کشورهای عضو اوپک پلاس بر سر این تصمیم که برنامه کاهش تولید نفت را از مجموع فعلی ۷.۷ میلیون بشکه در روز به ۵.۸ بشکه در ژانویه ۲۰۲۱ ادامه دهند، همچنان اختلاف دارند. با این که عمده تحلیلگران بازار نفت انتظار دارند برنامه فعلی کاهش تولید در طول سه ماهه اول سال ۲۰۲۱ ادامه پیدا کند، در عمل به نظر میرسد رسیدن به توافق بین کشورهای عضو اوپک پلاس به آسانی صورت نگیرد. این وضعیت در جلسات و گفتوگوهای پیش از اجلاس وزیران در ۳۰ نوامبر و اول دسامبر کاملا مشهود است. بر اساس گزارشها، کشورهایی که به طور کامل موافق تمدید برنامه فعلی کاهش تولید نیستند عبارتند از قزاقستان، امارات متحده عربی و روسیه. این موضوع باعث شده است تا برخی گمان کنند اوپک پلاس ممکن است برای دلجویی از اعضایی که به دنبال افزایش تولید هستند به مصالحهای برسد. این مصالحه ممکن است عبارت باشد از تمدید دو یا حتی یک ماهه برنامه فعلی به جای سه تا شش ماه. یا شاید به این توافق برسند که مجموع تولید را به جای روزانه ۱.۹ میلیون بشکه مطابق برنامه، فقط یک میلیون بشکه افزایش دهند. بعضی از عواملی که در فرایند تصمیمگیری اوپک پلاس در جلسات آینده تأثیرگذار خواهند بود به عبارت زیر هستند:
قیمت نفت
با رسیدن قیمت نفت پایه برنت و وست تگزاس اینترمدیت به ترتیب به ۴۷.۶۰ دلار و ۴۴.۹۱ دلار به ازاء هر بشکه، در هفتههای اخیر شاهد افزایش قیمت نفت بودهایم. به گزارش رویترز، قیمت نفت در ماه نوامبر تا ۲۰ درصد افزایش پیدا میکند که بیشترین افزایش ماهانه از ماه می به این طرف محسوب میشود. این افزایش قیمت به رغم بالا رفتن تعداد ابتلا به کووید-۱۹ و تجدید محدودیتها در آمریکا و اتحادیه اروپا صورت گرفته است. افزایش قیمت نفت به دلیل پیشرفتهایی است که در ساخت واکسن کرونا و امید به احیاء وضعیت تقاضا و افزایش تقاضا در آسیا طی هفتههای اخیر به وجود آمده است.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
قیمت پایدار نفت احتمالا قدرت استدلال بیشتری به اعضایی میدهد که مخالف ادامه برنامه فعلی کاهش تولید هستند. به طور مشخص، کشورهایی که به لحاظ اقتصادی از محدودیتهای تولید ضربه میبینند یا احساس میکنند سایر اعضاء به طور عادلانه سهم خود را رعایت نمیکنند، احتمالا از قیمت بالای نفت در جهت استدلال برای افزایش بیشتر تولید استفاده میکنند.
انبار نفت
انباشت بیسابقه نفت جهانی به علت کاهش تقاضا و افزایش تولید، موجب سقوط قیمت نفت در سال ۲۰۲۰ شد. به همین دلیل، میزان انبار و ذخیره نفت عامل دیگری است که اعضاء اوپک پلاس در تصمیم برای افزایش یاعدم افزایش تولید نفت مد نظر قرار خواهند داد. از زمان اجرای برنامه کاهش تولید اوپک پلاس در ماه می، ذخایر جهانی نفت از زمان اوج خود سیر نزولی داشتهاند. انبارهای جهانی نفت بین فاصله زمانی پایان سه ماهه دوم و پایان سه ماهه سوم سال ۲۰۲۰، حدود ۲۵۰ میلیون بشکه کمتر شدند. با این حال، ادامه محدودیتهای کرونایی در چند اقتصاد بزرگ (نظیر آمریکا و اروپا) موجب این نگرانی شده است که ممکن است با محدود ماندن تقاضا برای نفت، روند نزولی ذخایر نفتی کندتر شود. این موضوع مورد استدلال اعضاء هوشیارتر اوپک پلاس قرار گرفته است و ممکن است دلیلی برای توقف افزایش تولید شود.
پیشرفت واکسن
پیشرفتهایی که در زمینه ساخت واکسن کووید-۱۹ صورت گرفته است موجب دلگرمی شده و به افزایش نشاط در بازار و بالا رفتن قیمت نفت کمک کرده است. با وجود این هنوز معلوم نیست واکسن در سال ۲۰۲۱ چه زمانی به طور گسترده در اختیار عموم قرار خواهد گرفت. ابتلا به کووید-۱۹ نیز ممکن است در فصل زمستان افزایش پیدا کند و در مواردی تا فوریه ۲۰۲۱ پایین نیاید. به همین دلیل، انتظار میرود مقررات محدودکننده به منظور جلوگیری از شیوع ویروس ادامه پیدا کنند. استفاده از فناوریهای MRNA در ساخت واکسن نیز به دلیل نبود زیرساختهای مناسب تولید و توزیع واکسن، احتمالا فرایند توزیع را با پیچیدگیهایی روبهرو میکند. به همین دلیل، اعضاء اوپک پلاس ممکن است تا زمانی که واکسن تأثیری ملموس روی تقاضای نفت ایجاد نکرده است، از تمدید برنامه فعلی کاهش تولید دفاع کنند. چنین تصمیمی ممکن است به صورت ماهانه مورد بازنگری و مدیریت قرار بگیرد تا برنامههای توزیع واکسن در کشورهای مهم اقتصادی به سطح پایداری برسند.
در مجموع، به رغم مخالفتهایی که احتمالا شیوه چانهزنی برخی از کشورهای عضو خواهد بود، کلا انتظار میرود اوپک پلاس در جهت تأخیر در عرضه بیشتر نفت در بازار قدم بردارد چرا که تمام اعضاء در این نکته توافق نظر دارند که باید مانع از سقوط قیمت نفت شد. مدت زمان به تأخیر انداختن عرضه بیشتر نفت در بازار (یعنی این که یک ماه باشد یا دو یا سه یا شش ماه) به علت ناپایداریهای بازار هنوز معلوم نیست.