تبادل مالی و بازرگانی مستقلی ندارند.

مسئله بازگشت پناهندگان، مناطق اشغالی، پایتخت فلسطین و تشکیل کشور مستقل فلسطین از مسائل مهمی هستند که تا به آن پرداخته نشود، دیگر کشورهای عرب و مسلمان نیز روی خوشی به همکاری و هم گامی با آمریکا حتی با داشتن رییس جمهوری متحد و همراه نشان نخواهند داد.

میزبانی بحرین در حالی انجام گرفته است که نه آنها و نه دیگر کشورهای دوست و متحد آمریکا، استقبال چندانی از طرح تدوین شده جرد کوشنر نکرده اند.

اگر می بینیم که کشورهای منطقه تا اندازه ای با اسراییل گرم گرفته و گفتگوهایی درباره فلسطیین و یا مسایل امنیتی منطقه در جریان است، این دوستی نه بخاطر فراموش شدن آرمان مردم فلسطین و یا بی اعتنایی به مسائلی مانند به رسمیت شناختن قدس شرقی به عنوان پایتخت و یا چشم پوشی از اشغال جولان و دیگر مناطق اشغالی و یا وضعیت آوارگان فلسطینی است.

امروز اگر کشورهای عرب تن به گفتگوی هر چند محدود با اسراییل داده اند، بایستی حکومت جمهوری اسلامی را مسئول دانست که رفتار این کشور با همسایگان، آنها را به چنان هراسی واداشته است که امنیت و ثبات خود را در نزدیک شدن به اسرائیل می بینند.

از سوی دیگر مردم و دولتمردان فلسطین نیز دیگر رییس جمهور آمریکا را دارای اعتبار و مشروعیت کافی برای میانجی گری میان خود و اسراییل به رسمیت نمی شناسند تا درباره طرح دونالد ترامپ و یا هر طرح و برنامه ارائه شده دیگری توسط وی بخواهند درباره سرنوشت فلسطین و فلسطینیان مذاکره کنند. به همین دلیل باید گفت که این طرح حداقل تا زمانی که میانجی دیگری برای گفتگو بین اسراییل و فلسطین داوطلب نشود، راه به جایی نخواهد برد.