در پی انتقادهای فعالان مدنی به مشروط شدن حق منجمد کردن (فریز) تخمک دختران مجرد بالای ۳۰ سال به اجازه پدر یا جد پدری، فاطمه قاسم‌پور، رئیس فراکسیون زنان و خانواده مجلس، گفت که این موضوع مبنای قانونی ندارد.
این نماینده مجلس به خبرگزاری ایسنا گفت که «اجازه پدر برای فریز تخمک دختران بالای ۳۰ سال قانونی نیست و دختران متقاضی خودشان می‌توانند فرم رضایت‌نامه را تکمیل کنند.»
رئیس فراکسیون زنان و خانواده مجلس این اظهارات را با استناد به گفته‌های «مسئولان مربوطه در مراکز مرتبط» بیان کرد و مدعی شد در این مراکز، روند جاری به این صورت است که دخترانی که به سن قانونی رسیده‌اند، خودشان می‌توانند برای این کار اقدام کنند.
فاطمه قاسم‌پور افزود:«مصوبه مجلس در برنامه هفتم توسعه مربوط به پوشش بیمه‌ای این خدمات درمانی است و به اجازه پدر برای فریز تخمک دختران ارتباطی ندارد.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
پیش‌تر علی صادقی‌تبار، رئیس مرکز فوق تخصصی درمان ناباروری و سقط مکرر ابن‌سینا، گفته بود که بر مبنای ماده ۸۱ لایحه برنامه هفتم توسعه که در مجلس تصویب شد، «درمان ناباروری با رعایت اصل محرمانگی انجام می‌شود اما اگر دختر خانم که دوشیزه است بخواهد برای فریز تخمک اقدام کند، باید این کار را با اذن پدر انجام دهد.»
به‌رغم تکذیب رئیس فراکسیون زنان و خانواده مجلس، گزارش‌های میدانی نیز آشکار می‌کند که دختران متقاضی منجمد کردن تخمک به دلیل چالش‌هایی مانند اجازه پدر یا جد پدری از این کار منصرف می‌شوند.
روزنامه شرق در گزارشی با عنوان «یک شانس برای مادر شدن»، ضمن اشاره به «دردسرهای روند فریز کردن تخمک» نوشت: «فریز تخمک یا هر نوع جراحی مربوط به اندام‌‌های تناسلی برای زنان متاهل مشروط به اجازه شوهر و برای دختران مجرد منوط به رضایت پدر یا جد پدری است.»
در این گزارش به نقل از دختر مجردی که قصد منجمد کردن تخمکش را داشت، آمده است: «من مجردم و فعلا قصد بچه‌دار شدن هم ندارم. وقتی متوجه شدم که می‌توانم این عمل را انجام بدهم، خیلی امیدوار شدم اما وقتی فهمیدم اجازه پدر لازم است، منصرف شدم.»
او گفت که با وجود ۳۷ سال سن و سال‌ها زندگی مستقل، نمی‌تواند برای موضوعی که تا این اندازه شخصی است، از پدرش اجازه بگیرد.
فعالان حقوق زنان مصوبه مجلس شورای اسلامی را نقض آشکار حق زنان بر بدنشان و گامی دیگر در جهت مصادره بدن زنان در خدمت منافع حاکمیت می‌دانند.
رئیس مرکز فوق تخصصی درمان ناباروری و سقط مکرر ابن‌سینا پیش‌تر گفته بود: «امیدوارم در آیین‌نامه‌ای که در زمینه منجمد کردن تخمک دختران نگاشته می‌شود، تکلیف قانونی این موضوع به‌صراحت مشخص شود که اگر قرار است فریز تخمک با تصمیم خود دختر انجام شود و دختر به هر دلیلی نمی‌خواهد خانواده‌اش متوجه این موضوع شوند، بتواند با تصمیم شخصی این کار را انجام دهد.»
منجمد کردن یا آنچه که در ایران با عنوان فریز کردن تخمک رایج است به معنای خارج کردن تخمک از بدن زن و نگهداری آن در شرایط مناسب تا زمان بارداری در آینده است. این بازه زمانی بسته به انتخاب فرد می‌تواند یک تا چند سال باشد.
به گفته دکتر آمنه لاهوتی، متخصص و جراح زنان، تخمک‌ها در نیتروژن مایع و در دمای حدود منفی ۲۰۰ نگهداری می‌شوند و تا ۱۵ سال قابل نگهداری‌اند. به عبارت دیگر، یک زن ۲۵ ساله که فریز تخمک انجام می‌دهد، می‌تواند تا ۴۰ سالگی از آن استفاده کند و تخمک‌های فریزشده زمانی که داوطلب آماده بارداری است، در رحم او قرار داده می‌شوند.
بیشتر داوطلبان فریز تخمک دخترانی‌اند که قصد دارند در سنین بالاتری صاحب فرزند شوند. در واقع منجمد کردن تخمک شانس بارداری در سنین بالا را افزایش می‌دهد.
منجمد کردن تخمک در بسیاری از کشورهای دنیا تنها با درخواست و رضایت فرد و با در نظر گرفتن حق زنان بر بدنشان انجام می‌شود اما در ایران زنان تنها زمانی می‌توانند این کار را انجام دهند که رضایت پدران و شوهرانشان را کسب کنند. علاوه بر این، توانایی تامین هزینه‌های منجمد کردن تخمک را هم داشته باشند. یکی از مخاطبان شرق به این روزنامه گفت که برای فریز کردن تخمک باید دست‌کم حقوق دو ماهش را کنار بگذارد.
هزینه منجمد کردن تخمک در مراکز دولتی حدود ۱۵ میلیون تومان و در مراکز خصوصی بیشتر است. به این هزینه‌ها باید روند درمان و داروهای مرتبط را نیز اضافه کرد.
دولتی‌ها مدعی‌اند که ۹۰ درصد هزینه‌های فریز کردن تخمک را بیمه پوشش می‌دهند اما علی صادق‌تبار این ادعا را رد کرد و گفت: «بیمه‌ها یک مبلغ پایه و اندک برای درمان ناباروری در نظر می‌گیرند و ۹۰ درصد همین مبلغ را پرداخت می‌کنند، در صورتی که هزینه‌های واقعی درمان بیشتر براورد می‌شود.»
بیمه‌ها هزینه یک دوره درمان ناباروری را حدود هفت میلیون تومان براورد کرده‌اند و ۹۰ درصد آن را پرداخت می‌کنند. این در حالی است که چنانچه گفته شد، هزینه واقعی این درمان‌ها تا ۱۵ میلیون در مراکز عمومی و دولتی و حدود ۱۷ تا ۱۸ میلیون تومان در مراکز خصوصی است.
بیشتر دختران مجرد متقاضی فریز تخمک افرادی مستقل‌اند و هزینه‌های این کار را نیز از محل درآمد شخصی‌شان پرداخت می‌کنند اما طبق قوانین جمهوری اسلامی، برای اینکه بتوانند این تصمیم شخصی را اجرا کنند، باید از پدر یا پدربزرگشان اجازه بگیرند.
با وجود اینکه رئیس فراکسیون زنان و خانواده مجلس در تلاش است، شرط اجازه پدر در منجمد کردن تخمک دختران بالای ۳۰ سال را تکذیب کند، شواهد نشان می‌دهد که مراکز درمان ناباروری درخواست دختران را به دلیل بدون رضایت‌نامه پدر، قبول نمی‌کنند.
