اسرائیل این هفته هفتادوپنجمین سالگرد تاسیس خود را با روحیه‌ای متزلزل و نامطمئن جشن می‌گیرد. اصلاحات دولت راستگرای جدید در قوانین قضایی، اختلاف‌های اجتماعی را از زمان تاسیس این کشور در سال ۱۹۴۸ عمیق‌تر کرده است.

به گزارش رویترز، مراسم یادبود تاسیس اسرائیل، امروز سه‌شنبه ۲۵ آوریل (پنجم اردیبهشت)، به افتخار کشته‌شدگان نظامی کشور و سالگرد استقلال برگزار می‌شود. مراسم سالانه‌ای که به‌عنوان نشانه وحدت در کشوری برگزار می‌شود که از زمان ایجاد آن، جنگ‌های مکرری را پشت سر گذاشته است.  

فضای امسال متفاوت است.

اسحاق هرتزوگ، رئیس‌جمهوری اسرائیل، این هفته به مجمع عمومی فدراسیون‌های یهودی آمریکای شمالی در تل آویو گفت: «من مطمئنم که هیچ تهدید بزرگ‌تری برای مردم ما وجود ندارد به جز تهدیدی که از داخل کشور می‌آید.» او افزود این تهدید، «دودستگی و بیگانگی خود ما از یکدیگر» است.

صدها هزار اسرائیلی از آغاز سال جاری میلادی هر هفته به خیابان‌ها آمده‌اند تا به طرح‌های دولت ملی‌گرا مذهبی بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، برای محدود کردن قوه قضائیه که آن‌ را تهدیدی برای دموکراسی می‌دانند، اعتراض کنند.

دولت کنونی اسرائیل و حامیانش می‌گویند این تغییرات برای مهار قضاتی است که به شدت در حوزه پارلمان و قوه مجریه دخالت کرده‌اند، اما ماه گذشته توافق کردند که برنامه‌ اصلاحات قضایی را متوقف کنند تا امکان مشورت بیشتر فراهم شود. با این حال، اعتراض‌ها ادامه دارد و برای بسیاری از اسرائیلی‌ها، این بن‌بست سوالات عمیقی را در مورد کشورشان ایجاد کرده است، سوالاتی که فراتر از رابطه دیوان عالی کشور و قوه مجریه مهم‌اند.

یک کهنه‌سرباز از جنگ یوم کیپور سال ۱۹۷۳ که یک روز پس از کشته شدن یکی از برادرانش در جنگ با مصری‌ها در سینا زخمی شد، نمونه بخشی از جامعه است که عمیقا از طرف دولت جدید نادیده گرفته شده است. او می‌گوید: «ما چه نوع کشوری خواهیم بود؟ آیا ما یک دموکراسی خواهیم بود، یک کشور مدرن که همه در ارتش آن خدمت می‌کنند؟ یا ما مانند سایر کشورهای اطرافمان خواهیم بود؟»

اضطراب این کهنه‌سرباز از تعمیق شدید اختلاف‌ها در اسرائیل است. اسرائیل همیشه شاهد اختلاف‌های بین اشکنازی‌های اروپایی و یهودیان خاورمیانه‌ای و نیز اختلاف بین اورشلیم مذهبی و لیبرال‌های تل آویو و بین شهرک‌نشینان دست راستی و شهرنشینان بوده است.

شهروندان عرب اسرائیلی که یک‌پنجم جمعیت این کشور را تشکیل می‌دهند، تا حد زیادی خود را از بحث کنار کشیده‌اند. بسیاری از فلسطینی‌ها می‌گویند کناره‌گیری شهروندان عرب اسرائیلی از سیاست، دهه‌ها اشغال مناطق فلسطینی و تلاش آن‌ها برای یک دولت مستقل را نادیده می‌گیرد.

با این حال، قدرت روبه‌رشد احزاب مذهبی که سال گذشته به نتانیاهو کمک کردند تا به قدرت برسد، بسیاری از اسرائیلی‌های سکولار را نگران کرده است. اغلب اسرائیلی‌های سکولار از شرایط ویژه و یارانه‌هایی که بسیاری از مردان ارتدوکس مذهبی دریافت می‌کنند، ناراحت‌اند. کمک‌های دولتی که این مذهبيون ‌را قادر می‌کند به خدمت سربازی نروند و به جای کار، زمانشان را در مدارس توراتی بگذرانند.

بر اساس یک نظرسنجی که هفته گذشته کانال ۱۲ خبری آن را انجام داد، حدود ۵۱ درصد از اسرائیلی‌ها در مورد آینده این کشور بدبین‌اند، کشوری که توانست یک قلمرو فقیر و عمدتا کشاورزی را در طول یک نسل به حکومتی با تکنولوژی پیشرفته تبدیل کند.