با نزدیک شدن به زمان اجرای انتخابات زودهنگام مجلس عراق که قرار است که دهم اکتبر آینده (۱۸ مهر) برگزار شود، نگرانیها از چگونگی انتخابات و نتایج برآمده از آن بیشتر میشود؛ بهویژه اینکه انتخابات پیش رو یکی از مهمترین خواستههای شهروندان عراق در اعتراضهای سراسری و قیامهای عمومی آنان بود که عادل عبدالمهدی، نخستوزیر پیشین عراق، را در اواخر سال ۲۰۱۹ به کنارهگیری واداشت.
هرچند دولت مصطفی الکاظمی اطمینان داده است که برای تامین امنیت مراکز و حوزههای انتخاباتی آمادگی کامل و همهجانبه دارد، مردم عراق همچنان از وقوع ناامنی و آشفتگی در انتخابات نگراناند؛ اما انتخابات زودهنگام مجلس عراق علاوه بر چالشهای امنیتی و تنشهای سیاسی که آن را تهدید میکند، با موانع و دشواریهای دیگری هم روبهرو است که میتوان آنها را در موارد زیر خلاصه کرد:
عمدهترین مشکلی که برگزاری انتخابات و شفافیت آن را تهدید میکند، ادامه حضور شبه نظامیان و گروههای مسلح در عراق است. این گروهها که قدرت و نفوذ آنها پیوسته در حال گسترش است، میتوانند در سمتوسو دادن انتخابات نقش موثری ایفا کنند و مانع از آزادی و شفافیت لازم در روند رایگیری شوند. گروههای مسلح عراقی در واقع شاخههای نظامی احزاب سیاسیاند که از گذشته تاکنون، در دولت مرکزی عراق نقش فعالی داشتهاند. بنابراین همکاری جناحهای سیاسی قدرتمند و گروههای مسلح در مهندسی انتخابات و بهرهبرداری از قدرت سیاسی و نظامی میتواند انتخابات را به سمتی که احزاب یادشده میخواهند سوق دهد.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
از سوی دیگر، ناتوانی دولت مصطفی الکاظمی در محدود کردن سلاح در دست دولت و ادامه روند استفاده از سلاحهای غیرمجاز عامل بازدارنده دیگری است که میتواند آزادی و شفافیت انتخابات را به حاشیه براند و در نهایت، نتیجه انتخابات همان باشد که رهبران گروههای سیاسی حاکم میخواهند.
علاوه بر آن، فساد گسترده در دولتهای پیشین عراق باعث شده است که گروههای سیاسی و احزاب حاکم بتوانند در سالهای گذشته پول زیادی به دست آورند و امروز بخشی از آن را برای کسب رای در انتخابات هزینه کنند و با استفاده از پول سیاسی، فرایند رایگیری و نتایج انتخابات را تحت تاثیر قرار دهند.
تحریم انتخابات از سوی برخی از جناحهای سیاسی مانند جریان صدر به رهبری مقتدی صدر چالش دیگری برای انتخابات پیش روی مجلس در عراق به شمار میرود و ممکن است با نزدیک شدن به زمان برگزاری انتخابات، گروههای سیاسی دیگری نیز به این جمع بپیوندند و مشروعیت انتخابات را زیر سوال ببرند.
از سوی دیگر، نارضایتی جناحهای کُرد و احزاب سنیمذهب عراق از رویکرد گروههای شبهنظامی وابسته به خارج مانند حشدالشعبی و کتائب حزبالله، به افزایش تنشهایی مذهبی و نژادی در عراق منجر شده است و تردیدی نیست که این امر میتواند تعارض مفاهیم ملیگرایی را باعث شود و انتخابات را با دشواریهای تازهای مواجه کند.
تهدیدهای امنیتی و نگرانی از حملات احتمالی داعش به مراکز انتخاباتی عامل دیگری است که میتواند مانع از حضور گسترده مردم پای صندوقهای رای شود. افزون بر آن، علیرغم گذشت حدود دو سال از آغاز قیام مردمی عراق و قربانیهایی که مردم این کشور در این راستا متحمل شدهاند، اغلب خواستهها و مطالبات معترضان تاکنون برآورده نشده است. از اینرو به نظر میرسد که شمار زیادی از شهروندان عراقی به دلیل ناامیدی از بهبود اوضاع و ایجاد اصلاحات در این کشور، به مشارکت در انتخابات پیش روی مجلس تمایلی نداشته باشند؛ بهویژه اینکه بسیاری از شهروندان عراقی بر این باورند که حتی برگزاری انتخابات هم نمیتواند را در وضعیت ناهنجار این کشور تغییر قابل ذکری پدید آورد.
بدین ترتیب، میتوان گفت که انتخابات زودهنگام مجلس که شهروندان عراقی، بهویژه فعالان و رهبران تجمعهای اعتراضی، بیصبرانه برگزاری آن را انتظار میکشند، با دشواریهای بسیاری روبهرو است و اجرای موفقیتآمیز آن میتواند برای ملت عراق دستاوردی بزرگی و برای دولت مصطفیالکاظمی آزمونی دشواری به شمار رود.