اختتامیه چهل‌ویکمین جشنواره حکومتی فیلم فجر در تهران، شامگاه یکشنبه ۲۲ بهمن در شرایطی برگزار شد که بیش از ۹۵ درصد سینماگران نامدار ایرانی، در همراهی با خیزش سراسری ایرانیان و اعتراض به جمهوری اسلامی، از حضور در این مراسم سر باز زدند.

بنا به گزارش خبرنگاران مستقل در تهران، مدیران وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و جشنواره فیلم فجر، کوشیدند با دعوت از کارکنان وزارتخانه‌های دولتی و نهادهای حکومتی به مراسم اختتامیه جشنواره، صندلی‌های خالی را در این مراسم پر کنند.

تحریم و حضور نیافتن بخش بزرگی از هنرمندان در این مراسم حکومتی، باعث شد که مجری آن در ابتدای مراسم بگوید این هنرمندان پس از «استراحت» برمی‌گردند.

همزمان با آغاز جنبش انقلابی «زن، زندگی، آزادی»، شمار کثیری از بازیگران، کارگردانان، فیلمنامه‌‌نویسان و سینماگران در همراهی با اعتراضات مردمی، ضمن بیان اعتراضات خود علیه نظام جمهوری اسلامی در شبکه‌های اجتماعی، از حضور در مراسم حکومتی سینمای ایران و پروژه‌های سینمایی امتناع کرده‌اند و تعدادی از هنرمندان، مانند ترانه علیدوستی، کتایون ریاحی، هنگامه قاضیانی و پانته‌آ بهرام، نیز با بازداشت، تهدید و ضرب‌وشتم نیروهای سرکوبگر مواجه شدند.

در جشنواره چهل‌ویکم فیلم فجر، پردیس پورعابدینی، جایزه سیمرغ «بهترین بازیگر نقش اول زن» را دریافت کرد. او در مصاحبه پس از دریافت جایزه، مقابل رسانه‌های وابسته به حکومت و در پاسخ به پرسشی درباره احساسش از دریافت سیمرغ، گفت «هیچ» احساسی ندارد.

علی نصیریان، بازیگر نامدار ایرانی، که یکی از دو برنده «بهترین بازیگر نقش اول مرد» شد، نیز همانطور که پیش‌تر اعلام کرده بود، در این مراسم شرکت نکرد.

مجید صالحی، برنده دیگر جایزه «بهترین بازیگر نقش اول مرد»، با حضور در مراسم اختتامیه، در سخنان خود گفت: «یک روزهایی حالمان خوب نیست، قرار نیست در این روزها از ریشه بزنیم. خودمان را مالک مردم ندانیم و نگوییم اگر کسی راضی نیست، جمع کند و برود.» او سپس جایزه نقدی خود را که یک دستگاه خودرو ایرانی بود، به زلزله‌زدگان خوی تقدیم کرد.

حضور مجید صالحی به مثابه یکی از معدود بازیگران شناخته شده ایرانی در مراسم اختتامیه، با استقبال گسترده رسانه‌های حکومتی و فعالان رسانه‌ای نزدیک به حکومت ایران مواجه شد و با پخش ممتد تصاویر صالحی، کوشیدند جای خالی اکثر هنرمندان نامدار ایرانی را در مراسم پر کنند.

محسن تنابنده، بازیگر و کارگردان شهیر ایرانی، در واکنش به حضور هومن برق‌نورد در مراسم اختتامیه و غلط املایی روی دیپلم افتخار اهداشده به برق‌نورد، در اینستاگرام نوشت: «هومن جان تبريك، فقط جان مادرت اين ديپلم افتخار را به دلايل زير جايی رو نكن. اولا لاك‌گرفتگی داره،‌ دوما تو هومن برق‌نوردی نه هومن برق‌نور؛ تازه اگه همينم قابل خوانش باشه.‌ سوم و مهم‌تر از همه، امضای دبير جشنواره نداره و به نظر مياد خودت اين ديپلم ردی رو جعل كردی.»
هومن برق‌نورد، شب گذشته دیپلم افتخار بهترین بازیگر مکمل مرد را برای حضور در فیلم سینمایی «سینما متروپل» دریافت کرد.

در این مراسم محمدرضا شهیدی‌فرد، مجری تلویزیون جمهوری اسلامی ایران، که مجری مراسم اختتامیه جشنواره بود، در سخنانی علیه هنرمندان تحریم‌کننده گفت: «خیلی طول نمی‌کشد، برمی‌گردند. آن‌ها به استراحت نیاز داشتند. روش استراحت هر کسی فرق دارد.» این مجری حکومتی مراسم با قدردانی از مجتبی امینی، دبیر جشنواره اخیر فیلم فجر، بابت برگزاری مراسم این دوره، خطاب به او گفت: «خم به ابرویتان هم نیاورید.»

ابوالفضل پورعرب، بازیگر کهنه‌کار سینمای ایران که حضوری دائمی در تلویزیون حکومتی ایران دارد، نیز از هنرمندان تحریم‌کننده جشنواره فجر با لقب «جوان» یاد کرد و با اشاره به اقدام اعتراضی آن‌ها گفت: «ما از این اشتباهات زیاد کردیم.» او در ادامه از مدیران جمهوری اسلامی خواست که «این جوانان را ببخشند»، و با موجی از انتقادهای کاربران شبکه‌های اجتماعی در ایران مواجه شد.

چهل‌ویکمین جشنواره فیلم فجر، به دلیل تحریم اعتراضی فیلمسازان و تهیه‌کنندگان و شرکت نکردن فیلم‌های درجه یک سینمای ایران در آن، با افت کیفی محسوسی مواجه شد و بسیاری از شهروندانی که به تماشای فیلم‌های جشنواره رفتند، در شبکه‌های اجتماعی نوشتند که وقت خود را تلف کرده‌اند یا دیگر از سینمای جمهوری اسلامی ناامید شده‌اند.

واقعیت این است که در سال‌های اخیر و با هجوم تهیه‌کنندگان رانتی-حکومتی و نهادهای امنیتی، مانند سازمان اطلاعات سپاه پاسداران و وزارت اطلاعات، به عرصه سینما، صنعت فیلمسازی در جمهوری اسلامی ایران از ماهیت هنری خود خارج شده است و سالانه هزاران میلیارد تومان از بودجه عمومی، صرف نشر و پخش پروپاگاندای مطلوب نظام در این عرصه می‌شود.

ابوالفضل پورعرب، هادی هجازی‌فر، هومن برق‌نورد، مجید صالحی و محمدرضا شریفی‌نیا، از معدود سینماگران نامدار حاضر در مراسم اختتامیه بودند.

پیش از این، شمار زیادی از کارگردانان و بازیگران نیز که فیلم‌های آن‌ها بدون رضایت و خارج از اراده‌شان در جشنواره به رقابت گذاشته شد، از این جشنواره اعلام برائت کردند و شماری از فیلمسازان خارجی نیز ضمن ابراز تعجب از نمایش فیلم‌های خود در بخش بین‌الملل، خواستار خروج فوری آثارشان از این جشنواره شدند.

در این میان حتی طرح‌هایی همچون فروش بلیت نیمه‌‌بها نیز به رونق جشنواره کمک نکرد و سالن‌های خالی از تماشاگر که تصاویر آن منتشر می‌شد، نشانگر استقبال نکردن و رویگردانی گسترده شهروندان از این دوره جشنواره بود.