نهم اسفند‌ماه خبری کوتاه که در برخی رسانه‌ها منتشر شد، اهالی موسیقی را در حیرت و شگفتی فرو برد؛ تالار وزارت کشور، که از آن به‌عنوان بزرگ‌ترین تالار سرپوشیده اجرای موسیقی در سراسر ایران یاد می‌شود، تقاضا برای برگزاری کنسرت‌های موسیقی را نمی‌پذیرد و فعالیت‌ آن تعطیل شده است.

خبر را سایت «موسیقی ما» منتشر کرد و در ادامه آن نوشت: «سالن وزارت کشور دیگر اجازه‌ برگزاری کنسرت ندارد.» و اضافه کرد: «تمام کنسرت‌هایی که قرار بود در این سالن برگزار شوند‌، لغو و به سالن‌های دیگر منتقل می‌شود.» این خبر به نقل از محمد طاهری، مدیر اجرایی و فنی این تالار، اعلام شد و در ادامه با اشاره به نامه‌ ۱۰۰ نفر از کارکنان تالار به وزیر کشور، گفته شد که این نامه نیز موثر واقع نشده است.

به مسئولان این سالن درباره توقف فعالیت‌ها هیچ دلیلی اعلام نشده؛ این در حالی است که با این اقدام، جدا از اینکه اهالی موسیقی باید یکی از بزرگ‌ترین تالار‌های اجرا از فهرست خود حذف کنند، ممر درآمد ده‌ها خانوار نیز از بین خواهد رفت.

تالاری با اجراهای ماندگار از استادان شجریان،‌ لطفی، مشکاتیان،‌ ناظری و…

تالار وزارت کشور به‌رغم آنکه از نظر صدابرداری و آکوستیک مشکلات زیادی داشت و استاد شجریان و محمدرضا لطفی در زمان‌هایی که در این تالار اجرا داشتند، از آن انتقاد کرده‌ بودند، به دلیل ظرفیت بالا، همواره اولویت اول برگزارکنندگان کنسرت‌های پرطرفدار بود.

این تالار در دو بخش همکف و بالکن و بسیار محکم ساخته شده است. بخش همکف این تالار یک هزار و ۸۶۴ صندلی و بخش بالکن آن یک هزار و ۱۳۶ صندلی گنجایش دارد.

کنسرت معروف «همنوا با بم» استاد محمدرضا شجریان (به همراه حسین علیزاده، کیهان کلهر و همایون شجریان) به مدت پنج شب در این تالار برگزار شد. همچنان‌که آخرین کنسرت پرویز مشکاتیان با گروه عارف و شهرام ناظری نیز با طراحی صحنه عباس کیارستمی در همین تالار به روی صحنه رفت. دو کنسرت بزرگ محمدرضا لطفی نیز در این تالار برگزار و اجراهای آن در قالب آلبوم‌های تصویری منتشر شد. همچنان که کنسرت «نه فرشته‌ام نه شیطان» برادران پورناظری و همایون شجریان با جمعیتی کثیر در این تالار اجرا شد.

جدا از‌ آن، برخی از بزرگ‌ترین کنسرت‌های خوانندگان معروف موسیقی پاپ مانند رضا صادقی، محسن یگانه، محمد اصفهانی، خشایار اعتمادی، بنیامین بهادری، احسان خواجه‌امیری، حامد همایون و… در همین تالار و با انبوهی از جمعیت مشتاق اجرا شدند که فیلم‌ها و تصاویر آن اجراهای خاطره‌انگیز همچنان در فضای مجازی دست‌به‌دست می‌شوند.

از این منظر، حذف این تالار از فهرست مکان‌های اجرای موسیقی آن‌هم بی‌هیچ‌دلیل و توضیحی، برای اهالی موسیقی که قرار است به‌ زودی اجراهای موسیقی به سیاق روزهای پیش از دوران کرونا را آغاز کنند، خبری تلخ به شمار می‌رود.

تالار وزارت کشور پیش از انقلاب و برای حزب رستاخیز ساخته شد، اما ساخت آن نیمه‌کاره ماند تا اینکه بازسازی و تکمیل آن در دولت هاشمی رفسنجانی در دستور کار قرار گرفت. با تکمیل این تالار، ایده برگزاری کنسرت موسیقی در آن در دولت خاتمی مطرح شد و به دنبال آن، تجهیزات بسیار مدرنی برای نوسازی سیستم صوتی و آماده‌سازی آن برای برگزاری کنسرت در نظر گرفته شدند.

این تالار در دولت احمدی‌نژاد نیز فعال بود و حتی محمدرضا شجریان و نیز مدتی بعد شهرام ناظری و مشکاتیان در آن برنامه اجرا کردند. در دولت روحانی نیز تا قبل از همه‌گیری کرونا این تالار تقاضاها چه برای کنسرت‌های موسیقی پاپ و چه سنتی را می‌پذیرفت.

مشکل کمبود تالار موسیقی در ایران

با اینکه در سال‌های پس از انقلاب، جمعیت ایران به بیش از ۸۰ میلیون نفر رسیده، ساخت‌تالارهای موسیقی که استانداردهای کیفی بالا برای اجرای موسیقی داشته باشد، عملا محقق نشده و هنوز هم دو تالار رودکی (وحدت کنونی) و تئاتر شهر در تهران و تالار فخرالدین اسعد گرگانی در شهر گرگان، که یادگار شهبانو فرح پهلوی و وزارت فرهنگ و هنر مهرداد پلهبدند، از بهترین تالار‌های اجرای ایران محسوب می‌شوند.

 تالارهایی که بعدها ساخته شدند، از جمله تالار برج میلاد (در دوره شهرداری محمدباقر قالیباف) و نیز تالار نمایشگاه بین‌المللی تهران از کیفیت‌ استاندارد برای اجرای موسیقی و اکوستیگ مناسب بهره چندانی ندارند؛ در مقابل در سال‌های اخیر، تالار موسیقی هتل اسپینوزا در شمال تهران کیفیت آکوستیک خوبی دارد و در‌ آن نمایش‌ها و موسیقی‌های خوبی اجرا شده است اما دولت و وزارت ارشاد تاکنون بودجه‌ای خاص برای ساخت تالاری ویژه و در استانداردهای بالا اختصاص نداده است.

در سال‌های حضور غلامحسین کرباسچی در شهرداری تهران نیز تالارهایی در چند فرهنگسرای تهران ساخته شدند؛ اما عمده آن‌ها استانداردهای لازم تالارهای موسیقی را نداشتند. اگرچه در دوره شهرداری قالیباف، مجموعه‌های سینمایی باکیفیتی در چند نقطه تهران ساخته شد که هنوز هم از آن‌ها استفاده می‌شود.

اکنون و در چنین شرایطی، اهالی موسیقی که در چند ماه اخیر از چند ناحیه هدف حمله و هجوم جریان‌هایی از دولت و مجلس قرار گرفته‌اند، این پرسش را با دولتی در میان می‌گذارند که در بودجه ۱۴۰۱ خود با چراغ به دنبال کسب درآمد از هر چیز و شدیدا در پی ایجاد اشتغال است؛ اینکه چرا بی‌هیچ دلیل و توضیحی یکی از مهم‌ترین تالارهای موسیقی ایران را که محل کسب‌وکار افراد و به‌خصوص اهالی موسیقی است، از گردونه‌ حذف می‌کند؟