احمدضیاء سراج، رئیس امنیت ملی دولت پیشین افغانستان با هشدار نسبت به پیامد حضور گروه‌های تروریستی در افغانستان زیر سلطه طالبان گفت که نمایندگان گروه‌های تروریستی بوکو حرام مستقر در نیجریه و الشباب در سومالی و دیگر گروه‌های تروریستی هم در افغانستان حضور دارند و با طالبان در تماس‌اند.

ضیاء سراج در سخنرانی ۲۰ دقیقه‌ای که روز دوشنبه، ۳ اردیبهشت در رسانه‌های اجتماعی منتشر شد افغانستان را «مرکز آموزشی همه گروه‌های تروریستی» توصیف کرد و افزود که القاعده، داعش و دیگر گروه‌های مستقر در افغانستان، از اعضای خود در کشورهای مختلف جهان دعوت کرده‌اند که به افغانستان سفر کنند، چون در این کشور از آزادی عمل برخوردارند.

سراج در ادامه گفت: «به دلیل فقر و بیکاری در افغانستان، گروه‌های تروریستی از میان جوانان به آسانی نیروگیری می‌کنند.» رئیس امنیت ملی دولت پیشین افغانستان اضافه کرد که در صفوف گروه‌های تروریستی مستقر در افغانستان، «افرادی که جنگ شغل‌شان است و از همین طریق درآمد می‌کنند» زیاد هستند و به همین دلیل کشورهای مختلف در مسیر تامین منافع خود، از این گروه‌ها و افراد استفاده می‌کنند.

ضیاء سراج با اشاره به حمله‌های اخیر در پاکستان که در آن شهروندان چینی، پروژه‌های زیربنایی و بندر گوادر هدف قرار گرفت، گفت: «هرکسی می‌‎تواند با یک کیسه پول وارد افغانستان شود و این گروه‌ها را از آن خود کند.»

به باور ضیاء سراج، به دلیل حضور گروه‌های تروریستی بین‌المللی در افغانستان، این کشور نمی‌تواند به چهارراه اقتصادی منطقه تبدیل شود و کشورهای منطقه و همسایه‌های افغانستان با «استفاده ابزاری از طالبان» برای اخراج آمریکا از افغانستان تلاش می‌کردند و اکنون با دردسر بزرگی در مواجهه با طالبان روبرو هستند. سراج گفت کشورهای منطقه و همسایه‌های افغانستان از جمله پاکستان، ایران، روسیه و چین مخالف سرسخت حضور آمریکا در این کشور بودند. سراج در ادامه گفت که مقام‌های پاکستانی در نشست‌هایشان با مقام‌های افغان به وضوح می‌گفتند که حضور آمریکا در افغانستان به ضرر منافع امنیتی پاکستان و خطری برای برنامه هسته‌ای نظامی این کشور است.

سراج تصریح کرد که دوستی طالبان و کشورهای منطقه در کوتاه‌مدت برای منافع این کشورها در خروج آمریکا از افغانستان رقم خورد ولی این دوستی در طولانی‌مدت باقی نمی‌ماند، چون منافع کشورها نسبت به قبل تغییر کرده و طالبان تبدبل به یک گروه نیابتی شده‌ است.

به باور ضیاء سراج که در آخرین روز‌های حاکمیت دولت جمهوری، رئیس امنیت ملی افغانستان بود، وضعیت کنونی افغانستان ناشی از عدم تعهد آمریکا و ائتلاف بین‌المللی در ایجاد یک دولت باثبات و پایدار و خودداری از سرکوب طالبان است.

دونالد ترامپ رئیس‌جمهوری پیشین آمریکا در سال ۲۰۱۹ با گماشتن زلمی خلیلزاد به عنوان فرستاده ویژه در امور صلح افغانستان، فصل جدیدی از روند مذاکره با طالبان را بنا گذاشت. فوریه ۲۰۲۰، توافقنامه صلح دوحه میان دو طرف امضا و براساس آن آمریکا متعهد شد که نیروهای خود را تا ۱۴ ماه بعد از امضای توافقنامه از افغانستان خارج کند. در مقابل طالبان تعهد کردند که به نیروهای آمریکایی و دیگر کشورهای عضو ائتلاف حمله نکنند و در روند خروج نیز برای آمریکایی‌ها مزاحمتی ایجاد نکنند.

در اوت ۲۰۲۱ و در جریان خروج نیروهای آمریکایی و دیگر کشورهای عضو ائتلاف بین‌المللی، طالبان با پیشروی به سمت شهرهای افغانستان، وارد کابل شدند و با فرار اشرف غنی، پایتخت افغانستان سقوط کرد.