از لینه‌کر تا سلطانی‌فر؛ وقتی همه به جز زنان اشتباه می‌کنند

اگر شیفته فوتبال نیستید، شاید بشود به شما حق داد که بگویید این همه هیجان و شور برای ورود چند هزار زن به ورزشگاه، مقابل بحران‌های جدی و خانمان‌سوز در زندگی روزمره مردم در ایران، غیرطبیعی و عجیب است. 

اما فوتبال همین است. هیاهو می‌سازد و داستان خودش را دارد، مجذوب می‌کند و فضای رسانه را می‌بلعد. بعد اما از یاد می‌رود و دوباره این چهره‌های شاد در ورزشگاه به زندگی و حکایت‌های جان‌فرسایش برمی‌گردند.

بازی تمام شد. ایران با ۱۴ گل کامبوج را در راه جام جهانی قطر شکست داد. اما جیانی اینفانتینو، رئیس فیفا در بیانیه رسمی خود می‌گوید بازی مهم‌تری تازه شروع شده است: «تاریخ به ما یاد داده که چنین پیشرفت‌هایی در مراحل مختلف به دست می‌آید و این تنها آغاز مسیر ماست». 

تعداد گل‌ها در این بازی کمترین اهمیت را داشت، چون اتفاق پر سر و صدا روی سکوهای ورزشگاه آزادی رخ داد و چند هزار زن ایرانی فرصت تماشای فوتبال را پیدا کردند. نظر شما چیست؟ این تصاویر شاد از زنان ایرانی در ورزشگاه آزادی تصاویری از آزادی جعلی به چشم شما می‌آیند یا راضی و خوشحال و امیدوارید؟ بله، شاید ما با گرایش‌های مختلف برداشت‌های گوناگونی از روز حضور زنان در ورزشگاه آزادی داریم. عده‌ای محدود و معدود بودن زنان در آزادی را نادیده می‌گیرند و از گام بلند به سوی آزادی حرف می‌زنند و عده‌ای دیگر وقعی به این حرف‌ها نمی‌گذارند و با حیرت و اندوه می‌پرسند کدام آزادی؟

یکی با انتشار عکسی از دختر و پسری که پس از بازی دست در گردن هم ورزشگاه را ترک می‌کردند، می‌نویسد: «حالا شما ورزشگاه رو جدا کن، پارکینگ رو جدا کن، دور سکوها حصار بکش، یه ربع بعد وضعیتِ نرمالِ آدمای داخل استادیوم اینه!»

ویدیوی دیگری هم از ورزشگاه جلب توجه می‌کرد. دختری شاد و هیجان‌زده می‌گفت که ممنون است، تشکر می‌کرد که حق بدیهی او را داده‌اند. هیجان‌زده بود و نمی‌دانست بابت حقوق بدیهی و اولیه خود لازم نیست تشکر کند. بر ما چه گذشته که بابت ورود به ورزشگاه ممنونیم؟

اگر حادثه دلخراش خودسوزی سحر خدایاری (معروف به دختر آبی) رخ نمی‌داد، شاید این‌بار نیز مقامات ورزشی ایران راهی برای به تعویق انداختن حضور زنان در ورزشگاه پیدا می‌کردند. اما مرگ دختر آبی آنقدر دلخراش و اثرگذار بود که کاربران ایرانی شبکه‌های اجتماعی را به فشار بیشتر ترغیب کند. این فشار البته فیفا را به پیگیری بیشتر و جدی‌تر وادار کرد.

حضور زنان اما مورد بهره‌برداری کسانی قرار گرفته که قدمی در این مسیر برنداشتند. مسعود سلطانی‌فر، وزیر ورزش و جوانان ایران بعد از بازی گفته: «‏از حمایت‌های رییس جمهور محترم، مسئولان عالی امنیتی و انتظامی، همکارانم در وزارت ورزش و جوانان و فدراسیون که این حضور با همراهی آنان تحقق یافت تشکر می‌کنم». 

اما سلطانی‌فر می‌داند که اگر فشار فیفا و هیاهوی شبکه‌های اجتماعی نبود، به این زودی‌ها همین حضور معدود تماشاگران زن در ورزشگاه هم اتفاق نمی‌افتاد. 

سلطانی‌فر متوجه اشتباهش نمی‌شود و توییت خود را حذف نمی‌کند، اما گری لینه‌کر، مجری و گزارشگر فوتبال متوجه نگاه جنسیت‌زده‌اش می‌شود و این توییت عجیب را حذف می‌کند: «ایران در بازی با کامبوج ۱۴-۰ پیروز شد. لطفا یک نفر به زنان ایرانی که اجازه پیدا کردند برای اولین بار بازی را از استادیوم تماشا کنند، بگوید که فوتبال همیشه به این سادگی نیست».

از گری لینه‌کر تا مسعود سلطانی‌فر همه درباره ماجرای حضور زنان در ورزشگاه در اشتباهند. زنان ایرانی به دست خودشان برای خود فرصت ساختند و در این مسیر همراهان پرشماری نداشتند. نه به تعبیر سلطانی‌فر لازم است آنها از مقامات تشکر کنند و نه به تعبیر گری لینه‌کر آنها از فوتبال و مناسباتش آنچنان دورند که ندانند همیشه پیروزی با ۱۴ گل ممکن نیست.

وزیر ورزش و جوانان حتی یک وعده دوخطی نمی‌دهد که زنان می‌توانند در بازی‌های لیگ برتر هم به ورزشگاه بروند. اما تقدیر و تشکر از همکارانش را فراموش نمی‌کند، در حالیکه می‌داند در همین بازی ایران - کامبوج نیز محدودیت در فروش بلیت به زنان در تضاد با خواسته روشن فیفا بود.

در میان این شادی‌های اغراق‌آمیز پس از حضور زنان در ورزشگاه فراموش نکنیم که این فقط یک دست‌آورد کوچک برای فوتبال ایران بود، چون هنوز هیچ مقام رسمی در ایران از حضور تماشاگران زن در بازی‌های لیگ حرف نمی‌زند و فیفا نیز هنوز شفاف و رسمی از عواقب بسته ماندن درهای ورزشگاه‌ها در بازی‌های لیگ‌های برتر و... در ایران به روی زنان حرف نزده و البته فقط نکته امیدوارکننده این است که بازی ایران - کامبوج را آغاز این مسیر دانسته است. 

تنها فیفا و زنان ایرانی می‌دانند بین آنها چه گذشته است. انگار رازی میان آنهاست و اینفانتینو به درستی گفته: «مهم‌تر از همه این‌ها، می‌خواهم احترامم را به همه دختران و زنان ایران ابلاغ کنم؛ کسانی که با شجاعت برای رسیدن به حق‌شان ایستادگی کردند و می‌کنند».