حسین امیر‌عبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران پنجشنبه یازدهم فروردین (۳۱ مارس) در نشست کشورهای همسایه افغانستان در چین گفت داعش در افغانستان در حال سربازگیری و تقویت نیرو است و نگرانی جدی درخصوص گسترش تروریسم در منطقه وجود دارد. او همچنین از ورود یک ‌میلیون پناهجوی جدید از افغانستان به ایران در هفت ماه گذشته خبر داد.

به نقل از صفحه رسمی وزارت امور خارجه ایران، حسین امیرعبداللهیان که در سومین نشست کشورهای همسایه افغانستان با حضور کشورهای اندونزی، قطر و طالبان در شهر تونشی چین صحبت می‌کرد به نقش جدی همسایه‌های افغانستان برای ایجاد ثبات و امنیت در این کشور تاکید کرد و گفت ناامنی در افغانستان بر کشورهای همسایه تاثیر مستقیم دارد. وزیر امور خارجه ایران گفت: «ما درباره گسترش تروریسم در افغانستان نگرانیم. گسترش فعالیت‌های داعش، جذب نیرو از افغانستان و برخی کشورهای منطقه و اقدام‌هایی که داعش برای آموزش نیروهای خود در شمال افغانستان انجام می‌دهد، هشدار دهنده است.»

علاوه بر خطر گسترش تروریسم، موج بزرگ پناهجویان نیز از چالش‌های افغانستان است که فشار آن بر کشورهای همسایه وارد می‌شود. پس از تسلط طالبان بر افغانستان، هزاران نفر از شهروندان افغان به دلیل بی‌کاری، گرسنگی و ترس از انتقام‌جویی این گروه مهاجرت کرده‌اند. یک‌ بار دیگر همچون دهه ۷۰ خورشیدی، پناه‌جویان افغان در مسیرهای قاچاق به‌سوی ایران و پاکستان در حرکتند و شمار زیادی از آنها به این کشورها رفته‌اند.

 حکومت ایران تاکنون بارها از جامعه جهانی خواسته است تا در زمینه رسیدگی به پناهجویان افغان، به این کشور کمک کنند. امیر عبداللهیان در نشست چین از افزایش شمار پناهجویان افغان ابراز نگرانی کرد و گفت: «در هفت ماه گذشته حدود یک ‌میلیون پناهجوی افغان وارد ایران شده‌اند و اکنون تعداد آوارگان افغانستانی که در ایران‌ به‌سر می‌برند حدود پنج میلیون نفر است.» عبداللهیان گفت نگرانی موجود ناشی از توجه اندک سازمان‌های بین‌المللی برای کمک به آوارگان افغانستانی در ایران است.

وزیر امور خارجه ایران در این نشست همچنین بر ضرورت ایجاد یک دولت فراگیر با مشارکت همه گروه‌ها در افغانستان تاکید کرد و گفت تشکیل دولت، ضامن ثبات و امنیت افغانستان است. او به ضرورت حضور زنان در این زمینه اشاره کرد و گفت: «دین اسلام حضور زنان در همه عرصه‌ها را حق مسلم آن‌ها می‌داند و لازم است که بر اهمیت نقش زنان در جامعه مسلمان تاکید شود.»

در حالی که در هیچ یک از کشورهای اسلامی، زنان از حق اولیه آموزش و کار محروم نیستند، اما طالبان بر اساس تفسیر خودش از دستورها و شرع اسلام مانع رفتن دختران به مدرسه‌ها شده‌ است و به زنان اجازه فعالیت در اداره‌ها و ساختارهای دولتی یا خصوصی را نمی‌دهد.

در حالی سومین نشست کشورهای همسایه افغانستان به میزبانی چین برگزار می‌شود که هنوز هیچ یک از کشورهای حاضر در این نشست، دولت طالبان را به رسمیت نشناخته‌اند، اما نشست‌هایی را با حضور هیئت طالبان برای بررسی وضعیت افغانستان برگزار کرده‌اند. نخستین نشست کشورهای همسایه افغانستان در مورد وضعیت این کشور به میزبانی پاکستان در ماه سپتامبر ۲۰۲۱ برگزار شد؛ سپس تهران در ماه اکتبر میزبان دومین نشست شد و سرانجام پس از سفر ناگهانی وزیر خارجه چین به کابل، این کشور برای میزبانی سومین نشست اعلام آمادگی کرد.