علی‌اکبر صالحی، رئیس پیشین سازمان انرژی اتمی ایران، با تاکید بر اینکه تولید فلز اورانیوم و سوخت پایه فلزی و آی‏‌آر-۹ پس از برجام اتفاق افتاد، گفت ظرفیت‌های برنامه هسته‌ای ایران با برجام آسیب ندیده بود و به همین دلیل، پس از مصوبه اقدام راهبردی مجلس در سال ۱۳۹۹، بلافاصله غنی‏‌سازی ۲۰ درصدی را آغاز کرد و توانست در یک سال، ۴۵۰ کیلوگرم اورانیوم ۲۰ درصد تولید کند، سطح غنی‌سازی را به ۶۰ درصد برساند، اورانیوم فلزی و نمونه سانتریفیوژ آی‏‌آر-۹ را نیز تولید کند.

علی اکبر صالحی، که متولد ۱۳۲۸ در شهر کربلا در عراق است، دو بار ریاست سازمان انرژی اتمی ایران را بر عهده داشته است، بار نخست در سال‌های ۱۳۸۸ تا ۱۳۸۹ در دولت احمدی‌نژاد و بار دوم در فاصله سال‌های ۱۳۹۲ تا ۱۴۰۰ به‌مدت هشت سال در دولت حسن روحانی. او همچنین بین سال‌های ۱۳۸۹ تا ۱۳۹۲ وزیر خارجه دولت محمود احمدی‌نژاد بود.

صالحی در گفت‌وگوی تازه‌اش با محمد قوچانی و سرگه بارسقیان، که در شماره هشت مجله آگاهی نو به چاپ رسید، به مذاکرات محرمامه ایران و آمریکا در عمان نیز اشاره کرد و گفت مجوز این گفت‌وگوهای محرمانه را مستقیم از شخص علی خامنه‌ای گرفته بود و احمدی‌نژاد نیز ضمن هشدارهایی، مانع انجام این مذاکرات محرمانه نشده بود.

در بخشی از این گفت‌وگو، صالحی تاکید کرد که ظرفیت برنامه هسته‌ای ایران در برجام تا حد قابل توجهی دست‌نخورده باقی مانده است.

صالحی گفت مخالفان داخلی برجام ادعا می‌کردند که «بیش از صد فعالیت فنی هسته‌‌ای در ایران با برجام تعطیل شده است، نه سانتریفیوژ جدیدی نصب شده، نه غنی‌‌سازی می‌‌توان کرد، توان هسته‌‌ای ایران از بین رفت و حتی فاتحه صنعت هسته‌‌ای را خواندند».

رئیس پیشین سازمان انرژی اتمی ایران افزود مخالفان برجام می‌گفتند که «هسته‌‌ای مرده» ولی در قانون «اقدام متقابل» مجلس شورای اسلامی اعلام شد که باید بلافاصله غنی‌‌سازی ۲۰ درصدی آغاز و هزار سانتریفیوژ پیشرفته آی‌‌آر-۶ در کمتر از یک سال نصب شود.

صالحی با طرح این پرسش‌ها که مخالفان داخلی برجام «آیا می‌‌دانند ساختن سانتریفیوژ چه فرایندی دارد؟ مواد اولیه آن از کجا تامین می‌‌شود؟ بودجه آن چطور تامین شود؟»، گفت: «ما پس از ابلاغ قانون اقدام متقابل مصوب ۱۱ آذرماه سال ۱۳۹۹، بلافاصله غنی‌‌سازی ۲۰ درصد را راه انداختیم. باید ظرف کمتر از یک سال ۱۲۰ کیلوگرم اورانیوم ۲۰ درصد تولید می‌‌کردیم. اما ما بیش از ۴۵۰ کیلوگرم اورانیوم ۲۰ درصد تولید کردیم، اورانیوم ۶۰ درصد تولید کردیم، نمونه سانتریفیوژ آی‌‌آر-۹ ساختیم.»

رئیس سابق سازمان انرژی اتمی ایران با تایید ساخت فلز اورانیوم و سوخت پایه فلزی، گفت: «ما فلز اورانیوم تولید کردیم در حالی که طبق توافق، حق نداشتیم تا ۱۵ سال درباره فلز اورانیوم تحقیق کنیم؛ یعنی به‌طور خوش‌بینانه، بیست سال پس از توافق می‌‌توانستیم فلز اورانیوم تولید کنیم.»

صالحی همچنین گفت: «مخالفان داخلی برجام که گفتند برنامه هسته‌‌ای تعطیل شده چه پاسخی دارند برای تولید ۴۵۰ کیلوگرم اورانیوم ۲۰ درصد به‌جای ۱۲۰ کیلو، ساخت هزار دستگاه سانتریفیوژ آی‌‌آر-۶، تولید اورانیوم ۶۰ درصد، تولید فلز اورانیوم، ساخت سوخت پایه فلزی که در دنیا به‌تازگی بر روی آن کار می‌‌کنند. ما آن را تولید و نمونه آن را در رآکتور قرار دادیم.»

البته رئیس پیشین سازمان انرژی اتمی ایران تاکید کرد که ایران همه این اقدام‌ها را «بدون نقض برجام» انجام داده است.

این در حالی است که براساس برجام، سطح غنی‌سازی در ایران ۳.۶۷ درصد تعیین شده است و ایران مجاز نیست بیش از ۳۰۰ کیلوگرم اورانیوم غنی‌‌سازی شده ۳.۶۷ درصدی نگهداری کند.

بنا بر توافق برجام، ایران مجاز به غنی‌سازی در تاسیسات هسته‌ای فردو نیست و فقط اجازه دارد غنی‌سازی در سطح تعیین‌شده را با هزار سانتریفیوژ آی‌‌‌آر‌ـ۱ در نطنز انجام دهد و باید ساخت سانتریفیوژهای پیشرفته را نیز متوقف کند.

در شهریور ۱۴۰۰، به دنبال اقدام ایران به ساخت اورانیوم فلزی، سه کشور آلمان، بریتانیا و فرانسه در بیانیه‌ای مشترک خطاب به شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، این اقدام ایران را نقض برجام خواندند و تاکید کردند که این اقدام‌های ناقض برجام با گام‌های مهمی در راستای تولید سلاح هسته‌ای همراه است.

آلمان، فرانسه و بریتانیا در همان بیانیه از جمهوری اسلامی نیز خواستند که تولید اورانیوم فلزی با خلوص ۲۰ درصد و غنی‌سازی اورانیوم ۶۰ درصدی را متوقف کند.

با این حال، علی‌اکبر صالحی سخنانش درباره اقدام‌های سازمان انرژی اتمی پس از توافق برجام را بیشتر خطاب به مخالفان داخلی بیان کرده است که پیش‌تر در دولت روحانی مخالف برجام بودند و به‌ویژه صالحی را بارها آماج انتقاد قرار داده بودند.

البته این حملات به صالحی در دولت رئیسی، که اکنون خود به دنبال احیای برجام است، همچنان ادامه دارد تا آن‌جا که روزنامه ایران، ارگان مطبوعاتی دولت رئیسی، خواهان محاکمه صالحی شده است.

مجوز مذاکرات محرمانه با آمریکا در عمان را خود خامنه‌ای داده بود

بخش دیگری از گفت‌وگوی علی‌اکبر صالحی با مجله آگاهی نو به مذاکرات محرمانه ایران و آمریکا در عمان مربوط است و صالحی تاکید کرد که مجوز این مذاکرات محرمانه را مستقیم از شخص علی خامنه‌ای دریافت کرده بود.

صالحی که در فاصله سال‌های ۱۳۸۹ تا ۱۳۹۲ وزیر خارجه دولت محمود احمدی‌نژاد بود، گفت: «محمود احمدی‌‌نژاد در مذاکرات عمان راه من را نبست. حضرت آقا (علی خامنه‌ای) گفته بود که ایشان (احمدی‌نژاد) متولی دو راه دیپلماسی باشد؛ یک راه مذاکرات با ۱+۵ بود که سعید جلیلی پیش می‌‌برد و یک راه هم مذاکرات عمان بود که ما از رهبر جمهوری اسلامی اجازه آن را گرفته بودیم که با آمریکایی‌‌ها مستقیما با رعایت مسائلی مذاکره کنیم.»

وزیر خارجه پیشین جمهوری اسلامی همچنین گفت که خامنه‌ای آن زمان گفته بود که محمود احمدی‌‌نژاد، رئیس‌‌جمهوری وقت و رئیس شورای‌ ‌عالی امنیت ملی، هماهنگ‌‌کننده دو مسیر مختلف مذاکره باشد.

صالحی افزود: «من خدمت دکتر احمدی‌‌نژاد رسیدم و ایشان به من گفت که شما این کار را نکنید، شما را اذیت می‌‌کنند و زمین می‌‌زنند. من گفتم آقای دکتر ما برای ملت خودمان زمین بخوریم چه اشکالی دارد؟ ما که کار خاص و شبهه‌‌داری نمی‌‌خواهیم انجام دهیم؟ در نهایت می‌‌گویند او می‌‌خواسته مذاکره‌‌ای در جهت منافع ملی کند‍، موفق نشده، خیانت که نمی‌‌کنیم.»

وزیر خارجه پیشین جمهوری اسلامی همچنین گفت: «احمدی‌نژاد این توصیه را کرد ولی راه من را نبست حتی به دفاع از من در خیلی موارد، به میدان آمد، چون برخی دوستان سنگ‌‌اندازی می‌‌کردند.»

علی‌اکبر صالحی در بخشی از این گفت‌وگو با تاکید بر اینکه مذاکرات منجر به برجام در دولت روحانی با همان مجوز مذاکرات محرمانه‌ای که خامنه‌ای در دولت احمدی‌نژاد صادر کرده بود انجام شد، گفت: «از همین طریق ادامه مذاکره با آمریکا ممکن شد و در دولت حسن روحانی که دوباره مجوز مذاکره با آمریکا را نگرفتند، ما مجوز را گرفته بودیم.»