در حالی که جامعه جهانی ارمنستان و جمهوری آذربایجان را به «خویشتن‌داری» و حل مناقشه از مسیر دیپلماسی دعوت کرده‌اند، درگیری‌های مرزی دو کشور همچنان ادامه دارد و تاکنون دست‌کم ۱۰۰ نیروی نظامی دو طرف کشته شده‌اند.
وزارت دفاع ارمنستان بامداد چهارشنبه اعلام کرد، دور جدید درگیری‌ها میان باکو و ایروان با شلیک توپخانه و حملات پهپادی نیروهای جمهوری آذربایجان به مناطق مرزی این کشور، آغاز شد.
خبرگزاری رویترز درگیری مرزی ایروان و باکو در روز سه‌شنبه، ۱۲ سپتامبر را یکی از «مرگبارترین» درگیری‌های دو کشور از زمان جنگ سال ۲۰۲۰ تاکنون توصیف کرد و نوشت که در جریان این درگیری، ده‌ها سرباز ارمنی و تعداد نامعلومی از نیروهای جمهوری آذربایجان کشته شدند.
براساس گزارش وزارت دفاع جمهوری آذربایجان، تا روز سه‌شنبه، ۵۰ سرباز این کشور کشته شده‌اند. نیکول پاشینیان، نخست‌وزیر ارمنستان، نیز تعداد کشته‌های نیروهای نظامی کشورش را ۴۹ تن اعلام کرد اما گفت که این نمی‌تواند آمار قطعی باشد.
در حالی که روسیه روز سه‌شنبه ادعای اعلام آتش‌بس میان دو طرف را مطرح کرد، ایروان و باکو یکدیگر را به «حمله توپخانه‌ای» و «اقدام‌های تحریک‌آمیز» در مناطق مرزی متهم کردند.
هم‌زمان با تشدید درگیری‌ها، نگرانی‌های جامعه جهانی نیز افزایش یافت؛ به گزارش آسوشیتدپرس، آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، از ارمنستان و جمهوری آذربایجان خواست که «برای تنش‌زدایی، حداکثر خویشتن‌داری و حل‌وفصل مسائل باقی‌مانده از طریق گفت‌وگو گام‌های فوری بردارند» و توافق‌های قبلی را اجرا کنند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، هم روز سه‌شنبه از ارمنستان و جمهوری آذربایجان خواست درگیری را متوقف کنند و «خویشتن‌دار» باشند. او در کنفرانس خبری گفت که ایالات‌متحده آمریکا نگران است روسیه در میان درگیری میان جمهوری آذربایجان و ارمنستان «دیگ را هم بزند» تا حواس جامعه جهانی را از اتفاق‌های اوکراین منحرف کند.
بر اساس گزارش رویترز، بلینکن طی تماس‌های جداگانه با نیکول پاشینیان، نخست‌وزیر ارمنستان، و الهام علی‌اف، رئیس‌جمهوری آذربایجان، نگرانی واشنگتن از تداوم جنگ در مرزهای دو کشور را ابراز کرد و گفت که کشورش برای توقف فوری درگیری‌ها تلاش خواهد کرد.
در خبری دیگر، جان کربی، هماهنگ‌کننده ارتباطات استراتژیک شورای امنیت ملی آمریکا، نیز گفت که آمریکا به شدت درباره گزارش‌های مربوط به ادامه درگیری‌ها در مرز دو کشور نگران است. او از ایروان و باکو دعوت کرد دوباره از طریق کانال‌های دیپلماتیک ارتباط مستقیم برقرار کنند. کربی به خبرنگاران در کاخ سفید گفت: «ما فعالانه با دولت‌های ارمنستان و جمهوری آذربایجان در تعامل‌ایم تا ببینیم برای پایان دادن به این خشونت‌ها چه کاری می‌توانیم انجام دهیم.»
او در ادامه تاکید کرد که برای حل مناقشه میان دو کشور هیچ راه‌حل نظامی وجود ندارد.
جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز خواستار پایان درگیری‌ها بین ایروان و باکو شد و پیشنهاد میانجی‌گری میان دو کشور را مطرح کرد.
امانوئل مکرون، رئیس‌جمهوری فرانسه هم ضمن دعوت دو کشور به پایان درگیری‌ها از جمهوری آذربایجان خواست به تمامیت ارضی ارمنستان احترام بگذارد. در مقابل، مولود چاووش اوغلو، وزیر خارجه ترکیه، ضمن دفاع از جمهوری آذربایجان، در توییتی، ارمنستان را به «اقدام‌های تحریک‌آمیز» متهم کرد.
ارمنستان و جمهوری آذربایجان، دو بخش از شوروی سابق در جنوب قفقاز بودند که پس از فروپاشی شوروی استقلال یافتند و ده‌ها سال است که سر منطقه کوهستانی قره‌باغ با یکدیگر اختلاف دارند. قره‌باغ اکنون در جغرافیای بین‌المللی، به عنوان بخشی از جمهوری آذربایجان شناخته می‌شود اما تا قبل از سال ۲۰۲۰ تحت کنترل کامل ارمنی‌ها بود.
جمهوری آذربایجان در آن سال، طی یک جنگ شش‌هفته‌ای اراضی قابل‌توجهی از منطقه قره‌باغ را تصرف کرد. این درگیری پس از کشته شدن بیش از شش هزار نفر، با میانجی‌گری روسیه پایان یافت. از آن زمان تاکنون درگیری‌ها به‌صورت دوره‌ای شروع شدند و پایان یافتند.
درگیری اخیر ارمنستان و جمهوری آذربایجان تا حدود زیادی به وضعیت فعلی روسیه نیز ارتباط دارد؛ زیرا این کشور که تاکنون در واسطه‌گری میان باکو و ایروان نقش مهمی داشت، اکنون خود درگیر جنگ با اوکراین است و این مسئله نقش کرملین را به عنوان ضامن صلح در منطقه تضعیف کرده است.
تحلیلگران می‌گویند تضعیف نقش روسیه ممکن است باعث شود جمهوری آذربایجان قدرت نظامی خود را بیشتر به کار گیرد. همچنین درگیری تمام‌عیار میان ارمنستان و جمهوری آذربایجان، خطر کشاندن پای روسیه و ترکیه به مناقشه و بی‌ثبات شدن قفقاز جنوبی را به دنبال دارد. مسکو با ایروان پیمان دفاعی دارد و آنکارا هم از نظر سیاسی و نظامی از جمهوری آذربایجان حمایت می‌کند.
درگیری اخیر ارمنستان و جمهوری آذربایجان، افزایش نیروهای حافظ صلح را ضروری می‌کند؛ حال آنکه روسیه در شرایط کنونی، توان تامین این نیروها را ندارد.
