با وجود انتشار بیانیهای مشترک ازسوی تمامی کشورهای شرکتکننده در نشست مسکو درباره افغانستان، برخی گزارشها از نارضایتی و حتی بیاطلاعی جمهوری اسلامی ایران از صدور این بیانیه خبر میدهد.
در پایان نشست مسکو درباره افغانستان که روز چهارشنبه، ۲۸ مهرماه (۲۰ اکتبر) با حضور نمایندگان ۱۰ کشور، شامل روسیه، چین، ایران، پاکستان، هند، قزاقستان، قرقیزستان، ترکمنستان، ازبکستان و افغانستان برگزار شد، وزارت خارجه روسیه در وبسایت خود متنی را با عنوان بیانیه مشترک این نشست منتشر کرد.
این در حالی است که دقایقی پیش از انتشار آن، رسول موسوی، معاون وزیر خارجه و مدیرکل آسیای غربی وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران با انتشار توییتی از پایان بدون نتیجه نشست و نرسیدن به بیانیه مشترک خبر داده و «ضعف مدیریت نشست» و «عدم تلاش برای رسیدن به اجماع» را دلایل این موضوع اعلام کرده بود.
سومین نشست فرمت مسکو علیرغم بحثهای جدی و پر محتوی در مورد همکاریهای منطقه ای برای برقراری صلح ، ثبات و امنیت در افغانستان بدون نتیجه که می بایست در بیانیه مشترک نشست منتشر می شد پایان یافت .
— rasoul mousavi (@rasmou) October 20, 2021
از نظر من ضعف مدیریت نشست و عدم تلاش برای رسیدن به اجماع دلیل عدم صدور بیانیه مشترک است. pic.twitter.com/Jk2rH78Rbj
خبرگزاری ایلنا در گزارشی که روز جمعه، ۳۰ مهرماه، منتشر کرد، از شنیدههایی مبنیبر «عدم رضایت و حتی اطلاع ایران برای صدور بیانیه» در نشست مسکو خبر میدهد و این توییت را سندی میداند که «ضمن علنی کردن مخالفت ایران با صدور بیانیه مشترک، آشکار میکند که این مخالفت توسط روسیه نادیده گرفته شده است».
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
به گزارش این رسانه، بررسی متنی که بهعنوان بیانیه مشترک منتشر شده است، اختلافهای آن با مواضع جمهوری اسلامی ایران درمورد افغانستان را نشان میدهد. در این گزارش، ازجمله به استفاده از عبارت «دولت موقت» در بیانیه نشست مسکو برای دولت فعلی طالبان در افغانستان اشاره شده و آمده است که جمهوری اسلامی هرگز این این عنوان استفاده نکرده و «همواره بر تشکیل دولتی فراگیر با حضور همه بازیگران حاضر در صحنه داخلی افغانستان تاکید کرده است».
دیگر نکته مورد تاکید در گزارش ایلنا، حضور نداشتن نمایندگان دولت ساقطشده افغانستان و گروههای افغانی مخالف حکومت طالبان در این نشست است که به نوشته ایلنا، «بیش از پیش اصل بنیادین تهران که آینده افغانستان باید با حضور همه احزاب، گروهها و اقوام شکل بگیرد را زیر سوال برد».
با وجود این مسائل، پس از گذشت دو روز از پایان نشست مسکو، حسن کاظمی قمی، نماینده ویژه دولت جمهوری اسلامی ایران در امور افغانستان و سرپرست هیئت ایرانی در آن نشست، در این زمینه تاکنون هیچ اظهارنظری نکرده است.
کشورهای شرکتکننده در نشست مسکو، در بیانیه پایانی خود، ضمن تاکید بر ضرورت احترام به حاکمیت، استقلال و تمامیت ارضی افغانستان، تعهد خود را درقبال افغانستان بهعنوان کشوری توسعهیافته و برخوردار از صلح و بهدور از تروریسم و مواد مخدر که در آن حقوق بشر محترم شمرده میشود، اعلام کردند. آنها همچنین از توافق بر این موضوع خبر دادند که صرفنظر از بهرسمیت شناختهشدن یا نشدن حکومت طالبان ازسوی جامعه بینالمللی، باید بهطور عملی با افغانستان و گروه طالبان که در آن کشور قدرت را به دست گرفته، به عنوان یک واقعیت جدید تعامل داشت.
در بیانیه پایانی نشست همچنین از حاکمان جدید افغانستان خواسته شده است تا در حوزههای داخلی و خارجی، سیاستهای معتدل در پیش گیرند، از حقوق اقلیتهای قومی، زنان و کودکان دفاع کنند و همچنین گامهای بیشتری برای ارتقای اداره امور کشور و تشکیل دولت فراگیر واقعی بردارند.