به دنبال انتشار یک گزارش مورد حمایت سازمان ملل متحد درباره تقریبا میلیارد‌ها تن موادغذایی که هر ساله دور ریخته می‌شود، طرفداران محیط زیست از دولت‌های سراسر جهان خواسته‌اند که برای حل مشکل آلودگی، اقدامات بیشتری انجام دهند. به گفته آنان، اگر ضایعات غذایی جهانی همچون یک کشور بود، پس از ایالات‌متحده و چین، سومین آلاینده می‌شد.

در سال ۲۰۱۹، حدود یک پنجم (۱۷ درصد) از کل مواد غذایی تولید شده در سراسر جهان دور ریخته شد که مقدار آن، ۹۳۱ میلیون تن تعیین شده است. این میزان تقریبا  با ۲۳ میلیون کامیون با ۴۰ تن بار یا به اندازه محیط زمین ضرب‌ در هفت، برابری می‌کند.

به گفته محققان، ۱۰ درصد از گازهای گلخانه‌ای انتشار یافته در جهان، تنها از چرخه تولید مواد غذایی که دور ریخته می‌شوند، به وجود می‌آید. این چرخه، کود‌های شیمیایی و تراکتور‌های گازوئیل‌سوز را نیز شامل می‌شود.

این ارقام را که برنامه محیط زیست سازمان ملل (یو‌ان‌ای‌پی) و موسسه خیریه ورپ، در گزارش «شاخص ضایعات غذایی ۲۰۲۱» تهیه کرده، همزمان با تلاش‌های جهانی برای نصف کردن میزان ضایعات غذایی تا سال ۲۰۳۰ ارائه شده است.

مارکوس گرور، مدیر عامل مؤسسه ورپ، که این هفته، اولین هفته اقدام علیه ضایعات غذایی در بریتانیا را با هدف برجسته کردن تاثیر ضایعات غذایی آغاز کرده، گفته است: «فردی که امروز به خرید می‌رود، احتمالا حدود یک‌پنجم کالاهای خریداری شده خود را دور می‌ریزد. با کار‌هایی ساده چون فهرست تهیه کردن یا نگاه کردن درون یخچال پیش از رفتن به خرید، می‌توان مانع از این کار شد.»

حدود ۷۰ درصد از کل ضایعات غذایی از خانوار‌ها، ۱۶ درصد از بخش تولید، ۱۱ درصد از رستوران‌ها، میخانه‌ها و هتل‌ها و تنها سه درصد از سوپرمارکت‌ها حاصل می‌شوند. این مقدار در سطح فردی،  با ۱۲۰ کیلوگرم ضایعات غذایی سالانه به ازای هر فرد روی کره زمین برابر است.

آقای گرور به روزنامه ایندیپندنت گفت: «هدف، سرزنش مردم نیست، بلکه مسئله، آموزش راه‌های مفید جلوگیری از این پدیده به مردم است. تولید موادغذایی بیشترین تاثیر را بر محیط زیست دارد. مصرف ۷۰ درصد از آب‌های شیرین در جهان، ۳۰ درصد از میزان کل انتشار گازهای گلخانه‌ای و ۸۰ درصد از تنوع زیستی هدر رفته در سطح جهان، به کشاورزی مربوط می‌شود.»

آقای گرور گفت که دور ریختن موادغذا‌یی تاثیر «عظیمی» بر محیط زیست دارد: «ما با هدر دادن مواد غذایی داریم تمام انرژی‌های به کار رفته در تولید آن و تمام کربنی که تولید شده را هدر می‌دهیم. این همه هدر دادن برای هیچ چیز. ما داریم در مورد ۱۰ درصد از میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای در جهان صحبت می‌کنیم. این عدد بسیار بزرگ است؛ در‌واقع آن‌قدر بزرگ است که اگر ضایعات غذایی یک کشور بود، بیشترین میزان انتشار گاز‌های گلخانه‌ای پس از آمریکا و چین را می‌داشت. یعنی تقریبا شش برابر انتشارات حاصل از هوانوردی در سطح جهان. خلاصه باید گفت تاثیر بسیار بزرگی بر تغییرات آب‌و‌هوایی دارد.»

این گزارش، که جامع‌ترین مجموعه داده درباره ضایعات غذایی، تجزیه و تحلیل و الگوسازی تا به امروز است، ضایعات غذایی فروشگاه‌ها، رستوران‌ها و خانه‌ها، از جمله مواد خوردنی و قسمت‌های غیرقابل خوردن چون استخوان‌ها و صدف‌ها را بررسی می‌کند.

تاکنون همه فکر می‌کردند بیشترین اتلاف موادغذایی در خانوارهای کشور‌های پیشرفته صورت می‌گیرد اما محققان دریافته‌اند که میزان ضایعات غذایی تقریبا در تمام کشور‌ها، صرف‌نظر از سطح درآمد، بسیار بالا است.

آقای گرور گفت که در این زمینه، انگلیس«در جهان پیشرو است» و از سال ۲۰۰۷، ضایعات غذایی خود را  ۲۷ درصد کاهش داده است.

وی گفت: «هیچ کشور دیگری چنین اقدامی نکرده است. بریتانیا تا سال ۲۰۳۰ ضایعات غذایی خوراکی خود را به نصف مقدار فعلی آن خواهد رساند اما برای مقابله با ضایعات غذایی خانه‌ها در سراسر جهان، به اقدامات بیشتری نیاز داریم. برای این کار به بودجه نیاز داریم. بنابراین من از دولت‌ها، فروشندگان و سازمان‌های بین‌المللی می‌خواهم که برای مقابله با تولید ضایعات غذایی خانگی سرمایه‌گذاری کنند. اگر آن‌ها این کار را انجام دهند، می‌توانیم میزان ضایعاتمان را به صفر برسانیم. بدون کاهش ضایعات غذایی به آن دست نخواهیم یافت.»

در سال ۲۰۱۹ حدود ۶۹۰ میلیون نفر تحت تاثیر گرسنگی قرار گرفتند، تعدادی که پیش‌بینی می‌شود با شیوع بیماری همه‌گیر کووید-۱۹ به شدت افزایش یابد و سه میلیارد نفر توان تهیه مواد غذایی سالم را از دست خواهند داد.

به گفته طرفداران این جنبش، کاهش میزان مواد غذایی  دورریز نه تنها تاثیرات زیست محیطی را کاهش می دهد بلکه راهی برای رفع فقر غذایی است.

اینگر اندرسن، مدیر اجرایی یو‌ان‌ای‌پی، گفت: «کاهش ضایعات غذایی می‌تواند جلوی انتشار گازهای گلخانه‌ای‌ را بگیرد، سرعت نابودی تدریجی طبیعت بر اثر تبدیل زمین و آلودگی را کم کند، با افزایش دسترسی به موادغذایی، گرسنگی را کاهش دهد و در زمان رکود جهانی، پول ذخیره کند. اگر بخواهیم به طور جدی با تغییرات آب‌و‌هوایی، نابودی طبیعت و تنوع زیستی، آلودگی و ضایعات مقابله کنیم، کسبه، دولت‌ها و شهروندان در سراسر جهان باید برای کاهش ضایعات غذایی آستین‌ها را بالا بزنند. اجلاس سیستم‌های غذایی سازمان ملل در سال جاری، فرصتی برای آغاز اقدامات جدید در راستای مقابله با ضایعات غذایی در سطح جهان فراهم خواهد کرد.»