فدراسیون فوتبال، وزارت ورزش و جوانان و مقام‌های سیاسی و ورزشی جمهوری اسلامی تلاش می‌کنند تا تصمیم فدراسیون کانادا مبنی بر لغو بازی تدارکاتی کانادا - ایران را سیاسی یا سیاست‌زده خطاب کنند. حتی بازیکن نامدار تیم ملی، سردار آزمون، نیز این تصمیم را سیاسی می‌خواند.

سیاسی خواندن تصمیم فدراسیون کانادا بر استدلال‌هایی با برداشت از نحوه اداره فدراسیون‌های ورزشی در ایران استوار است، اما برای اینکه بدانیم فدراسیون ورزشی که در کنترل نهادهای سیاسی قرار دارد چگونه است، باید ماجراهای فدراسیون فوتبال ایران را پیگیری کنیم.

فدراسیون فوتبال ایران سال‌هاست نمی‌تواند خود را در اساسنامه‌اش، نهاد غیردولتی اعلام کند. دولت و نمایندگان مجلس شورای اسلامی با استقلال قانونی فدراسیون مخالف‌اند. فیفا سال‌ها است درباره اصلاح اساسنامه فدراسیون و اشاره واضح به غیردولتی بودن آن هشدار داده و فدراسیون فوتبال ایران هر بار با بهانه‌جویی زمان می‌خرد. شاید ایران از انگشت‌شمار کشورهایی باشد که هنوز درباره دولتی یا غیردولتی بودن فدراسیونش با فیفا بحث می‌کند.

فدراسیون فوتبال ایران حتی نمی‌تواند درباره این حق بدیهی شهروندی که زنان برای تماشای فوتبال به ورزشگاه‌ها بروند، تصمیم بگیرد و وزارت ورزش و جوانان در این تصمیم‌گیری استقلال ندارد؛ نه فقط مقام‌های سیاسی، بلکه مراجع مذهبی باید درباره ورود زنان به ورزشگاه‌ها تصمیم بگیرند.

در انتخابات فدراسیون فوتبال ایران، نامزدها را نهادهای غیرورزشی دولت و حاکمیت رد یا تایید صلاحیت می‌کنند. حتی برگزاری یک انتخابات آزاد در این فدراسیون تجربه نشده است. دولت در انتخاب روسای فدراسیون نقشی پررنگ دارد و مجمع فدراسیون فوتبال از مدیران دولتی تشکیل شده است. فیفا با ارسال چندین نامه هشدارآمیز سرانجام توانست حق رای در انتخابات فدراسیون فوتبال را از وزیر ورزش و جوانان و مقام‌های نظامی جمهوری اسلامی سلب کند.

فدراسیون فوتبال ایران سال‌ها پیش به دلیل دخالت دولت در عزل رئیس فدراسیون (دوره محمد دادکان) تعلیق شده و پس از آن بارها و بارها طی سال‌های اخیر در آستانه تعلیق قرار گرفته است. دوستداران فوتبال در ایران حتی فیفا را مورد انتقاد قرار می‌دهند که چرا سهل‌انگارانه با تخلف‌ها برخورد می‌کند.

فدراسیون فوتبال ایران برای تیم‌های دولتی با دست‌کاری در مستندات مالی، مجوز حرفه‌ای صادر می‌کند تا آن‌ها در لیگ قهرمانان، حضوری غیرقانونی داشته باشند. فدراسیون سال گذشته به دلیل این تخلف از سوی کنفدراسیون فوتبال آسیا جریمه شد، اما به رفتار غیرقانونی‌اش در قبال پرونده تیم‌های دولتی ادامه داد تا کنفدراسیون فوتبال آسیا، استقلال و پرسپولیس را از لیگ قهرمانان کنار بگذارد.

حتی اگر برای این فدراسیون چنین حقی قائل باشیم که به دخالت سیاسی در فوتبال انتقاد کند، باز هم تصمیم فدراسیون فوتبال کانادا برای لغو بازی با ایران نه‌تنها مصداق دخالت سیاست در فوتبال نیست، بلکه وجه انسانی آن پدیدار می‌شود.

فدراسیون فوتبال کانادا در چند عبارت به وجه انسانی و اجتماعی تصمیم خود اشاره کرده است،‌ آنجا که در بیانیه‌اش می‌نویسد بعد از این بازبینی جامعی در فرآیند میزبانی از بازی‌های ملی خواهد داشت تا اطمینان حاصل شود در مسیر کمال‌گرایی در داخل و خارج از زمین مسابقه، هیچ نکته‌ای از قلم نیفتاده است.

در لغو بازی کانادا - ایران با احترام به خواست خانواده‌های قربانیان شلیک موشک به هواپیمای اوکراینی، چگونه می‌توان وجوه انسانی را ندید، در حالی که فدراسیون کانادا زیان مالی لغو این بازی را پذیرفته و از بازگرداندن هزینه تهیه بلیت تا پرداخت خسارت‌های دیگر را به عهده گرفته است.

شکایت فدراسیون ایران می‌تواند برای درخواست غرامت باشد و رای فیفا غرامت احتمالی را مشخص می‌کند، اما سیاسی خواندن تصمیم فدراسیون کانادا برای کسانی آسان است که رابطه هر دولت و فدراسیون ورزشی کشور را شبیه به رابطه دولت و نهادهای حاکمیت در جمهوری اسلامی با فدراسیون‌های ورزشی تصور می‌کنند.

در ایران فدراسیون‌های ورزشی در هر تصمیم باید منتظر دستور مقام‌های دولت و حاکمیت باشند و مظهر دخالت سیاست در ورزش‌اند. در کانادا اما بی‌توجهی به انتقاد مقام‌های دولت درباره یک بازی تدارکاتی، فدراسیون فوتبال را به خطر نمی‌اندازد. بازی کانادا - ایران حتی اگر برگزار می‌شد، نهادهای دولت، رئیس فدراسیون کانادا را مورد بازخواست قرار نمی‌دادند یا به دستور مقام‌های دولتی برکنار نمی‌شد. دولت صاحب این اختیار نیست که رئیس یک فدراسیون ورزشی را در معرض چنین خطری قرار دهد.