وزارت صنعت، معدن و تجارت (صمت) جمهوری اسلامی ایران به‌تازگی گزارشی منتشر کرده است که نشان می‌دهد قیمت کالاهای اساسی از جمله برنج، گوشت، مرغ و شکر در مرداد ۱۴۰۰ نسبت به زمان مشابه سال قبل، افزایش چشمگیری داشته است.

در مرداد ۱۳۹۹، قیمت هر کیلو برنج هاشمی حدود ۲۶ هزار تومان بوده اما به گزارش وزارت صمت، در مرداد ۱۴۰۰، این رقم به هر کیلوگرم ۳۸ هزار تومان رسیده و به‌ عبارت‌ دیگر، قیمت برنج در مدت یک ماه از مرداد تا شهریور، ۲۱ درصد بالا رفته است. اگرچه گزارش‌های میدانی از بازار نشان می‌دهد که در شهریور۱۴۰۰، هر کیلو برنج ایرانی تا ۶۰ هزار تومان نیز فروخته شده است.

پیش‌تر، جمیل علیزاده‌ شایق، دبیر انجمن برنج ایران، خبر داده بود که سرانه مصرف برنج در ایران به ۳۶ کیلوگرم برای هر نفر کاهش یافته است. به گفته او، کاهش قدرت خرید مردم از دلایل کم شدن سرانه مصرف برنج است. این افزایش قیمت فقط برنج‌های تولید داخل را شامل نمی‌شود و با اینکه به قول علیزاده شایق، برنج‌های هندی درجه ۲ و۳ هندی همچنان به کشور وارد می‌شوند، قیمت آن‌ها نیز افزایش یافته است.

در گزارش وزارت صمت هم تایید شده که قیمت برنج‌ تایلندی و پاکستانی نیز افزایش یافته و از ۱۰ و ۲۱ هزار تومان در سال ۱۳۹۹ به بیش از ۱۵ و ۲۴ هزار تومان در مرداد ۱۴۰۰ رسیده است.

به گزارش پایگاه خبری انتخاب، در بین انواع برنج، گوشت و شکر، بیشترین افزایش قیمت در مرداد ۱۴۰۰ مربوط به شکر است که قیمت آن نسبت به زمان مشابه در سال ۱۳۹۹، به میزان ۶۳.۴ درصد افزایش یافته است؛ به‌ طوری‌ که قیمت هر کیلوگرم شکر سفید از حدود هشت هزار و ۴۰۰ تومان در مرداد ۱۳۹۹ به ۱۳ هزار و ۸۰۰ تومان در مرداد ۱۴۰۰ رسیده است.

پیش‌ از این، قاسمعلی حسنی، دبیر اتحادیه بنکداران مواد غذایی، گفته بود که قیمت شکر در پنج ماه نخست سال ۱۴۰۰ حدود ۹۰ درصد افزایش داشته است. مشاهدات میدانی نیز نشان می‌دهد که قیمت شکر در بسته‌های ۹۰۰ گرمی به ۱۸ هزار تومان نیز رسیده است.

قیمت هر کیلو مرغ نیز در مرداد ۱۳۹۹، حدود ۱۷ هزار و ۷۰۰ تومان بوده اما در سال جاری از ۲۷ هزار تومان هم فراتر رفته است و این نشان می‌دهد که قیمت آن بیش از ۵۳ درصد زیاد شده است. با این حال گزارش‌های میدانی نشان می‌دهد که قیمت مرغ در مرداد ۱۴۰۰، از آنچه وزارت صمت اعلام کرده، بیشتر بوده است. اوایل مرداد هم خبرگزاری ایسنا در گزارشی اعلام کرد که قیمت مرغ به هر کیلو ۴۰ هزار تومان رسیده و «مرغ تنظیم بازاری» تنها در میدان‌های میوه و تره‌بار و برخی از خرده‌فروشی‌ها عرضه می‌شود.

گزارش وزارت صمت درباره گوشت قرمز نیز نشان می‌دهد که گوشت گوساله و گوسفند نیز بیش از ۳۲ درصد افزایش قیمت داشته و به هر کیلوگرم ۱۳۰ هزار تومان رسیده‌اند؛ در حالی‌ که مرداد ۱۳۹۹ حدود ۹۸ هزار تومان بوده است.

هم‌زمان با رشد صعودی بهای کالاهای اساسی، بسیاری از مردم در ایران به مصرف موادغذایی جایگزین روی آورده‌اند. با این حال، به گفته قاسمعلی حسنی، دبیر اتحادیه بنکداران مواد غذایی، مواد غذایی جایگزین مثل حبوبات و سویا نیز از افزایش قیمت‌ بی‌نصیب نمانده‌اند.

پیش‌تر، پایگاه رفاه ایرانیان، وابسته به وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در گزارشی اعلام کرده بود که از هر سه ایرانی، یک نفر زیر خط فقر است. در این گزارش، از تورم بالا در دو بخش خوراکی و مسکن به‌عنوان عوامل اصلی ایجاد کننده فقر نام برده شده است.

نتایج یک مطالعه در اتاق بازرگانی تهران نیز نشان می‌دهد که ایرانی‌ها در ۱۰ سال اخیر برای تهیه کالاهای اساسی مورد نیاز خود هم بیشتر هزینه کرده‌‌ و هم کمتر مصرف کرده‌اند. این مسئله نشان می‌دهد سفره مردم روزبه‌روز کوچک‌تر و آنان فقیرتر شده‌اند، چرا که نتوانسته‌اند خود را با افزایش سرسام‌آور نرخ تورم و گرانی‌ها تطبیق دهند.