گروه کوچکی از معترضان، که تی‌شرت سیاه به تن دارند و ماسک به صورت زده‌اند، از ایستگاه مترویی در منطقه نورث پوینت هنگ‌کنگ خارج می‌شوند و شروع می‌کنند به جمع کردن وسایل و تابلوهای تعمیر جاده در همان نزدیکی.

درهای نرده‌‌ای کنار پیاده‌رو، موانع مخروطی و تابلوهای راهنما را می‌کشند و می‌برند دم اداره پلیس محلی و آن‌جا شروع به سنگرسازی می‌کنند. ظرف ۲۰ دقیقه، کل خیابان را می‌بندند، جلوی آمدو‌شد را می‌گیرند و معترضان بیشتری جمع می‌شوند، بعد با بلندتر شدن صدای آژیرها که از نزدیک شدن پلیس خبر می‌دهد، ناگهان متفرق می‌شوند.

زنی که ناظر روند سنگرسازی است و خواست نامش فاش نشود، گفت: «پراکنده می‌شویم تا پلیس ما را نگیرد.»

«هدف ما این است که نگذاریم پلیس دستگیرمان کند. باید مثل آب باشیم.»

«مثل آب باش»‌ــ اشاره به نقل قولی معروف از بروس لی  که «بی‌قالب، بی‌شکل، مثل آب» باش‌ــ از آغاز تظاهرات‌ها در هنگ‌کنگ در ۹ ژوئن، شعار این جنبش اعتراضی بی‌رهبر بود، اما به نظر می‌رسد که آخر هفته اخیر به کمال رسیده است.

ده‌ها هزار معترض سه روز پیاپی در حرکت‌های اعتراضی نامنظمی شرکت کردند که در یک منطقه شروع می‌شد و فروکش می‌کرد و اندکی بعد، در منطقه‌ای دیگر با شدت و حدت دوباره آغاز می‌شد.

«مثل آب باش» شاید حس هرج‌و‌مرج را منتقل کند، مردم از این ایستگاه قطار می‌دوند به آن ایستگاه، اما پشتوانه راهبردی بسیار منظمی دارد. معترضان اغلب پیگیر هشدارهای تلگرام و وب‌سایتی‌اند که موقعیت‌های مکانی پلیس یا گروه‌های معترض نیازمند پشتیبانی را ثبت می‌کند.

معترضی در نورث پوینت به ایندیپندنت گفت: «اگر متوجه شویم که توقف در یک محل عملی نیست، می‌رویم جای دیگر تا درِ اداره پلیس یا سازمانی دولتی را مسدود کنیم.»

این شگرد در اعتراض‌های هنگ‌کنگ، که اکنون وارد هفته نهم شده، نقش مهمی بازی کرده است، و با اعتراض‌های ابتدایی مانند رویداد بزرگ ۱۲ ژوئن که انگار نبرد میان معترضان و پلیس ضدشورش بود، تفاوت دارد.

این راهبرد نوظهور بیشتر به سبک چریکی است، و راهی برای اجتناب از اقدام‌های سرکوبگرانه فزاینده پلیس که در ۹ هفته اخیر، صدها نفر را دستگیر و بیش از ۱۸۰۰ گاز اشک‌آور شلیک کرده‌اند‌ــ فقط ۸۰۰ گاز اشک‌آور دوشنبه ۵ ژوییه (۱۴ تیر) شلیک شد‌ــ و پایتخت مالی و اقتصادی آسیا که زمانی در صلح و آرامش بود به مرکز بحرانی سیاسی تبدیل شده است.

اعتراض‌های سراسری اولین بار وقتی شروع شد که هنگ‌کنگی‌ها علیه لایحه‌ای قانونی که اکنون تعلیق شده است تظاهرات کردند زیرا نگران بودند حقوق شهروندی‌شان را نقض کند، و موجی از خشم و نارضایتی بلندمدت از دولت تحت حمایت پکن را برانگیخت.

در دو هفته آینده، آن‌ها رکورد اعتراض دموکراسی‌خواهانه ۷۹ روزه «جنبش چتر» در سال ۲۰۱۴ را پشت سر خواهند گذاشت‌ــ اما در حالی که آن اعتراض‌ها در نهایت ناکام ماند و فروکش کرد، آتش جنبش فعلی هنگ‌کنگ همچنان شعله‌ور است و حتی در پی خشونت پلیس و بی‌عملی آشکار دولت، تشدید شده است.

ایکاروس هو، سخنگوی دیده‌بان حقوق شهروندی، می‌‌گوید: «پس از ۲۱ ژوییه، پلیس آشکارا بیشتر به زور متوسل شد، به‌خصوص در استفاده از گاز اشک‌آور برای متفرق کردن تظاهرات‌کنندگان.» این همان تاریخی بود که معترضان دیوارهای مقر دولت پکن در هنگ‌کنگ را مخدوش و تخریب کردند.

هو می‌گوید ناظران اعتراض‌ها دیدند پلیس به استفاده زیاد و بی‌رویه از گاز اشک‌‌آور و همچنین گلوله‌های پلاستیکی و گلوله‌‌های اسفنجی متوسل شد تا معترضان را متفرق کند و مانع اشغال خیابان‌ها و ساختمان‌ها شود.

در چند وقت اخیر، پلیس شلیک گاز اشک‌آور به سمت رهگذران تماشاچی را نیز آغاز کرده است، از جمله آخر هفته پیش در وانگ تای سین که به نظر می‌رسد پلیس از اهالی محل که انفعال و بن‌بست آن‌ها مقابل معترضان را ریشخند می‌کردند به خشم آمد.

هو می‌گوید: «روش‌های پلیس وضعیت را بدتر می‌کند زیرا وقتی پلیس توسل به زور (مقابل) تظاهرات‌کنندگان را تشدید می‌کند، آن‌ها نیز سعی می‌کنند دست به اقدام‌های شدیدتر بزنند تا بتوانند بیشتر در خیابان بمانند.»

اما به نظر می‌رسد معترضان دارند راهبرد متحرک جدید «مثل آب باش» را یاد می‌گیرند، و با نزدیک شدن پلیس ضدشورش، بیشتر افراد گروه از محل پراکنده می‌شوند.

اغلب گروه کوچکی باقی می‌مانند، صفی فشرده تشکیل می‌دهند با چترهایی که هویتشان را از دوربین‌های پلیس مخفی می‌کند و سپر آن‌ها مقابل گاز اشک‌آور و اسپری فلفل می‌شود.

این در حالی است که کری لم، رهبر هنگ‌کنگ، همچنان معترضان را تندروهای خشنی ترسیم می‌کند که سناریوی لایحه استرداد مجرمان را بهانه و دستاویزی برای فتنه‌گری و تحریک به «انقلاب» کرده‌اند، دفتر امور هنگ‌کنگ پکن و پلیس هنگ‌کنگ نیز بیانیه‌هایی با مضمون مشابه منتشر کرده‌اند.

لم علاوه بر این از پذیرش هرگونه درخواست معترضان امتناع کرده است، از جمله اینکه دولت کمیسیونی مستقل تشکیل دهد تا موارد خشونت پلیس را بررسی کند، حتی با اینکه شهر شاهد راهپیمایی‌های مسالمت‌آمیز بی‌سابقه شهروندانی بوده است که نه تنها از لایحه استرداد مجرمان بلکه از خشونت پلیس نیز ناخشنود بوده‌اند.

و در چنین شرایط پرتنشی، به نظر می‌رسد بسیاری از کارکنان دولت لم از او روی برگردانده‌اند. بر اساس برآورد گروه مخالف دولت، تجمع روز جمعه شاهد حضور ۴۰ هزار کارمند دولت و سایر معترضان بود که به پارک نزدیک مقر دولت سرازیر شدند و بسیاری از آن‌ها از لم و خشونت پلیس ابراز نارضایتی کردند.

یک کارمند دولت، که در تجمع شرکت کرده بود و نخواست نامش ذکر شود، پس از تجمع گفت که فکر می‌کند پلیس «سرمست قدرت» شده و کنترل پلیس از دست دولت لم خارج شده است. او همچنین خشمگین بود در فیلم‌هایی که گرفته شده است نیروهای پلیس با لباس‌ ضدشورش‌ و بدون امکان شناسایی هویت‌اند، که همین اقدام‌های انظباطی را ناممکن می‌کند.

او گفت: «هر وقت بخواهند دستگیر می‌کنند‌ــ حتی کسانی را که هیچ کاری نکرده‌اند و فقط سرشان داد زده‌اند.»

این [رفتار] از نیروهای انتظامی به‌هیچ‌وجه پذیرفتنی نیست... آن‌ها از قدرتشان سوءاستفاده می‌کنند و از سوی دیگر نظارت‌پذیر نیستند

«آن‌ها فقط آماده‌اند در مقابل معترضانی که مسالمت‌آمیز تظاهرات می‌کنند دست به خشونت بزنند.»

«این [رفتار] از نیروهای انتظامی به‌هیچ‌وجه پذیرفتنی نیست... آن‌ها از قدرتشان سوءاستفاده می‌کنند و از سوی دیگر نظارت‌پذیر نیستند.»

بسیاری از هنگ‌کنگی‌ها معتقدند که با تشدید بحران سیاسی، لم عاجز و ناتوان مانده است، و از نظر بسیاری به نظر می‌رسد اکنون پکن در پشت صحنه دارد اوضاع را مدیریت می‌کند. در هفته‌های اخیر، لم به‌ندرت در انظار عمومی دیده شده و در آخرین حضورش، در احاطه شماری از همکاران بوده است.

کلودیا مو، نماینده دموکراسی‌خواه پارلمان، ضمن اشاره به اینکه پلیس هنگ‌کنگ اکنون به نیابت از ارتش آزادی‌بخش خلق چین (PLA) عمل می‌کند، می‌گوید: «نمی‌توانم این احساس را از خودم دور کنم که نیروی پلیس احساس می‌کند نه تنها پشتیبانی دولت کری لم بلکه پشتیبانی پکن را نیز دارد، پس در نتیجه، احساس قدرتمندی زیادی می‌کند.» 

«فکر نمی‌کنم روش‌های مرسوم پلیس در بین باشد. در صورت لزوم، هرقدر قدرت بخواهند اعمال می‌کنند و بی‌توجه و بی‌هدف به معترضان شلیک می‌کنند‌ــ فرقی نمی‌کند گزارشگر باشید، یا رهگذر یا پرستاری که در حال کمک است.»

«آن‌ها احساس می‌کنند جانشین ارتش آزادی‌بخش خلق چین‌اند چون تاکنون دیگر مشخص شده است پکن ملاحظات بسیاری دارد که نیروهای ارتش آزادی‌بخش خلق چین یا تانک‌ها را در خیابان‌های هنگ‌کنگ مستقر نکند، پس به نیروی پلیس اتکا می‌کند تا معترضان را سرکوب کنند.»