همزمان با تشدید تنشها با تهران بر سر برنامه هستهای جمهوری اسلامی ایران، ارتش ایالات متحده تصاویری از یک بمب قدرتمند را منتشر کرد که برای نفوذ به اعماق زمین و تخریب تاسیسات زیرزمینی که ممکن است برای غنیسازی اورانیوم استفاده شود، طراحی شده است.
نیروی هوایی ایالات متحده آمریکا دوم مه (۱۲ اردیبهشت)، تصاویر کمنظیری از سلاح نادر جیبییو-۵۷، موسوم به «سلاح نفوذگر عظیم»، منتشر کرد. این تصویرها سپس حذف شدند؛ احتمالا به این دلیل که جزئیات حساسی را درباره آن فاش میکردند.
این عکسها در حالی انتشار یافت که اسوشیتدپرس گزارش داد ایران در حال پیشرفت مداوم در احداث تاسیساتی هستهای در عمقی از زمین است که احتمالا فراتر از برد نفوذ جیبییو-۵۷ خواهد بود که تازهترین سلاح ارتش ایالات متحده آمریکا برای انهدام پناهگاههای زیرزمینی محسوب میشود.
اسوشیدترپرس میگوید که ایالات متحده در دهه ۲۰۰۰ میلادی و در گرماگرم افزایش نگرانیها از گسترش تاسیسات هستهای زیرزمینی جمهوری اسلامی ایران، «سلاح نفوذگر عظیم» را تولید کرد.
نیروی هوایی آمریکا تصاویری از این بمبها را در صفحه فیسبوک پایگاه نیروی هوایی وایتمن در ایالت میزوری منتشر کرد. این پایگاه محل استقرار ناوگان بمبافکنهای رادارگریز بی-۲ است؛ تنها هواپیمای قادر به پرتاب این بمب.
این پایگاه نوشت که دو بمب «سلاح نفوذگر عظیم» دریافت کرده است تا در آنجا آزمایش شوند.
این نخستین باری نیست که با افزایش تنشهای واشنگتن با تهران بر سر برنامه هستهای ایران، نیروی هوایی آمریکا عکسها و فیلمهایی از این بمب منتشر میکند.
ارتش آمریکا در ۲۰۱۹ نیز ویدیویی از یک بمبافکن بی-۲ را در حال افکندن دو تا از این بمبها منتشر کرده بود.
در عکسهای اخیر، برچسبهایی روی بمبها دیده میشد که وزن آنها را ۱۲هزار و ۳۰۰ کیلوگرم معرفی میکرد. راهول اودوشی، تحلیلگر ارشد موسسه اطلاعاتی جینز، گفته است که در این بمبها ترکیبی از یک ماده منفجره استاندارد (پیبیایکسان-۱۱۴) و یک ترکیب انفجاری نسبتا جدید («پیبیایکسان-۱۱۴) بهکار رفته است.
اسوشیتدپرس نوشته است که به گواه برچسب، عمده وزن بمب متعلق به قاب فولادی ضخیم آن است. قاب فولادی برای آن است که بمب پیش از انفجار، بتن و خاک را بشکافد و پیش برود. به نوشته این خبرگزاری، هنوز کارایی دقیق این سلاح مشخص نیست.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
وبسایت «وارزون» (Warzone) نخستین پایگاه اینترنتی خبری بود که از انتشار این عکسها خبر داد و پس از تماس خبرگزاریها با پایگاه هوایی وایتمن، تصاویر ظرف یک روز حذف شدند.
اودوشی گفت که نیروی هوایی احتمالا تصمیم به حذف تصاویر گرفته است، زیرا اطلاعات زیادی درباره بمبها فاش میکردند. او گفت که حذف فوری تصاویر به این معنی است که احتمالا خطایی در میان بوده است.
اسوشیتدپرس دوشنبه گزارش داد که تصاویر شرکت ماهوارهای «پلنت» نشان میدهد که تهران در حال حفر تونلهایی در دل کوههای نزدیک سایت هستهای نطنز است. کارشناسان و تحلیلگران بر اساس حجم خاکهای حفاریشده، برآورد کردهاند که عمق این تاسیسات بین ۸۰ تا ۱۰۰ متر است.
کارشناسان میگویند که ابعاد پروژه ساختوساز نشان میدهد که جمهوری اسلامی ایران احتمالا میتواند از این تاسیسات زیرزمینی نه فقط برای ساخت سانتریفیوژها، بلکه برای غنیسازی اورانیوم نیز استفاده کند که در آبشارهای بزرگ متشکل از دهها دستگاه، گاز اورانیوم را به سرعت غنیسازی میکنند. این دستگاههای مضاعف، به جمهوری اسلامی ایران اجازه خواهد داد تا زیر حفاظت کوه، غنیسازی را به سرعت انجام دهد.
بنا به گزارش اسوشیتدپرس، این امر ممکن است برای جیبییو-۵۷ مشکلآفرین باشد، چرا که نیروی هوایی آمریکا در توضیحات قبلی درباره قابلیت آن، گفته بود که میتواند پیش از انفجار، تا ۶۰ متر در زمین و بتن نفوذ کند.
مقامهای ایالات متحده برای اطمینان از تخریب، پرتاب متوالی دو بمب را روی یک نقطه پیشنهاد کردهاند. اما در این صورت نیز عمق تونلهای جدید نطنز احتمالا یک چالش جدی خواهد بود.
دسامبر گذشته یکی از بمبافکنهای بی-۲ پس از فرود اضطراری آتش گرفت و در پی آن، این هواپیما زمینگیر شده است. به نوشته اسوشیتدپرس، این مسئله حمله احتمالی نظامی علیه ایران را پیچیدهتر میکند. هرچند، به گفته سرهنگ بروس ای.ویدال، سخنگوی فرماندهی عملیات جهانی نیروی هوایی آمریکا، ایالات متحده کماکان میتواند «در صورت نیاز عملیاتی»، هواپیمای مزبور را به پرواز درآورد.