نزاع دیپلماتیک بین غرب و روسیه بر سر اوکراین همچنان ادامه دارد، اما دست‌کم یک ابرقدرت است که شاید حاضر باشد کنار مسکو بایستد: جمهوری خلق چین.

ولادیمیر پوتین، رئیس ‌جمهوری روسیه، که برای حضور در مراسم گشایش بازی‌های المپیک زمستانی در چین به سر می‌برد، روز جمعه با شی جین‌پینگ، همتای چینی خود، دیدار کرد. هر دو رهبر از شکایت‌ها و نارضایتی خود از نظم جهانی زیر سلطه آمریکا گفتند.

آمریکا به این دیدار واکنش نشان داده است. دانیل کریتنبرینک، دیپلمات ارشد آمریکا در منطقه آسیای شرقی، به نزدیکی مسکو و پکن اشاره کرد و گفت اگر چین از اشغال احتمالی اوکراین به دست روسیه حمایت کند، باعث «شرمساری پکن» خواهد شد، زیرا که «نشان می‌دهد چین حاضر است تلاش‌های روسیه برای سلطه بر اوکراین را تحمل کند یا از آن‌ها حمایت ضمنی کند.»

این در حالی است که بیانیه مشترک مسکو و پکن که روز جمعه منتشر شد، از خواست‌ها و دیدگاه‌های ژئوپلیتیک کلی آن‌ها می‌گوید، اما اشاره‌ای به اوکراین نمی‌کند. کارشناسان می‌گویند چین که سال‌هاست خود را رقیب روسیه می‌داند، حاضر به حمایت قاطع از حمله احتمالی روسیه به اوکراین نیست. بیانیه مشترک چین و روسیه از نقش آمریکا در منطقه آسیا و حوزه اقیانوس آرام گلایه می‌کند، گرچه به سازمان کواد (متشکل از چهار کشور دموکراتیک آمریکا، ژاپن، هند، و استرالیا) اشاره‌ای نمی‌کند. آقای کریتنبرینک گفت که رهبران این چهار کشور در نشست بعدی خود که در بهار امسال تشکیل خواهد شد، حتما به مسئله اوکراین خواهند پرداخت.

در هفته پیش رو، دیپلمات‌ها و رهبران جهان از کشورهای گوناگون عازم کی‌یف می‌شوند تا حمایت خود را از اوکراین نشان دهند. امانوئل ماکرون، رئیس ‌جمهوری فرانسه، روز دوشنبه به مسکو و روز سه‌شنبه به کی‌یف می‌رود. پیش‌بینی می‌شود که وزیران خارجه آلمان و فرانسه نیز در چند روز آینده به اوکراین بروند. در هفته گذشته، شاهد دیدار ولودیمیر زلنسکی،‌ رئیس ‌جمهوری اوکراین، با بوریس جانسون، نخست‌وزیر بریتانیا، و رجب طیب اردوغان، رئیس‌ جمهوری ترکیه بودیم.

از سوی دیگر، نیروهای نظامی آمریکایی مطابق قرار قبلی در نزدیکی مرز اوکراین و لهستان، که عضو ائتلاف ناتو است، مستقر می‌شوند. به گزارش رویترز، سخنگوی نظامی لهستان اعلام کرد که اولین گروه نیروهای آمریکایی روز شنبه در نزدیکی این مرز مستقر شدند. این سخنگو گفت: «همان‌طور که اعلام شد، اولین عناصر تیپ جنگی از لشکر ۸۲ هوابرد نیروی زمینی آمریکا وارد لهستان شده‌اند.»

نظامیان آمریکایی صبح شنبه، یعنی یک روز پس از آغاز ورود نیروهای تازه آمریکایی به خاک آلمان، در فرودگاه ژشوف-یاسیونکای لهستان فرود آمدند،.

جان کربی، سخنگوی پنتاگون، روز چهارشنبه اعلام کرد که قرار است حدود ۲۰۰۰ سرباز آمریکایی از پادگان فورت برگ در ایالت کارولینای شمالی‌ آمریکا به لهستان و آلمان اعزام شوند. در ضمن، هزار سرباز آمریکایی دیگر نیز از آلمان به رومانی اعزام خواهند شد. رومانی با اوکراین مرز دارد، اما با روسیه ندارد. لهستان علاوه بر اوکراین با منطقه کالینینگراد روسیه که جدا از سرزمین اصلی این پهناورترین کشور جهان است، مرز دارد.

اعزام نیروهای آمریکایی برای تقویت قوای ناتو در اروپای شرقی است. آقای کربی تاکید داشت که هدف این نیروها پدافندی است و قرار نیست در اوکراین بجنگند.

تنش‌ها در منطقه در حالی ادامه دارد که روسیه حدود ۱۰۰ هزار نیروی نظامی در نزدیکی مرزهای اوکراین گرد آورده است، و برخی نگرانند که قصد حمله به این کشور را داشته باشد. اما روسیه منکر چنین قصدی است. با این حال، برخی مقام‌های آمریکایی چنین رویدادی را حتمی می‌دانند. مارکو روبیو، سناتور جمهوری‌خواه، پس از شرکت در جلسه اطلاعاتی محرمانه برای قانون‌گذاران در روز پنجشنبه، گفت که حمله به اوکراین «تقریبا قطعی» است.

روبیو خطاب به خبرنگاران گفت: «این جدی‌ترین خطر پیش روی اروپا از سال ۱۹۴۵ تا کنون است. به همین سادگی.»

طبق آخرین بررسی‌های فرماندهی ارتش اوکراین، روسیه هنوز قادر به اشغال کامل اوکراین، نیست. اما بخش‌هایی از ارتش آن در آماده‌باش کامل‌اند و در صورت فرمان کرملین می‌توانند وارد نبرد شوند. گفتنی است که به استثنای خود روسیه، اوکراین پهناورترین کشور اروپا محسوب می‌شود. روزنامه «نیویورک تایمز» روز شنبه بر اساس گفت‌وگو با یکی از مقام‌های ارشد ارتش اوکراین که بدون افشای نامش با این رسانه صحبت کرده است، از جزئیات این ارزیابی نظامی کی‌یف خبر داد.

به نظر می‌آید که نگران‌کننده‌ترین منطقه برای مقام‌های اوکراینی، شبه‌جزیره کریمه است؛ بخشی از خاک اوکراین که از سال ۲۰۱۴ در اشغال غیرقانونی روسیه قرار دارد و این کشور آن را به خاک خود الحاق کرده است. اخیرا ده‌ها هزار نیروی پیاده‌نظام و هوابرد روسیه وارد کریمه شده‌اند. این جدا از نیروهای روسیه است که در نزدیکی مرزهای آن کشور با دو جمهوری خودخوانده «دونستک» و «لوهانسک» مستقر شده‌اند. این دو جمهوری جدایی‌طلب نیز بخشی از خاک اوکراین هستند که شورشیان برخوردار از حمایت روسی‌زبانان در میان مردم این مناطق، در آن‌ها اعلام استقلال کرده‌اند و از حمایت ضمنی مسکو نیز برخوردارند. با این حساب، نیروهای روسیه در مرزهای شرقی و جنوبی اوکراین، این کشور را تهدید می‌کنند. هزاران نیروی روسیه نیز در خاک بلاروس و نزدیکی مرز این کشور با اوکراین مستقرند.

برآورد ارتش اوکراین به نظر منطبق با عکس‌های ماهواره‌ای است که در چند هفته گذشته منتشر شده است، و از افزایش قوای نظامی روسیه در کریمه و سایر مناطق مرزی خبر می‌دهد. به‌علاوه، شاهد استقرار زیرساخت‌های لجستیکی همچون بیمارستان‌های صحرایی و واحدهای ارتباطی به این مناطق بوده‌ایم که باعث شده است نگرانی‌ها در مورد قصد روسیه برای حمله افزایش یابد.

وزارت امور خارجه روسیه روز جمعه با حمله به رهبران غربی همچون آقای بوریس جانسون، گفت که هشدارهای آن‌ها در مورد حمله روسیه به اوکراین باعث «خنده و شوخی» می‌شود و جدی گرفتن آن‌ها «غیرممکن» است.

مقامات اوکراین نیز از غرب به‌خاطر لحن هشدارهایش در مورد حمله احتمالی روسیه، انتقاد کرده‌اند. آقای زلنسکی گفت این لحن هشدارها می‌تواند باعث سراسیمگی شود و به اقتصاد اوکراین ضربه بزند. اولسکی رزنیکوف، وزیر دفاع اوکراین، روز جمعه پس از رزمایش نظامی در نزدیکی چرنوبیل گفت: «واژه "اشغال قریب‌الوقوع" مناسب نیست»، که انتقادی آشکار از لحن برخی از مقام‌های آمریکایی است. جن ساکی، سخنگوی کاخ سفید، نیز روز چهارشنبه گفت واشنگتن دیگر صحبت از "قریب‌الوقوع" بودن حمله نمی‌کند.

رزنیکوف تاکید کرد که او باور ندارند که ولادیمیر پوتین، رئیس ‌جمهوری روسیه، هنوز تصمیمی در مورد حمله گرفته باشد؛ نظری که آمریکایی‌ها نیز قبلا مطرح کرده‌اند.