بنا به گزارش منتشرشده در وب‌سایت نیوزروم هارت، محققان واکسنی جدید کشف کرده‌‌اند که پروتئین دخیل در بیماری آلزایمر را هدف می‌‌گیرد.

موش‌ها پس از واکسیناسیون، پلاک‌های آمیلوئید کمتر و التهاب کمتری در بافت مغز داشتند و از نظر رفتار و آگاهی پیشرفت نشان دادند.

بر اساس تحقیقات اولیه ارائه‌شده در نشست‌ قلب و عروق ۲۰۲۳ انجمن قلب آمریکا، واکسن جدید که سلول‌های ملتهب مغز مرتبط با بیماری آلزایمر را هدف قرار می‌دهد، ممکن است کلید پیشگیری یا بهبود روند بیماری باشد. این نشست که از ۳۱ ژوییه تا سوم اوت برگزار می‌شود، به آخرین اکتشاف‌ها در علم قلب و عروق می‌پردازد.

پیش از این محققان دانشکده پزشکی دانشگاه جانتندو در توکیو ژاپن، واکسنی ساخته بودند که برای از بین‌ بردن سلول‌های پیری مرتبط با گلیکوپروتئین (اس‌ای‌جی‌پی) به کار می‌رود. این واکسن که به سنولیتیک مشهور است، بیماری‌های مرتبط با افزایش سن از جمله آترواسکرولز و دیابت نوع ۲ در موش‌ها را بهبود داده بود.

اکنون ۵۰ تا ۷۰ درصد مبتلایان به زوال عقل در سراسر جهان بیماری آلزایمر دارند. آزمایش واکسن جدید روی موش‌ها شاید به راه‌حل احتمالی پیشگیری یا بهبود آلزایمر منجر شود.

چالش آینده دستیابی به نتایج مشابه در انسان است. اگر این واکسن بتواند روی انسان هم ثمربخش باشد، در جهت پیشگیری یا تاخیر ابتلا به بیماری آلزایمر گام بلندی برداشته می‌شود.

در این آزمایش، گروه تحقیقاتی بیماری آلزایمر را روی مغز موش شبیه‌سازی کردند. سپس برای آزمایش اثربخشی واکسن اس‌ای‌جی‌پی، موش‌ها با واکسن کنترل در دو دوره دو و چهار‌ماهه تحت درمان قرار گرفتند.

معمولا افرادی که در مرحله آخر آلزایمر قرار دارند، دیگر دچار اضطراب نمی‌شوند و در واقع از آنچه در اطرافشان می‌گذرد، خبر ندارند. موش‌هایی که این واکسن جدید به آن‌ها تزریق می‌شد، دچار اضطراب شدند؛ به این ترتیب که محتاط‌تر شدند و به اطراف خود آگاهی پیدا کردند. یکی از محققان معتقد است که این امر نشان‌دهنده کاهش بیماری آلزایمر است. علاوه بر این چندین نشانه زیستی التهابی این بیماری نیز کاهش یافت.

با توجه به نتایج این تحقیق، واکسن اس‌ای‌جی‌پی رسوبات آمیلوئیدی را در بافتی از مغز که مسئول پردازش زبان، توجه و حل مسئله است، به میزان قابل‌توجهی کاهش داد.

یک آزمایش رفتاری روی موش‌های شش‌ماهه نشان داد آن‌هایی که واکسن اس‌ای‌جی‌پی تزریق کرده‌اند، نسبت به آن‌هایی که دارونما به آن‌ها تزریق شد، به میزان قابل‌توجهی به محیط خود واکنش بهتری نشان می‌دهند. این موش‌ها تمایل داشتند مانند موش‌‌های سالم و عادی رفتار کنند و به محیط اطراف آگاهی بیشتری نشان دادند.

بنا به گفته موسسه ملی پیری که بخشی از موسسه ملی بهداشت است، در بیماری آلزایمر، انباشته شدن پروتئین‌های مغز به نام پپتید‌های بتا آمیلوئيد به‌هم‌چسبیده پلاک‌هایی را تشکیل می‌دهند که بین نورون‌ها جمع می‌شوند و عملکرد سلولی را مختل می‌کنند. این مشکلات عروقی همچنین ممکن است به شکسته‌شدن سد خونی مغزی منجر شود که معمولا مغز را در برابر عوامل مضر محافظت می‌کند و در عین حال امکان دسترسی به گلوکز و سایر عوامل ضروری را فراهم می‌کند. این سد خونی مغزی معیوب از رسیدن گلوکز به مغز و پاک شدن بتا آمیلوئید و پروتئین‌های سمی جلوگیری می‌کند که نتیجه آن التهاب مزمن و پیشرفت بیماری آلزایمر است.

پژوهش‌های قبلی با استفاده از واکسن‌های مختلف برای درمان بیماری آلزایمر در نمونه‌های موش، در کاهش رسوبات پلاک آمیلوئید و عوامل التهابی موفقیت‌آمیز بود.

آنچه نتایج این پژوهش‌ها را متفاوت می‌کند، این است که واکسن اس‌ای‌جی‌پی رفتار موش‌ها را در راستای بهبود تغییر داده است.