سرفراز بوگتی، وزیر داخله (کشور) حکومت موقت پاکستان، روز جمعه ۱۷ آذر (۸ دسامبر) گفت که درباره ادعای داشتن گذرنامه پاکستانی سراجالدین حقانی، وزیر داخله (کشور) طالبان، تحقیق خواهد کرد و نتیجه آن را در اختیار رسانهها خواهد گذاشت. او جزئیات بیشتری در این مورد ارائه نکرد.
پیشتر، زهرا ممتاز بلوچ، سخنگوی وزارت خارجه پاکستان، از تکذیب یا تایید کردن گزارشها در مورد ابطال گذرنامه پاکستانی وزیر کشور رژیم طالبان خودداری کرده و گفته بود که در خلأ اطلاعاتی قرار دارد و نمیخواهد در این مورد صحبت کند.
دو خبرنگار پاکستانی ادعا کرده بودند که ابطال گذرنامه پاکستانی سراجالدین حقانی با هماهنگی او صورت گرفته است، اما رژیم طالبان در مورد این ادعا ابراز نظری نکرده است.
شماری از رسانههای پاکستان مدعی شده بودند که سراجالدین حقانی با گذرنامه پاکستانی به قطر سفر کرده است و حکومت پاکستان اعتبار گذرنامه حقانی را لغو و صادرکنندگان آن را نیز بازداشت کرده است.
این رسانهها گفته بودند که سراجالدین حقانی یکی از ۴۰ هزار شهروند اهل افغانستان است که توانستهاند با «کلاهبرداری» گذرنامه پاکستانی بگیرند.
این گذرنامهها در شعبههای ایالتهای بلوچستان، سند، و خیبر پختونخوا صادر شده بودند. رسانه پاکستانی دینیوز اینترنشنال گزارش داده بود که سراجالدین حقانی پنج سال گذرنامه پاکستانی داشته و از آن برای سفرهای خارجی، از جمله به قطر، استفاده کرده است.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
سراجالدین حقانی رهبر شبکه مخوف حقانی است که در دوران جنگ طالبان با حکومت پیشین افغانستان و متحدان غربیاش، مسئولیت خونینترین حملهها را به عهده گرفت. نیروهای انتحاری شبکه حقانی به پیچیدهترین حملههای انتحاری در افغانستان دست زدهاند.
نام حقانی در فهرست افراد و سازمانهای تروریستی آمریکا ثبت شده و برای اطلاع دادن و اقدامی که به دستگیری او منجر شود، ۱۰ میلیون دلار پاداش تعیین شده است.
سراجالدین حقانی و شبکه تحت رهبری او روابط نزدیکی با ارتش و سازمان استخبارات (اطلاعات) پاکستان برقرار کرده بودند. با میانجیگری حقانی، چند دور گفتوگوهای صلح میان نمایندگان حکومت پاکستان و فرماندهان تحریک طالبان پاکستان (تیتیپی) در افغانستان برگزار شد. اما این گفتوگوها جز چند ماه آتشبس شکننده ثمر دیگری نداشت و تیتیپی و حکومت پاکستان از نوامبر ۲۰۲۲ حمله به یکدیگر را از سر گرفتند.
حکومت پاکستان رژیم طالبان را ملامت میکند که بهرغم خواست دولت پاکستان، علیه تیتیپی اقدامی نکرده است و به همین دلیل، حملههای تروریستی در آن کشور افزایش یافته است. پاکستان مدعی است که تیتیپی و گروههای متحد آن بخشی از حملههای تروریستی و مسلحانه را از قلمرو افغانستان برنامهریزی و اجرا میکنند و طالبان باید تهدید این گروهها را دفع کنند.
مهمترین اختلاف میان پاکستان و رژیم طالبان بر سر چگونگی برخورد با گروههای تروریستی است که منافع پاکستان را تهدید میکنند. طالبان به پاکستان تعهد دادهاند که تهدید از افغانستان را برطرف کنند. با وجود این، رژیم طالبان در موقعیت دشواری قرار دارد. این رژیم بین حکومت پاکستان، که میزبان طالبان طی جنگ با حکومت افغانستان بوده است، و تیتیپی، که شانه به شانه طالبان در افغانستان جنگیده است، باید یکی را انتخاب کند.
گفته میشود که شماری از خانوادههای رهبران و فرماندهان ارشد طالبان در پاکستان زندگی میکنند و برخی از رهبران طالبان تجارتهای گسترده و املاک زیادی در پاکستان خریدهاند و از درآمد این اموال غیرمنقول بهره میبرند. برخی از رهبران و فرماندهان طالبان سفرهایی به پاکستان برای دیدن خانوادههایشان داشتهاند، اما بهدلیل حساسیت زیاد رابطه با پاکستان در افکار عمومی شهروندان افغان، پنهانی به این کشور سفر میکنند.
اختر محمد منصور، دومین رهبر طالبان با نام مستعار، گذرنامه و شناسنامه پاکستانی داشته است و با همین گذرنامه پاکستانی به امارات متحده عربی و ایران سفر کرده است. اختر محمد منصور در مه ۲۰۱۶ در مسیر بازگشت از ایران به پاکستان بر اثر حمله هوایی نیروهای آمریکایی کشته شد.
در دوره نظام جمهوری، که دفتر سیاسی طالبان در دوحه، قطر، بازگشایی شده بود، پرسش این بود که طالبان با گذرنامه کدام کشورها به قطر و کشورهای دیگر سفر میکنند. اما طالبان نمیخواستند فاش کنند که گذرنامه کدام کشور(ها) را دارند که با آن میتوانند سفر و با مقامهای کشورهای خارجی دیدار کنند.
پاکستان از حامیان اصلی گروه طالبان در جریان جنگ با نظام جمهوری مورد حمایت کشورهای غربی در افغانستان بود و برای رهبران و فرماندهان طالبان پناهگاه و اردوگاههای آموزشی فراهم کرده بود. فعال بودن تعداد زیادی مدرسه دینی در پاکستان باعث شده بود که بسیاری از شهروندان افغان برای فراگیری آموزشهای دینی به پاکستان بروند. این عده در این مدرسهها تحت تاثیر افکارهای تندروانه قرار گیرفتند و به عضویت طالبان درآمدند.
هرچند پاکستان ادعای حمایت از طالبان در آن زمان را رد میکرد، وقتی طالبان در اوت ۲۰۲۱ بر افغانستان حاکم شدند، عمران خان، نخستوزیر وقت پاکستان، از سلطه مجدد طالبان بر افغانستان استقبال کرد.
پاکستان در دوره نخست حکومت طالبان در نیمه دوم دهه ۱۹۹۰ این رژیم را به رسمیت شناخته بود، اما در پی حمله ائتلاف جهانی به رهبری آمریکا به افغانستان در سال ۲۰۰۱، در کنار آمریکا ایستاد، گرچه در پشت پرده از طالبان حمایت میکرد. نظام جمهوری افغانستان مورد حمایت کشورهای غربی بارها از پاکستان خواسته بود که بهجای حمایت از طالبان و تروریسم، به تامین صلح در افغانستان کمک کند و طالبان را متقاعد کند که دست از جنگ بکشند. اما دولت پاکستان تا سرنگونی حکومت جمهوری در افغانستان به حمایت از طالبان ادامه داد.
باید دید آیا روابط رژیم طالبان با حکومت پاکستان پرتنش خواهد شد که دولت پاکستان متقاعد شود دست از حمایت از طالبان بردارد یا خیر؟