واکنش فرهنگیان افغان به درگذشت عبدالکریم تمنا؛ او شاعر آزاداندیش بود

عبدالکریم تمنا شاعر اهل افغانستان در ایران درگذشت

فرامرز تمنا، که یکی از نامزدهای انتخابات ریاست‌جمهوری دولت پیشین بود- شبکه‌های اجتماعی

وابستگان عبدالکریم تمنا، شاعر اهل افغانستان، تایید کردند که این شاعر اهل هرات شب پنجشنبه ۱۹ مرداد (۱۰ اوت) در هشتاد و سه سالگی در ایران درگذشته است. 

فرامرز تمنا، فرزند او و یکی از سیاستمداران افغانستان، درگذشت آقای تمنا را در صفحه توییترش تایید کرده است. 

فرامرز تمنا، که یکی از نامزدهای انتخابات ریاست‌جمهوری دولت پیشین بود، در توییتی نوشت: «پدری که الگویی از دانایی، فروتنی، راستی، و مردم‌دوستی بودند و عمری را با کتاب و کتاب‌خوانی زیستند و دمی هم از آموختن دور نشدند، امروز دور از کشورشان به جاودانگی پیوستند.»

عبدالکریم تمنا از شاعران برجسه هرات بود که بیشتر عمرش را در خدمت ادبیات و ترویج مطالعه و کتاب‌خوانی گذراند. او نزدیک به ۱۵ سال مسئول کتابخانه عمومی در هرات بود. 

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

در پی اعلام خبر درگذشت او، شاعران و نویسندگان و سیاستمداران زیادی در وصف او نوشتند.

حمیرا قادری، شاعر و نویسنده، تمنا را شاعری آزاداندیش خواند و تاکید کرد که او در سرودن قصیده و غزل طبعی روان داشت. به گفته حمیرا قادری، با آنکه عبدالکریم تمنا نان‌آور خانواده‌ای بزرگ بود، در سبد خرید روزانه‌اش کتاب سهم اصلی را داشت. حمیرا قادری، که تمنا را از نزدیک می‌شناخت، نوشت: «در ساعت‌هایی که در خانه بود، فقط در لحظات غذا خوردن اندکی کتاب را از خودش دورتر می‌گذاشت.»

رنگین دادفر اسپنا، از شخصیت‌های سیاسی دولت پیشین افغانستان، نیز در توییتی عبدالکریم تمنا را شاعری خواند که عمرش را در خدمت ادب و مردم افغانستان گذرانده است. اسپنا تصریح کرده است: «عبدالکریم تمنا، فرهیخته و شاعری که عمری را در خدمت به ادب و مردم افغانستان گذراند و تا آخرین نفس در درد جان‌سوز میهن سوخت، در غربت درگذشت. من نوجوان بودم که به کتابخانه شهر هرات می‌رفتم و از فیض این استاد بهره می‌بردم.»

وحید مجروح، وزیرصحت (بهداشت) پیشین افغانستان، نیز درگذشت عبدالکریم تمنا را تسلیت گفته است. 

در وب‌سایت «خانه مولانا» که مربوط به شاعران اهل افغانستان است، در مورد زندگی‌نامه عبدالکریم تمنا آمده است که او در سال ۱۳۱۹ در روستای سروستان، واقع در جنوب شرق شهرهرات، متولد شد. در اوان کودکی پدر و مادرش را از دست داد. در سال‌های نوجوانی به کارهایی مانند میرزایی (حسابداری) پرداخت.

عبدالکریم تمنا به مدرسه‌های سبک امروزی نرفت و در مسجد درس‌های ابتدایی را خواند و سپس با تلاش شخصی به علم‌آموزی ادامه داد. او خواندن دیوان حافظ را در سال‌های کودکی نزد بانویی به نام قریش فرا گرفت.

از سویی نیز در صفحه اینترنتی «موسسه پژوهشی بایسنغر» در مورد عبدالکریم تمنا آمده است که  از سال ۱۳۴۰ سروده‌ها و نوشته‌هایش در «روزنامه اتفاق اسلام» چاپ می‌شد. در سال ۱۳۵۴ مدیر کتابخانه عمومی هرات  شد. با ورود به این گنجینه، ذوق سرشار ادبی و روحیه پژوهشی تمنا حال‌وهوایی تازه پیدا کرد. در سال ۱۳۴۷ با نشریه سراسری «ترجمان» آغاز همکاری کرد و به‌عنوان یکی از نویسندگان فعال آن به جامعه ادبی معرفی شد.

به گفته این وب‌سایت فرهنگی، تمنا در سال ۱۳۵۸ به‌علت جنگ‌های داخلی افغانستان به ایران مهاجرت کرد. در آنجا نیز نوشته‌ها و سروده‌هایش در مجلات و روزنامه‌های نامی ایران چون مجله فرهنگی و هنری بخارا و روزنامه اطلاعات پیوسته منتشر می‌شد. مجموعه‌ سروده‌هایش در سال ۱۳۹۵ به نام «پیوند عمر» در شهر هرات چاپ شده‌ است.

در یک ماه گذشته، این دومین شاعر افغانستان است که دور از وطن چشم از جهان می‌بندد. دو هفته پیش نیز واصف باختری، از شاعران نامدار اهل افغانستان، در کالیفرنیای آمریکا درگذشت. در پی حکومت مجدد طالبان در سال ۲۰۲۱ در افغانستان، شمار زیادی از شاعران و نویسندگان افغانستان نیز مانند بسیار از شهروندان دیگر مجبور به مهاجرت شدند.