دیوان پادشاهی عمان در بیانیهای که تلویزیون این کشور آن را قرائت کرد از مرگ سلطان قابوس بن سعید، پادشاه این کشور خبر داد.
سلطان قابوس در زمان مرگ 79 سال داشت و سالها به بیماری سرطان مبتلا بود.
از ساعتی پیش از انتشار این خبر، پلیس و نیروهای نظامی به شکل گسترده در خیابانهای مسقط حضور داشتند.
قابوس از سال 1349 و با کودتایی آرام علیه پدرش به مسند پادشاهی رسید. او در دوران پادشاهی خود با انجام اصلاحات اقتصادی گسترده و حفظ بیطرفی در مناقشات فراوان خاورمیانه به کشوری ثروتمند و مورد اعتماد برای قدرتهای جهانی و کشورهای منطقه بدل شد.
نخستین تماس جدی سلطان قابوس با ایران به سال 1352 باز میگردد. او در نخستین سالهای سلطنتش از پادشاه ایران خواست که برای سرکوب مخالفان چپگرایاش به او یاری برساند. ایران با اعزام نیروی نظامی نقشی مهم در سرکوب این جریان انقلابی در استان ظفار در شرق این کشور ایفا کرد.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
رابطه ویژه قابوس با ایران پس از انقلاب سال 57 هم ادامه یافت. عمان تحت پادشاهی قابوس بارها میانجی اختلافات میان جمهوری اسلامی با آمریکا و عربستان بود.
سنگبنای مذاکرات هستهای میان ایران و آمریکا که در نهایت به توافق برجام منتهی شد در سال 1391 و با وساطت او گذاشته شد.
علیاصغر خاجی و نیکلاس برنز، معاونان وقت وزرای خارجه ایران و آمریکا در مذاکرات محرمانهای که در ویلای ساحلی سلطان قابوس برگزار کردند به چارچوبی اولیه برای مذاکرات علنی بر سر برنامه هستهای دست یافتند.
خاورمیانه پس از مرگ قابوس
سلطان قابوس فرزند و همسری ندارد و احتمالا پادشاهی این کشور به فردی از میان پسرعموهای او خواهد رسید.
براساس ماده 6 قانون اساسی عمان، شورای سلطنت موظف است ظرف 3 روز پس از مرگ او، جانشینش را معرفی کند. اگر این شورا در این رابطه به نتیجه نرسید، شورای امنیت و دفاع کشور باید بر اساس نامه مهر و موم شده سلطان درگذشته جانشین را تعیین کند. اعضای این شورا، وزیر دفاع، رییس سازمان امنیت ملی، نخستوزیر و معاون او هستند.
نکته مهم در رابطه با گزینههای پادشاهی آینده این کشور آن است که همه آنها رابطه نزدیکی با عربستان دارند و مانند سلطان قابوس در جایگاه مورد اعتماد برای هر دو کشور نیستند.
اگر جانشین سلطان قابوس نتواند نقشی مشابه پادشاه درگذشته ایفا کند باید گفت که با مرگ سلطان قابوس، خاورمیانه میانجی بیطرف خود را برای همیشه از دست داده است.