آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل و نمایندگان شماری از کشورهای منطقه اوایل ماه مه، در نشستی که در قطر برگزار می‌شود، شرکت خواهند کرد. به گفته آمنه محمد، معاون دبیرکل سازمان ملل، در این نشست قرار است در مورد به رسمیت شناختن طالبان به عنوان دولت رسمی افغانستان بحث شود.

آمنه محمد این سخنان را روز دوشنبه، در یک سخنرانی در دانشکده روابط عمومی و بین‌المللی پرینستون در نیوجرسی ایالات متحده آمریکا، بیان کرد. او در بخشی از این گفت‌وگو که در یوتیوب منتشر شده است، گفت: «ما امیدواریم در مسیر به رسمیت شناختن طالبان گام‌های کوچکی برداریم. اینکه آیا ممکن است یا نه من نمی‌دانم؛ اما باید در این مورد بحث کنیم.»

این نشست در حالی برگزار می‌شود که در افغانستان تحت سلطه طالبان، درهای مدارس از کلاس هفتم تا دوازدهم به روی دختران بسته است و زنان در این کشور از تحصیل، اشتغال و فعالیت در اجتماع محروم‌اند. طالبان فعالیت احزاب سیاسی و نهادهای مدنی را هم ممنوع کرده‌اند و بر محتوای تولیدات رسانه‌ها کنترل شدیدی اعمال می‌کنند.

آمنه محمد در ماه ژانویه و پس از صدور فرمان‌های اخیر رهبر طالبان برای منع تحصیل و اشتغال زنان، به افغانستان رفت و از شهرهای کابل، قندهار و هرات بازدید کرد. او به قصد ملاقات با رهبر طالبان به قندهار رفت اما تنها یک افسر پایین‌رتبه طالبان در قندهار به ملاقات او رفت.

هرچند محمد در بازگشت از افغانستان سفر خود را پردستاورد توصیف کرد، برخی کارشناسان عملکرد طالبان در مواجهه با او را توهین‌آمیز دانستند؛ چون مقام‌های کلیدی طالبان از ملاقات با او خودداری کردند.

در جریان سفر آمنه محمد به قندهار، گروهی از محافظان او با پرچم طالبان عکس گرفتند و آن را به نشان حمایت از این گروه، در فضای مجازی منتشر کردند. این اقدام محافظان آمنه محمد خشم گسترده‌ مردم افغانستان را برانگیخت و باعث شد فرحان حق، معاون سخنگوی سازمان ملل، بابت آن عذرخواهی کند.

پس از آمنه محمد، مارتین گریفیتس به افغانستان سفر کرد اما رهبر طالبان از ملاقات با او نیز خودداری کرد. مقام‌های طالبان در کابل از این دو معاون دبیرکل سازمان ملل خواستند این گروه را به رسمیت بشناسند و کرسی افغانستان در مقر این سازمان را به سهیل شاهین، نماینده طالبان، تحویل دهند.

سفر معاونان دبیرکل سازمان ملل نه تنها طالبان را به لغو فرمان‌های منع تحصیل و اشتغال زنان وادار نکرد، بلکه به این گروه جرئت داد فرمان‌های بیشتری صادر کنند. طالبان اوایل آوریل کار زنان افغان در نهادهای سازمان ملل متحد در افغانستان را نیز ممنوع کردند.

با این حال آمنه محمد معتقد است که به رسمیت شناختن طالبان و تعامل با آنان از بدتر شدن تصمیم‌های این گروه جلوگیری می‌کند. محمد در این مورد گفت: «تعامل با طالبان کمک خواهد کرد که آن‌ها در قبال اعمالشان پاسخگو باشند.» او افزود: «ما نمی‌توانیم اجازه دهیم که آن‌ها همچنان بدتر شوند؛ این همان چیزی است که وقتی شما تعامل نمی‌کنید، اتفاق می‌افتد.»

آمنه محمد ضمن توصیف اوضاع اقتصادی افغانستان گفت که کشورهای همسایه این کشور با طالبان در تعامل‌اند و کمک می‌کنند اقتصاد افغانستان بهبود یابد و این کشور دوباره در هرج‌ومرج فرو نرود.

معاون دبیرکل سازمان ملل در مورد منع کار زنان افغان در نهادهای این سازمان در افغانستان گفت: «سازمان ملل متحد به کارمندان زن افغان خود گفته است در طول مذاکره با طالبان برای رفع ممنوعیت کار زنان، از خانه کار کنند.» او افزود کارمندان زن افغان می‌توانند از خانه کار کنند و حقوق بگیرند.

نشست دبیرکل سازمان ملل برای بحث درباره به رسمیت شناختن طالبان در حالی برگزار می‌‎شود که آخیم اشتاینر، رئیس برنامه عمران سازمان ملل متحد، روز سه‌شنبه به آسوشیتدپرس گفت در صورتی که طالبان فرمان‌های منع اشتغال زنان را لغو نکنند، این سازمان برای خروج از افغانستان مصمم خواهد شد.

این دو پیام متناقض سازمان ملل در مورد طالبان و افغانستان در حالی صادر شده است که طالبان همچنان بر وضع محدودیت‌های بیشتر برای زنان، فعالان مدنی و مردم تاکید می‌کنند. ملا هبت‌الله آخوندزاده، رهبر طالبان، در پیامی که روز سه‌شنبه به مناسبت عید فطر منتشر کرد، گفت که آثار و نشانه‌های اشغال در افغانستان در حال از بین رفتن است و نظامی کاملا اسلامی و شرعی در افغانستان برقرار شده است.

دفتر هیئت معاون سازمان ملل متحد در افغانستان که رزا اوتونبایوا، دیپلمات قیرقیزستانی هدایت آن را به دست دارد نیز همواره بر تعامل با طالبان و گسترش حمایت‌های اقتصادی از رژیم طالبان تاکید می‌کند.

به نظر می‌رسد سازمان ملل متحد از میان دو تصمیم خروج از افغانستان و به رسمیت شناختن طالبان و امتیازدهی به این گروه، دومی را برگزیده است. هرچند هنوز درباره نشستی که تا دو هفته دیگر در قطر برگزار می‌شود، اطلاعات زیادی در دست نیست، انتخاب محل برگزاری این نشست نشان می‌دهد که نقش دفتر سیاسی طالبان در دوحه و حامیان این گروه در دولت قطر در زمینه‌سازی برای این نشست برجسته است.

زلمی خلیل‌زاد، فرستاده ویژه پیشین آمریکا در امور افغانستان، روز سه‌شنبه در رشته توییتی نوشت که این نشست در روز اول ماه مه برگزار می‌شود. او به شرکت‌کنندگان در این نشست از جمله دبیرکل سازمان ملل پیشنهاد کرد در مورد عملی کرددن تمامی بندهای توافقنامه دوحه که ۲۹ فوریه ۲۰۲۰ میان طالبان و نمایندگان آمریکا امضا شد، بحث شود.

خلیل‌زاد افزود که رهبران طالبان بر سر حمایت از توافقنامه دوحه با هم توافق داشتند و شورای امنیت سازمان ملل نیز این توافقنامه را تایید کرد. خلیل‌زاد به گوترش پیشنهاد کرد با طالبان نشستی برگزار کند و در مورد طرح یک نقشه‌راه به توافق برسد.

خلیل‌زاد که به لابی‌گری برای طالبان مشهور است، اشاره کرد که در جریان صحبت با طالبان در مورد تحصیل و اشتغال زنان نیز صحبت شود.

هرچند خلیل‌زاد اکنون در دولت آمریکا سمتی ندارد و وزارت خارجه آمریکا نیز یک بار اعلام کرده است که موضع خلیل‌زاد بیانگر مواضع دولت آمریکا نیست، صحبت‌های او در مورد طالبان، افغانستان، پاکستان و حتی ایران، در رسانه‌های اجتماعی واکنش‌ برانگیز است و بازتاب فراوانی دارد.