اسیدهای چرب امگا۳ مدت‌ها است که به‌عنوان یک ماده مغذی ضروری شناخته شده‌اند و مطالعات مختلف به مزایای آن‌ها برای سلامت قلب و مغز اشاره دارند، اما یک مطالعه جدید در چارچوب آزمایش دو‌ــ‌هلت (DO-HEALTH) نشان داد که مصرف اسیدهای چرب امگا۳ می‌تواند به کند کردن روند پیری بیولوژیک نیز کمک کند.
منظور از DO-HEALTH بررسی اثر ویتامین دی، امگا۳ و ورزش خانگی بر پیری سالم و مخفف عبارت «Vitamin D3–Omega3–Home Exercise–HeALTHy Ageing»است؛ یک مطالعه بالینی بین‌المللی در اروپا که با هدف بررسی تاثیر ویتامین دی، اسیدهای چرب امگا۳، و ورزش در خانه بر پیشگیری از بیماری‌ها و سالمندی سالم در افراد مسن طراحی شده است.
در این مطالعه، دو هزار و ۱۵۷ فرد سالم ۷۰ سال به بالا ساکن اروپا شرکت داشتند و تاثیر سه مداخله مختلف ویتامین دی، اسیدهای چرب امگا۳ و ورزش بر جنبه‌های مختلف سلامتی آن‌ها در طول سه سال ارزیابی شد. برخی شرکت‌کنندگان تنها یک مداخله را امتحان کردند، اما دیگران ترکیبی از این سه را انجام دادند تا بتوان بررسی کرد آیا تغییرات متعدد در سبک زندگی می‌تواند تاثیر بیشتری داشته باشد یا خیر.
طبق نتایج به‌دست آمده، مصرف روزانه اسیدهای چرب امگا۳ می‌تواند روند پیری زیستی بدن را به‌طور متوسط سالی یک ماه کندتر کند. این اثر بر پایه اندازه‌گیری با سه ساعت اپی‌ژنتیکی مستقل مشاهده شد.
در افرادی که ترکیب امگا۳، ویتامین دی و فعالیت بدنی منظم را به برنامه روزانه خود اضافه کردند، نه‌تنها سرعت پیری زیستی کندتر شد، بلکه خطر پیش‌فرتوتی (وضعیتی که با ضعف، کندی در راه رفتن و خستگی همراه است) هم ۳۹ درصد و خطر ابتلا به سرطان تا ۶۱ درصد کاهش یافت.
افزون بر این، امگا۳ به‌تنهایی با کاهش ۱۰ درصدی موارد زمین خوردن و ۱۳ درصدی خطر ابتلا به بیماری‌ها همراه بود.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
جدا از این مطالعه، تحقیقات دیگر نیز فواید متعدد امگا۳ را تایید کرده‌اند. به گفته ترزا جنتیل، کارشناس آکادمی تغذیه و رژیم‌درمانی آمریکا، «اسیدهای چرب امگا۳ می‌توانند خطر بیماری‌های قلبی، چربی خون بالا و علائم آرتروز را (در کنار دارو) کاهش دهند و به تقویت سلامت چشم و مغزــ به‌ویژه در عملکردهایی مانند سرعت پردازش ذهنی و حافظه فوری‌ــ کمک کنند».
علت این آثار ممکن است در نقش اسیدهای چرب امگا۳ در مقابله با یک مسئله مهم دیگر برای سلامتی یعنی «التهاب» نهفته باشد. ترزا جنتیل می‌گوید: «اسیدهای چرب امگا-۳ به کاهش التهاب کمک می‌کنند و از آنجا که التهاب مزمن یکی از عوامل اصلی پیری و بیماری‌های مرتبط با افزایش سن است، کاهش التهاب می‌تواند به کندتر شدن این روند کمک کند. اسیدهای چرب امگا۳ همچنین می‌توانند استرس اکسیداتیو را کاهش دهند که این خود به محافظت از سلول‌ها در برابر آسیب ناشی از رادیکال‌های آزاد کمک می‌کند.»
اسیدهای چرب امگا۳ برای سلامت سلول‌ها نیز بسیار مهم‌اند. این اسیدهای چرب به حفظ غشای سالم سلول‌ها و محافظت از سلول‌ها در برابر آسیب کمک و عملکرد هماهنگ، بدون اختلال و کارآمد سیستم‌های بدن را حفظ می‌کنند. این امر به کاهش خطر ابتلا به بیماری‌هایی که با افزایش سن بروز می‌کنند، کمک می‌کند.
چقدر اسید چرب امگا۳ در رژیم غذایی‌مان نیاز داریم؟
خبر خوب این است که برای بهره‌مندی از فواید امگا۳، به مصرف مقدار زیادی از آن نیاز نیست. شرکت‌کنندگان در این مطالعه روزانه مکمل‌هایی با دوز یک گرم اسیدهای چرب امگا۳ مصرف می‌کردند که حتی از مقدار موجود در ۸۵ گرم ماهی سالمون هم کمتر است.
در واقع، این مطالعه به این پرسش که چه دوزی بیشترین فایده را دارد یا اینکه دریافت امگا۳ از غذاها بهتر است یا مکمل‌ها، پاسخ نمی‌دهد. با این حال بسیاری از سازمان‌های متولی سلامت، از جمله انجمن قلب آمریکا، مصرف روزانه ۲۵۰ تا ۵۰۰ میلی‌گرم ترکیب ئی‌پی‌ای (EPA) و دی‌اچ‌ای (DHA)، یعنی دو نوع اصلی از اسیدهای چرب امگا۳، را توصیه می‌کنند.
امگا۳ را می‌توان از منابع غذایی مختلف تامین کرد. ماهی‌های چرب مانند سالمون (پرورشی و آزاد)، ماهی خال‌مخالی (mackerel)، شاه‌ماهی (herring)، آنچوی (anchovies)، ماهی سفید (whitefish) و تن بلوفین (bluefin tuna) منابع عالی امگا۳ هستند.
برای کسانی که دنبال گزینه‌های گیاهی‌اند، تخم چیا و بذر کتان مقدار قابل‌توجهی امگا۳ دارند. روغن بذر کتان هم گزینه مناسبی است. گردو نیز منبع خوبی از امگا۳ است. البته بادام و فندق هم امگا۳ دارند اما مقدار آن کمتر است. همچنین، برخی غذاهای غنی‌شده مانند تخم‌مرغ‌های غنی‌شده با امگا۳ هم می‌توانند منبع دیگری برای دریافت این اسیدهای چرب باشند.
