اعلام آغاز ماه رمضان در نیمه‌شب؛ بسیاری از مردم افغانستان غافلگیر شدند

دادگاه عالی رژیم طالبان ساعت ۱ بامداد دوشنبه به وقت محلی، زمانی که بیشتر مردم افغانستان خواب بودند، اعلام کرد که هلال ماه در قندهار رویت شد و دوشنبه روز اول ماه رمضان است

اعضای طالبان در تلاش برای رویت هلال ماه رمضان‌ــ شبکه‌های اجتماعی

دادگاه عالی طالبان ساعت ۱ بامداد دوشنبه ۲۱ اسفند از طریق رسانه‌های تحت کنترل این گروه اعلام کرد که هلال ماه در شهرستان میوند قندهار رویت شده و بنابراین در افغانستان دوشنبه روز اول ماه رمضان است.

عربستان سعودی و شماری دیگر از کشورهای مسلمان اواسط وقت یکشنبه اعلام کردند که دوشنبه روز نخست ماه رمضان است، اما عبدالواحد حقانی، سخنگوی دادگاه عالی طالبان، عصر یکشنبه تاکید کرد که دوشنبه روز اول ماه رمضان نیست و از آنجا که این گروه در تلاش است ماه را رویت کند، مردم باید منتظر اعلام این مسئله از سوی دادگاه عالی رژیم باشد.

دولت‌های پیشین افغانستان به طور سنتی اعیاد اسلامی و مناسبت‌های دینی را مطابق تقویم عربستان سعودی برگزار می‌کردند. روز یکشنبه هم پس از اعلام رویت ماه در کشورهای عربی، بسیاری از کاربران افغان در شبکه‌های اجتماعی نوشتند که دوشنبه روز نخست ماه رمضان است و به این مناسبت برای هم پیام‌های تبریک ارسال کردند. هم‌زمان با افزایش پیام‌ها به مناسبت حلول ماه رمضان، رسانه‌های تحت کنترل طالبان گزارش دادند که دادگاه عالی رژیم هنوز در این زمینه تصمیم نهایی‌اش را اعلام نکرده و مردم افغانستان حق ندارند ماه رمضان را به پیروی از تصمیم و اعلام کشورهای دیگر آغاز کنند.

آصف وزیری، سخنگوی پلیس طالبان در بلخ، در پیام صوتی که به گروه مدیران حوزه‌های امنیتی این استان در واتساپ ارسال کرد، هشدار داد که مردم باید پیرو دستور رژیم طالبان باشند و اگر کسی روز دوشنبه روزه گرفت و نماز تراویح [نماز مستحب در ماه رمضان به باور اهل سنت] خواند، باید بازداشت شود. در این پیام صوتی تاکید شده که «پیروی و اطاعت از نظام اسلامی واجب است» و روز نخست ماه رمضان را دادگاه عالی اعلام می‌کند.

در پی تاخیر در اعلام رویت هلال ماه در شامگاه یکشنبه، بسیاری از مردم در افغانستان بدون آمادگی برای روز نخست ماه رمضان به خواب رفتند و پس از آن بود که دادگاه عالی رژیم طالبان ساعت ۱ بامداد به وقت محلی، اعلام کرد که هلال ماه در قندهار رویت شده و دوشنبه روز اول ماه رمضان است. بسیاری از کاربران افغان از جمله اعضای طالبان در واکنش به این اقدام دادگاه عالی رژیم در ایکس و فیس‌بوک نوشتند که مردم با این اقدام غافلگیر شدند و به جز آن‌هایی که ساعت ۱ شب بیدار بودند، بقیه نتوانستند روزه بگیرند، چون مردم باید سحری را از پیش آماده کنند.

احمدخان داعی، سردبیر روزنامه دولتی انیس که زیرنظر طالبان فعالیت می‌کند، در مطلبی در فیس‌بوک نوشت: «متاسفانه در روستاهای ما، بیشتر مردم روزه نگرفتند. دادگاه عالی باید ابتدای شب اعلام می‌کرد [که دوشنبه روز نخست رمضان است].»

قاسم ننگیال، عضو طالبان که در ایکس دنبال‌کنندگان زیادی دارد، نیز با انتقاد از عملکرد دادگاه عالی رژیم نوشت: «ساعت ۱ شب کارگران خواب‌اند و نمی‌توانند برای سحری و روزه‌ گرفتن در روز دوشنبه آماده شوند.»

عکرمه مهاجر، یک عضو دیگر طالبان، نیز از دادگاه عالی رژیم این گروه خواست که «برای رضای خدا به فکر فقرا باشد» چون اعلام کردن رویت ماه در ساعت ۱ شب، باعث غافلگیری مردم شده است.

کمیته رویت هلال ماه در افغانستان فروردین ۱۴۰۱ و بر اساس فرمان ملا هبت‌الله آخندزاده، رهبر طالبان، تشکیل شد و مولوی عبدالحکیم حقانی، رئیس دادگاه عالی این گروه، در راس این کمیته قرار گرفت. در دو سال گذشته، اعلام روز اول و آخر ماه رمضان دودستگی میان مردم افغانستان ایجاد کرده است و ساکنان شهرهای مختلف عید فطر و روز نخست ماه رمضان را با اختلاف یک روز برگزار کردند. طالبان سال گذشته به روحانیون مساجدی که از اطلاعیه این گروه مبنی بر اعلام و تعیین روز نخست ماه رمضان و عید فطر پیروی نکردند، اخطار دادند و این اقدام را سرکشی از دستورهای «نظام اسلامی» خواندند.

امسال در حالی کشورهای عربی، ترکیه و سپس افغانستان دوشنبه روز نخست ماه رمضان اعلام شده که بسیاری از شهروندان افغانستان که ساعت ۱ شب گذشته خواب بودند، از اطلاعیه دادگاه عالی رژیم طالبان اطلاع نداشتند و نتوانستند روزه بگیرند. بنابراین به نظر می‌رسد عید فطر هم در افغانستان در تاریخ‌های متفاوت برگزار خواهد شد، چون جمهوری اسلامی ایران روز سه‌‎شنبه را روز نخست ماه رمضان اعلام کرده و ممکن است آن‌هایی که غافلگیر شدند و روز دوشنبه روزه نگرفتند، عید فطر را هم‌زمان با مردم ایران جشن بگیرند.