تعداد پرستاران مشغول به کار ایران با توجه به تعداد تخت‌های بیمارستانی با میانگین جهانی فاصله زیادی دارد. درحالی‌که هزاران فارغ‌التحصیل پرستاری، بیکار و منتظرند که وزارت بهداشت جمهوری اسلامی به وعده خود برای استخدام آنان عمل کند، هزاران پرستار شاغل به اضافه‌کاری اجباری با حقوق و مزایای اندک وادار می‌شوند. مقام‌های وزارت بهداشت که طی سال‌های اخیر وعده استخدام پرستاران جدید را داده‌ بودند، حالا نه‌تنها به وعده خود عمل نکرده‌اند بلکه به روش‌های تنبیهی برای خاموش کردن صدای اعتراض پرستاران متوسل شده‌اند، به‌ طوری‌ که کنشگران حامی حقوق پرستاران می‌گویند برخی پرستاران معترض به انفصال از خدمت محکوم شده‌اند.

به گزارش روزنامه اعتماد، وزارت بهداشت حدود دو سال قبل قول داد که کمبود پرستار را جبران و قانون‌ تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری را به‌درستی اجرا کند، اما آنچه پرستاران در عمل مشاهده کردند امتناع دولت از استخدام پرستاران جدید و اجبار پرستاران شاغل به ارائه خدمات با حقوق ناچیز بود. پرستاران طی یک سال گذشته در اعتراض به وضعیت موجود تجمع‌های اعتراضی متعددی در نقاط مختلف ایران برگزار کردند، اما وزارت بهداشت اعتراض‌های آنان را با برخوردهای تنبیهی پاسخ داد.

به گفته محمد شریفی‌مقدم، دبیرکل خانه پرستار، هیات‌ تخلفات برخی از دانشگاه‌ها برای پرستارانی که در اعتراضات شرکت کرده‌اند پرونده‌سازی کرده‌اند و احکامی مانند شش ماه انفصال از خدمت برای آنها صادر کرده‌اند.

شریفی‌مقدم پیش‌تر نیز گفته بود که طبق استانداردهای بین‌المللی باید به‌ازای هر هزار نفر دست‌کم سه پرستار مشغول به کار باشد اما اکنون این آمار در ایران دو پرستار به‌ازای هر هزار نفر است و ما هنوز به کف استاندارد هم نرسیده‌ایم.

او به وعده‌های بی‌سرانجام وزارت بهداشت کنایه زد و گفت که از آخرین استخدام وزارت بهداشت بيش از دو سال می‌گذرد و با وجود بازنشستگی و مهاجرت و ترک كار تعدادی از پرستاران طی دو سال اخير در اين مدت هيچ پرستاری استخدام رسمی نشده است و بيمارستان‌ها برای جبران كمبود نيرو به جذب پرستاران شركتی و قراردادی متوسل شده‌اند.

در وضعیت فعلی، بیشتر بیمارستان‌ها، به‌دلیل کمبود پرستار، اضافه‌کاری را به پرستاران شاغل تحمیل می‌کنند و بسیاری از پرستاران حتی نمی‌توانند از مرخصی‌های قانونی‌شان استفاده کنند.

این در حالی است که براساس قانون کار، هرگونه اضافه‌کاری باید با توافق دو طرف باشد و اجبار فرد به اضافه‌کاری تخلف محسوب می‌شود. با این حال آن‌طور که دبیرکل خانه پرستار می‌گوید، چنانچه پرستاران ساعت‌های اضافه‌کاری اجباری را پر نکنند غیبت محسوب می‌شود. دستمزد آنان نیز برای ۱۰۰ ساعت اضافه‌کاری در ماه فقط دو میلیون تومان است.

بهرام عین‌اللهی، وزیر بهداشت دولت سیزدهم، بهمن‌ماه سال گذشته وعده داده بود که بیش از ۲۰ هزار نفر از پذیرفته‌شدگان آزمون استخدامی استخدام خواهند شد و اولویت نیز با پرستارانی است که در همه‌گیری کرونا در بیمارستان‌ها خدمت کرده‌اند. پیش از او نیز سعید نمکی، وزیر بهداشت دولت حسن روحانی، وعده‌ای مشابه داده بود.

به‌رغم وعده‌های پیاپی، همچنان هزاران پرستار بیکارند، آن هم در شرایطی که کمبود پرستار در ایران مشهود است. در یکی از آخرین اظهارنظرها، قاسم ابوطالبی، نایب‌رییس اول شورای عالی نظام پرستاری، ضمن اشاره به بازنشستگی شش هزار پرستار در سال، گفت که به علت کمبود شدید نیرو دست‌کم ۱۰۰ هزار پرستار جدید باید «فوری و ضرب‌الاجل» استخدام شوند.

برمبنای گزارش خبرگزاری تسنیم، وابسته به سپاه پاسداران، ابوطالبی این سخنان را در نشستی با حضور وزیر بهداشت مطرح کرد و گفت که آمار پرستاران شاغل در ایران با توجه به تخت‌های بیمارستانی و جمعیت کشور با میانگین جهانی فاصله زیادی دارد و به همین دلیل پرستاران ترجیح می‌دهند مهاجرت کنند.

در همین نشست، محمدتقی جهانپور، رییس‌کل سازمان نظام پرستاری، نیز درمورد آمار معنادار مهاجرت پرستاران از ایران هشدار داد و گفت که سالانه بیش از دو هزار و ۷۰۰ پرستار از ایران مهاجرت می‌کنند و این «زنگ خطر جدی نظام سلامت» در ایران است. او پیش‌تر نیز گفته بود که در ۹ ماه ابتدایی سال جاری دست‌کم ۲۱۶ پرستار به علت سختی کار ترکِ خدمت کرده‌اند.

خبرگزاری مهر، اردیبهشت امسال، از قول حسین قناعتی، رییس دانشگاه علوم پزشکی تهران نوشت که دستمزد پرستاران در کشورهای حاشیه خلیج‌فارس ماهانه حدود دو هزار دلار است و آن‌ها مثل «آب خوردن» پرستاران ایرانی را جذب می‌کنند، زیرا حقوق پرستاران در ایران بین ۱۰ تا ۱۳ میلیون تومان است.