بریتانیا سرانجام چگونه با اتحادیه اروپا خداحافظی می‌کند؟

مقامات دو سوی مذاکرات تجاری خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا، برگزیت، گله دارند با آن که قرار بود گفت‌وگوها افزایش یابد، اما روند مذاکرات در هفته‌های اخیر پیشرفت اندکی داشته است.

شماری از مشکلات که مذاکرات را به بن‌بست کشانده و مانع رسیدن به توافق است، به قرار زیر است:

حاکمیت

مسئله این است که هر پیمانی هم به امضا برسد، چگونه باید آن را اجرا کرد. از همان آغاز مذاکرات این مشکل مطرح شده بود و اصرار اتحادیه اروپا مبنی بر آن که دیوان دادگستری اروپا نقشی داشته باشد، برای طرف بریتانیایی به هیچ وجه قابل قبول نبود.

برای مدتی کوتاه به نظر می‌رسید که دو طرف در حال نزدیک شدن به سازشی در این باره هستند، اما بعد از آن که بوریس جانسون تصمیم گرفت برای لغو توافق خروج سال گذشته اقدام کند، وضعیت دوباره بغرنج شد. اکنون بروکسل و کشورهای عضو اتحادیه اروپا خواهان سازوکاری محکم برای اجرای توافق هستند تا مبادا بریتانیا بار دیگر قانون بین‌المللی را زیر پا بگذارد.

ماهیگیری

موضوع ماهیگیری نیز بار سیاسی پیدا کرده و مشکل پدید آورده است. بریتانیا در مجموع معتقد است که در خط ‌مشی ماهیگیری مشترک اتحادیه اروپا، قرارداد نامنصفانه‌ای به این کشور تحمیل شده است و هواداران خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا می‌گویند باید با انعقاد یک قرارداد جدید، این مشکل برطرف شود.

موضوع این است که اصطلاحاتی فنی مثل «ثبات نسبی» و «سهم کل صید» در واقع یک مشکل را پرده‌پوشانی می‌کنند: کدام کشور بیشتر ماهی صید ‌کند و کدام کشور کمتر؟

اگر ماهیگیران بریتانیایی بیشتر صید کنند، به معنای آن است که صید کمتری نصیب سایر کشورها مثل فرانسه می‌شود. یعنی صیدی که در حال حاضر معیشت ساحل‌نشینان را تامین می‌کند، دیگر وجود نخواهد داشت. امانوئل ماکرون مشخصا گفته است که حاضر نیست منافع ماهیگیران فرانسه را بر باد دهد.

باید توجه داشت که بریتانیا در مجموع تحت هیچ قراردادی زیاد لطمه نخواهد دید و این ماهیگیران فرانسه و سایر کشورها هستند که از صید در برخی از مناطق محروم خواهند شد.

 بازی در میدان برابر

بحث اتحادیه اروپا برای بازی در یک میدان برابر این است که می‌خواهد بازارهای بریتانیا به روی آنها گشوده باشد و این در صورتی میسر است که تضمین شود روابط و استانداردهای سطح بالای آنها رعایت شود. اتحادیه اروپا معتقد است که در غیر این صورت، به تولیدکنندگان آنها لطمه زده می‌شود و اقتصاد آسیب می‌بیند و دلیلی ندارد که آنها به چنین وضعیتی تن در دهند.

در مورد این اختلاف  گاهی اغراق شده است (اختلافاتی وجود دارد، ولی اساسی نیست) و دو طرف آشکارا بر مشکل ضوابط کمک‌های دولتی انگشت گذارده‌اند که بریتانیا از دیرباز هوادار سرسخت آن بوده است.

در حال حاضر بریتانیا مایل است دستش باز باشد و درگیر چنین محدودیت‌هایی نباشد. نشانه‌هایی از تحرکاتی در این زمینه در آستانه نشست ماه اکتبر شورای اروپا وجود داشت، اما از آن به بعد خبری در این زمینه منتشر نشده است.