پیامدهای جنگ روسیه و اوکراین که بر امنیت اروپا و خاورمیانه سایه افکنده است و آن‌ها را به هم پیوند می‌دهد، همچنان ادامه دارد. این درحالی است که کشورهای اروپایی مواضع سختی علیه رژیم ایران اتخاذ کرده‌اند که به نظر می‌رسد اولویت پرونده هسته‌ای را کاهش داده و بر تلاش‌ها برای پایان‌دادن به حمایت نظامی تهران از مسکو و ارسال پهپادهای ایرانی به جنگ اوکراین متمرکز شده است. در واقع، گام‌هایی که کشورهای اروپایی برداشته‌اند، نشان می‌دهد که چگونه رژیم ایران از یک چالش بالقوه به یک تهدید امنیتی واقعی برای اروپا تبدیل شده است.

چند روز پیش، پارلمان اروپا رای به قراردادن سپاه پاسداران در فهرست سازمان‌های تروریستی داد. علاوه‌بر آن، آلمان و فرانسه نیز به‌دنبال اعدام دست‌کم چهار نفر از شرکت‌کنندگان در اعتراضاتی که از پنج ماه پیش، یعنی از زمان کشته‌شدن مهسا امینی آغاز شد و تاکنون ادامه دارد، در نظر دارند سپاه پاسداران را در فهرست گروه‌های تروریستی قرار دهند. البته برلین و پاریس احتمالا این تصمیم را به‌طور مشترک با سایر کشورهای عضو اتحادیه اروپا و به‌عنوان بخشی از یک سیاست امنیتی مشترک اتخاذ خواهند کرد.

از سوی دیگر و در واکنش به مواضع اروپا، رهبران رژیم ایران رای پارلمان اروپا و مواضع کشورهای اروپایی را نکوهش و آن‌ها را به اتخاذ اقدام متقابل تهدید کردند. حسین سلامی، فرمانده کل سپاه پاسداران، و محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی، هشدار دادند که قراردادن سپاه پاسداران در فهرست سازمان‌های تروریستی عواقب خطرناکی درپی خواهد داشت؛ همچنین رسانه‌های طرفدار رژیم جمهوری اسلامی نیز با انتشار مطالب متعددی اتحادیه اروپا را مورد انتقاد قرار داده‌اند.

در همین راستا، ابراهیم رئیسی، رئیس‌ جمهوری اسلامی ایران، گفت: «اقدامات دشمنان علیه سپاه پاسداران محکوم به شکست است.» او افزود: «واقعاً هیچ ارتش و نیروهای مسلحی قدرتمندتر از سپاه پاسداران برای مبارزه با تروریسم و ​​محدودکردن شر تروریست‌ها در منطقه وجود ندارد.» سپس تهدید کرد که اگر اروپا سپاه پاسداران را تحت تحریم قرار دهد، ایران با کشورهای اروپایی و نیروهای آن‌ها در خاورمیانه به‌عنوان «تروریست» رفتار خواهد کرد. البته پس از آنکه دولت دونالد ترامپ سپاه پاسداران را تحریم کرد، آن زمان هم، رژیم ایران ستاد فرماندهی مرکزی ایالات متحده را به هدف قراردادن نیروهای آن در عراق و سوریه تهدید کرده بود.

رئیس مجلس شورای اسلامی به‌تازگی گفت: «ما آماده واکنش متقابل هستیم. اما از غربی‌ها می‌خواهیم خوب فکر کنند تا پنجره فرصت برای دیپلماسی بسته نشود. آن‌ها نمی‌توانند از یک طرف مدعی بازبودن درهای مذاکره باشند و از طرف دیگر با بخشی از ساختار سیاسی و هویتی متعلق به مردم ایران به‌طور رسمی مقابله کنند.»

در واقع، ایران بدون توجه به اینکه جنگ روسیه و اوکراین که تهدیدی جدی برای امنیت ملی اروپا به‌شمار می‌رود، اولویت‌های امنیت ملی اروپا و آمریکا را تغییر داده است، سعی دارد تصمیم‌های اروپا را با فرصت‌های مذاکره برای احیای توافق هسته‌ای مرتبط کند، درحالی‌که این فرصت‌ها به‌شدت رو به کاهش است.

قراردادن سپاه پاسداران در فهرست سازمان‌های تروریستی به این معنا است که عضویت در سپاه پاسداران، حضور در جلسات و حمایت از آن و یا حتی حمل آرم آن جرم پنداشته خواهد شد. درصورت قرار گرفتن سپاه پاسداران در فهرست سازمان‌های تروریستی اتحادیه اروپا، اعضای سپاه پاسداران دیگر قادر به دسترسی به هیچ دارایی در هیچ‌یک از کشورهای عضو اتحادیه اروپا نخواهند بود و تردد آن‌ها در سراسر اروپا محدود خواهد شد.

اتحادیه اروپا به‌تازگی بیش از ۳۰ فرد و نهاد نزدیک به سپاه پاسداران را تحریم کرده است و این تحریم‌ها با سرکوب وحشیانه معترضان به‌دست نیروهای رژیم ایران و نقض حقوق بشر مرتبط است. اکنون تهران به‌شدت نگران است که سپاه پاسداران از این پس نه‌تنها ازسوی ایالات متحده بلکه ازسوی کشورهای اروپایی نیز تحریم خواهد شد و این امر باعث می‌شود رژیم ایران دیگر نتواند از نهادهای مختلفی که در گذشته با آن همکاری داشته‌اند، بهره‌جویی کند. 

بخشی مهمی از قطعات پهپادهایی که ایران به روسیه عرضه می‌کند در غرب تولید می‌شود و این قطعات ازطریق شبکه‌های پیچیده شرکت‌های همکار با تهران، به ایران صادر می‌شد. در گذشته به نظر نمی‌رسید که این قطعات کاربرد نظامی داشته باشند، اما این مسئله زمانی آشکار شد که تهران از قطعات یادشده برای ساخت پهپادها استفاده کرد.

با این حال، کشورهای اروپایی ممکن است به دلایل متعددی تهدید خود مبنی‌بر قراردادن سپاه پاسداران جمهوری اسلامی ایران در فهرست سازمان‌های تروریستی را عملی نکنند؛ زیرا رژیم ایران می‌تواند در گام نخست، دست به انتقام‌جویی بزند و با هدف قرار دادن و ربودن شهروندان اروپایی یا افراد دوتابعیتی که به ایران سفر می‌کنند، از اتحادیه اروپا انتقام بگیرد.

از سوی دیگر، رژیم ایران می‌تواند نیروهای اروپایی را در منطقه و در آب‌های خلیج فارس هدف حمله قرار دهد. علاوه‌بر این، کشورهای اروپایی می‌دانند که اقدام‌های بیشتر علیه جمهوری اسلامی ایران، بر پیچیدگی‌هایی که دونالد ترامپ در مسیر مذاکرات برای احیای توافق هسته‌ای قرار داده است، می‌افزاید.