روسیه و آمریکا سر مسائل مختلف اختلاف نظر دارند، اما داستان افغانستان تفاوت دارد. به نظر می‌رسد منافع این دو کشور در مورد صلح افغانستان به هم نزدیک شده و سیاست دو قدرت رقیب برای پایان جنگ افغانستان نیز هماهنگ شده است.

هماهنگی قدرت‌های منطقه‌ای و جهانی برای جلوگیری از سوریه‌ای شدن اوضاع افغانستان و پایان بخشیدن به جنگی که ابعاد پیچیده داخلی و خارجی دارد، شانسی بزرگ برای برقراری صلح فراهم کرده است.

رقابت‌های تاریخی دو قدرت در میدان افغانستان به کنار، پس از حملات یازدهم سپتامبر ۲۰۰۱ در آمریکا، روسیه به همدردی و همکاری آمریکا شتافت و از عملیات ضدتروریسم واشینگتن علیه طالبان و القاعده حمایت کرد.  

اما بعد از سرنگونی رژیم طالبان و طولانی شدن حضور آمریکا در افغانستان، دو کشور رفته رفته اختلاف نظر پیدا کردند و حتی گزارش‌هایی مبنی بر پرداخت پول روسیه به طالبان برای کشتن سربازان آمریکایی در سطوح مختلف مطرح شد.

با این حال، دیروز جمعه، ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت خارجه روسیه، با نادیدن گرفتن تلاش‌های حنیف اتمر، وزیر خارجه افغانستان که اخیرا در سفر به مسکو نسبت به بازگشت طالبان هشدار داده بود، از طرح صلح آمریکا برای ادغام طالبان در دولت انتقالی صلح افغانستان اعلام پشتیبانی کرد.

آمریکا که در بحبوبه ضرب‌الاجل خروج نیروهایش در ماه مه سال جاری از این کشور، پیشنهاد داده است برای برقراری صلح نشست بزرگ بین‌المللی با حضور ایران، روسیه، چین، هند، پاکستان و ایالات متحده در سطح وزیران خارجه کشورها برگزار شود، می‌کوشد گره این مشکل را با ایجاد اجماع بین‌المللی باز کند.

واشینگتن، همزمان، رهبران افغان را به نشستی با طالبان در آنکارا فراخوانده است تا روند صلحی را که در قطر آغاز شد، به انجام برسانند.

یک نشست دیگر هم پنجشبه پیش رو ۱۸ ماه مارس در مسکو بین چین، آمریکا، روسیه و پاکستان بر سر صلح افغانستان برگزار می‌شود تا دیدگاه‌های قدرت‌های منطقه در قبال مسئله افغانستان را همسو کند.

خانم زاخارووا در آستانه نشست مسکو برای صلح افغانستان که قرار است رهبران سیاسی، طالبان و نمایندگان دولت جمهوری اسلامی افغانستان نیز در آن شرکت کنند، گفت: «ایجاد دولت موقت فراگیر راه‌حل معقولی برای مشکل ادغام طالبان در حیات سیاسی صلح‌آمیز در افغانستان خواهد بود. این تصمیم توسط خود افغانها گرفته خواهد شد.»

از سوی دیگر، ند پرایس، همتای آمریکایی خانم زاخاروا، بدون اشاره به شرکت آمریکا در نشست مسکو، به اهمیت نقش مسکو در صلح افغانستان اشاره کرده است: «ما بر این باور هستیم که روسیه مانند سایر کشورهای منطقه سهم مهمی در افغانستان باثبات و امن دارد.»

سخنگوی وزارت خارجه آمریکا می‌گوید: «چنانچه گفته‌ایم ما از تلا‍ش‌های همکاران بین‌المللی برای تسریع روند صلح و رسیدن به توافق سیاسی و آتش‌بس دایم و فراگیر استقبال می‌کنیم.»

به‌نظر می‌رسد نقطه عطف تاریخی دیگری برای افغانستان فرا می‌رسد. برگزاری این سه نشست به میزبانی روسیه، ترکیه و سازمان ملل متحد روند صلح افغانستان را وارد فاز سرنوشت‌ساز خواهد کرد.

دیروز نیز آنتونی بلینکن، وزیر خارجه‌ ایالات متحده‌ی آمریکا با آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد گفت‌وگو کرد و به نقش سازمان ملل متحد در روند صلح افغانستان پرداخت. .

 در بیانیه وزارت خارجه آمریکا آمده است که آقای بلینکن از دبیرکل سازمان ملل به دلیل تعهد این سازمان در کمک به پیشبرد گفت‌وگوها برای دست‌یابی به توافق سیاسی عادلانه و پایدار و همچنین آتش‌بس دائمی و جامع سپاسگزاری کرده است.

به نظر می‌رسد روند صلح افغانستان و نقشه‌راه سیاسی آینده این کشور تا ماه‌های آینده در روشنایی کامل قرار خواهد گرفت.