در ادامه صعود بی‌سابقه نرخ ارز، سکه و طلا در ایران، قیمت دلار آمریکا روز پنجشنبه سوم آبان به ۶۹ هزار تومان نزدیک شد و نرخ یورو نیز از ۷۴ هزار تومان عبور کرد. نرخ دلار نیمایی هم با ثبت رکوردی تاریخی، بیش از ۴۹ هزار تومان اعلام شد.

نوسان قیمت‌ها در بازار طلا و سکه هم روز پنجشنبه مانند روزهای قبل ادامه یافت. به‌ گزارش سایت اقتصادی تجارت نیوز، قیمت سکه در این روز به نیمه کانال ۵۵ میلیون تومان رسید و قیمت هر گرم طلای ۱۸ عیار هم از کانال چهار میلیون و ۳۰۰ هزار تومان عبور کرد.

هم‌زمان با ثبت رکوردهای جدید قیمتی در بازار طلا و سکه، رسانه‌های حکومتی از دخالت بازارساز برای کنترل قیمت‌ها خبر دادند و مدعی شدند که روند صعودی نرخ ارز، سکه و طلا طی روزهای آینده کنترل می‌شود. در پیوند با این موضوع، فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت چهاردهم، نیز اذعان کرد که بانک مرکزی در تلاش برای ایجاد ثبات در بازار ارز است اما به‌رغم وعده مقام‌های دولتی، روند افزایش نرخ ارز، سکه و طلا در بازارهای ایران همچنان ادامه دارد.

تحلیلگران رخدادهای سیاسی روزهای اخیر از جمله احتمال حمله اسرائیل به ایران و پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا را در نوسان قیمت‌های اخیر موثر می‌دانند. در این میان، رجزخوانی‌ مقام‌های جمهوری اسلامی نیز مزید بر علت شده است.

افزایش نرخ ارز بر بالا رفتن بهای کالاها و خدمات، از جمله کالاهای اساسی، در ایران تاثیر مستقیم دارد و باعث افزایش تورم و کاهش توان خرید مردم می‌شود. با این حال مقام‌های جمهوری اسلامی همواره تاثیر تنش‌های منطقه‌ای و تحریم‌های بین‌المللی را بر اقتصاد ایران نادیده می‌گیرند. در حالی که حتی داده‌های نهادهای رسمی وابسته به جمهوری اسلامی نیز افزایش نرخ فقر طی سال‌های اخیر را تایید می‌کنند.

نتایج یک کار مطالعاتی در مرکز پژوهش‌های مجلس نشان می‌دهد که نرخ فقر در سال ۱۴۰۲ با افزایش ۰.۴ واحد درصدی نسبت به سال قبل از آن، به ۳۰.۱ درصد رسیده است. این آمار حاکی از آن است که در سال ۱۴۰۲، حدود یک‌سوم مردم ایران توان براورده کردن نیازهای اساسی‌شان را نداشته‌اند.

بر اساس این گزارش، طی پنج سال اخیر نرخ فقر ۳۰ درصدی تثبیت شده است و به‌ نظر می‌رسد که این روند در سال ۱۴۰۳ نیز ادامه می‌یابد.

گزارش‌هایی که نهادهای رسمی جمهوری اسلامی از شیوع فقر در جامعه ارائه می‌دهند، با در نظر گرفتن نیازهای حداقلی خانوار تهیه می‌شوند. به همین دلیل کارشناسان معتقدند که نرخ واقعی فقر در ایران به‌مراتب بیشتر از آماری است که دولتی‌ها ارائه می‌دهند. در این میان، برخی استان‌ها از جمله سیستان و بلوچستان، کرمان، ایلام و خراسان جنوبی نسبت به دیگر استان‌ها، وضعیت وخیم‌تری دارند.

روزنامه پیام ما روز دوشنبه نوزدهم شهریور در گزارشی با عنوان «داغ فقر»، نوشت که بیش از ۵۰۰ هزار کودک زیر پنج سال استان سیستان ‌و بلوچستان دچار فقر غذایی، لاغری و کم‌وزنی‌اند.

پیش‌تر نیز مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارش دیگری، اذعان کرده بود که نزدیک به ۳۰ درصد از خانوارهای ساکن سیستان و بلوچستان در محرومیت به‌سر می‌برند. طبق این گزارش، شاخص محرومیت در استان‌هایی مانند تهران نیز حدود ۲۸ درصد است.

اواخر شهریورماه زهرا کاویانی، عضو هیئت علمی مرکز پژوهش‌های مجلس، با اذعان به اینکه نرخ فقر در ایران از سال ۱۳۵۸ به بعد سیر صعودی پیدا کرده، گفت که در حال حاضر، عدد براوردی خط فقر خانوار سه نفره در تهران ۲۰ میلیون تومان است. او همچنین اعتراف کرد که فقر طی چند سال اخیر در ایران «تعمیق» یافته و امکان اینکه فقرا بتوانند از دام آن خارج شوند، کمتر شده است.

پیش‌تر احمد میدری، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفته بود که نرخ فقر شدید در ایران حدود پنج میلیون نفر، معادل ۶ درصد جمعیت است. وزیر کار همچنین اعتراف کرد که ۲۵ میلیون و ۴۰۰ هزار نفر در ایران با وجود داشتن شغل و درآمد، به فقر مطلق دچار شده‌اند.

براوردهای اقتصادی دهه‌های اخیر نشان می‌دهد که نسبت طبقه متوسط به کل جمعیت در ایران که اوایل دهه ۱۳۹۰ حدود ۷۰ درصد بود، در سال‌های اخیر به‌شدت کوچک شده و به کمتر از ۵۵ درصد کاهش یافته است.