در ادامه تلاش‌های ملا هبت‌الله آخندزاده، رهبر طالبان، برای جبران کمبود بودجه و کوچک‌سازی نهادهای دولتی، قرار است نزدیک به ۹۰ هزار نفر از تشکیلات وزارت معارف (آموزش و پرورش) طالبان، یکی از بزرگ‌ترین نهادهای دولتی افغانستان، اخراج شوند.
منابع مطلع اسنادی را در اختیار ایندیپندنت فارسی قرار دادند که جزئیات طرح رهبر طالبان برای کوچک‌سازی وزارت معارف و اخراج ۸۹ هزار و ۵۱۶ نفر از کارکنان این وزارتخانه در آن درج شده است. این سند ۱۰ صفحه‌ای در بخش نخست بیان می‌کند که بر اساس دستور ملا هبت‌الله آخندزاده، در سال مالی ۱۴۰۴ خورشیدی قرار است ۸۹ هزار و ۵۱۶ نفر از این وزارتخانه اخراج شوند و روند کاهش نیروی کار در سال‌های بعد نیز ادامه خواهد یافت.
بنا بر جزئیات موجود در این سند، در مجموعه‌های زیرنظر وزارت معارف ۳۸۹ هزار و ۲۰۰ نفر مشغول به کارند که بر اساس دستور ملا هبت‌الله، قرار است تعدادشان کاهش یابد. در این سند تاکید شده است که «به دلیل محدودیت زمانی»، طرح اخراج کارکنان باید به‌سرعت انجام شود.
صفحه دوم از سند ۱۰ صفحه‌ای وزارت معارف طالبان-ایندیپندنت فارسی
در طرح اخراج کارکنان وزارت معارف، حذف سمت‌های «خارج از اهداف» طالبان و نیز اخراج افراد واجد شرایط بازنشستگی از اولویت‌ها اعلام شده است.
بر اساس این طرح، ۱۸ هزار و ۳۷۷ نفر از بخش‌های اداری و خدماتی «برنامه تعلیم و تربیت»، ۲۷ هزار و ۲۵۰ نفر از بخش‌های اداری و خدمات تعلیمات اسلامی، ۶۵۰ نفر از بخش تدریس و اداری برنامه «آموزش سواد حیاتی» (سوادآموزی بزرگسالان)، ۱۴ هزار و ۱۷۸ نفر از افرادی که قرار بود از طریق «کد احتیاط» حقوق دریافت کنند، یک هزار و ۴۱۰ نفر از کارکنان نهادهای آموزشی خارج از افغانستان، دو هزار و ۳۲۵ نفر از تشکیلات اداری وزارت معارف، چهار هزار و ۷۵۱ نفر از افراد واجدشرایط بازنشستگی و هشت هزار نفر که به‌عنوان آشپز، دستیار آشپز، خیاط، آرایشگر، صندوقدار، باغبان، نانوا و دیگر بخش‌ها در برنامه «تعلیمات اسلامی» استخدام شدند، از کار اخراج خواهند شد.
در بخشی از این سند توضیح داده شده است که مدرسان و کارکنان مدارس دینی مشمول روند بازنشستگی نمی‌شوند.
مولوی شهاب‌الدین ثاقب، رئیس دفتر وزیر معارف طالبان، با ابراز نگرانی از تاثیر اخراج کارکنان و کاهش نیروی کار بر برنامه «تعلیمات اسلامی»، پیشنهاد کرد در بخش‌هایی که ظرفیت جذب نیرو وجود دارد، نیروها به بخش آموزش اسلامی اختصاص یابند تا این برنامه وزارت معارف تضعیف نشود.
نگرانی از شکل‌گیری اعتراض‌ها
وزارت معارف طالبان در بخشی از این سند، ابراز نگرانی کرده که اخراج ۸۹ هزار و ۵۱۶ نفر از تشکیلات این وزارتخانه ممکن است پیامدهایی به دنبال داشته باشد و پیش‌بینی می‌کند کارکنان اخراج‌شده با برگزاری گردهمایی، دست به اعتراض بزنند. همچنین هشدار می‌دهد که ممکن است شبکه‌های بیرونی (رسانه‌ها) از افزایش نارضایتی کارمندان اخراج‌شده سوءاستفاده و علیه آن «تبلیغات» کنند.
طولانی بودن دوره تعیین تکلیف کارکنان اخراج‌شده و مشخص نبودن امکان حمایت مالی از آنان نیز از دیگر نگرانی‌های مطرح‌شده در این سند است.
در حالی که طالبان بودجه سال مالی ۱۴۰۴ را هنوز مشخص نکرده‌اند و جزئیاتی هم در مورد آن منتشر نشده، رهبر طالبان در تلاش است نهادهای دولتی را کوچک‌تر و بسیاری از کارکنان نهادها را اخراج کند. او پیش از این، دستور اخراج ۲۰ درصد از کارکنان وزارت دفاع را نیز صادر کرده بود.
در نامه ملا محمد یعقوب، وزیر دفاع طالبان، درباره کاهش تعداد نیروی این وزارتخانه آمده است که اخراج «افراد منفور و بعدالفتح» در اولویت این روند قرار دارد. طالبان به افرادی که پس از بازگشت این گروه به قدرت به صفوف آنان ملحق شدند، «افراد بعدالفتح» می‌گویند.
با این حال، طرح رهبر طالبان برای اخراج کارکنان نهادهای دولتی نگرانی‌ها را درباره اخراج کارکنان دولت پیشین افغانستان، افراد متعلق به اقوام و مذاهب در اقلیت و همچنین پاکسازی نهادهای دولتی از افراد خارج از گروه طالبان، افزایش داده است.
