امروز نه تنها لبنان و عراق بلکه سراسر منطقه در بحران عمیقی فرو افتاده است. این بحران علل و عوامل گوناگون اما مشابهی دارد که بارزترین آن‌ها، مداخله ایران، ترکیه، اسرائیل و روسیه است. اما آمریکا که از دور دستی بر آتش دارد، در انتظار انتخابات آینده‌ ریاست جمهوری اش به سر می‌برد و تا هنوز به هیچ اقدام عملی و جدی، دست نزده است.

از جانب دیگر، ترکیه در حالی که قبلا هزاران نفر جنگجوی ضد رژیم سوریه را به لیبی منتقل کرد، خودش اکنون با این رژیم در ادلب وارد درگیری شده است. ترکیه که با مشکل سرازیر شدن هزاران پناهنده سوری به خاکش رو به رو است، روسیه را به نقض توافق آستانه متهم می‌کند، در حالی‌که روسیه از جبهه‌ای که ترکیه بر ضد هم‌پیمانش خلیفه حفتر در لیبی باز کرده، دلخور است.

این در حالی است که واشنگتن با بیرون کردن نیروهایش از شمال شرق سوریه، راه را برای عملیات آنکارا بر ضد کردها باز گذاشت، حال به هر پیمانه‌ای که آنکارا از موسکو انتقاد می‌کند، به همان پیمانه واشنگتن به آنکارا روی خوش نشان می‌دهد.

اکنون شمال سوریه دچار نا امنی و بی‌ثباتی شده و منطقه کاهش تنش در ادلب به خاطر مداخله ترکیه از یک طرف و حملات رژیم سوریه به مخالفان از طرف دیگر، اکنون در تنش روز افزون بسر می‌برد.

اما برعکس منطقه کاهش تنش در جنوب سوریه، آرام به نظر می‌رسد، هرچند اسرائیل به طور یک‌جانبه و بی وقفه به حملات خود بر ضد مواضع ایران در دمشق و پیرامون آن، ادامه می‌دهد.

اما در عراق، به رغم ادامه اعتراضات ضد ایرانی، ایرانی‌ها برای حفظ نفوذ خود با همه توان تلاش می‌کنند. ایرانی‌ها هرچند در ترتیبات عجولانه‌ای که به کمک حزب الله، در قم، برای سرکوب معترضان و خاموش کردن صدای آن‌ها، روی دست گرفتند، به نتیجه دلخواه خود نرسیدند، اما توانستند نامزد مورد نظر خود را به مقام نخست وزیری برسانند، گرچه وی تا هنوز موفقیتی در وظیفه خود نداشته است.

حقیقت این است که نقش گروه‌های شبه نظامی فرقه‌ سالار ساخت رژیم ایران در لبنان، عراق و سوریه در برانگیختن اختلاف‌های داخلی، تهدید آمریکا و کشورهای عربی و شعار آزادی فلسطین، خلاصه می‌شود، اما دولت سازی و جامعه سازی بر مبنای ارزش‌های دموکراسی که نیاز اساسی در این کشورها است، جزو اولویت‌های آنان نیست.

گروه های یاد شده در بخش اقتصادی نیز برنامه سودمندی ندارند؛ آن‌ها مخارج مالی خودشان را از طریق کمک‌های مالی ایران و از راه قاچاق و پول‌شویی، تأمین می‌کنند و توجهی به مشکلات مردم ندارند.

اما به سبب تحریم‌های آمریکا، منابع مالی این گروه‌ها در حال خشکیدن است. بر اساس گزارشی‌که در مجله آمریکایی «سیاست خارجی» منتشر شده است، ایران دیگر قادر به حمایت مالی شبه نظامیان و سیاست‌مداران فاسد وابسته به خود در لبنان و عراق، نیست.

در گزارش یاد شده که توسط دنیس روس دیپلمات پیشین آمریکا و دانا سترول پژوهش‌گر انستیتوی واشنگتن، تهیه شده، بر ضرورت مداخله آمریکا به صورت فعال و جدی در منطقه تأکید شده است. هم چنان در گزارش آمده است که سیاست مداران آمریکا اعم از دموکرات‌ها و جمهوری‌ خواهان، باید دیدگاه‌های خود را یکی کرده، برای ثبات و امنیت در خاورمیانه تلاش کنند.

گزارش یاد شده از دولت آمریکا خواسته است که تنها به کمک ارتش لبنان اکتفا نکند، بلکه با انعقاد قراردادها و توافقات راهبردی تازه و تجدید قراردادهای پیشین و در یک چارچوب قانونی وارد عرصه شوند و نقش مثبت خود را در عراق و لبنان، ایفا کند.

در گزارش یاد شده با در نظر داشت انتخابات ریاست جمهوری آینده آمریکا، پیش‌نهاد شده است که تمام اقدامات لازمه باید در چارچوب یک جدول زمان بندی شده روشن و واضح صورت بگیرد، تا روند حوادث، در برنامه‌های آمریکا تأثیر منفی نگذارد.

این در حالی است که بسیاری از احتمالات به نتیجه انتخابات آمریکا وابسته است. ایران امیدوار شکست ترامپ در انتخابات است، اما ترامپ با تمام نیرو تلاش دارد خود را به پیروزی برساند و سیاست‌هایی را که بر علیه ایران آغاز کرده بود، تکمیل کند.

البته تا زمان روشن شدن نتایج انتخابات آمریکا در ماه نوامبر آینده، ایران به مزاحمت برای واشنگتن در عراق ادامه خواهد داد. حسن نصرالله هم در لبنان به تعبیر خودش « به گونه فراگیر و در گستره جهان عرب و اسلام، مقاوت بر ضد آمریکا» را تداوم خواهد بخشید.

اما نصر الله باید متوجه باشد که لبنان برای بیرون شدن از بحران کنونی به کمک جهانیان نیاز دارد، نه باز کردن جبهه بر علیه دیگران.

چندی پیش حسن نصرالله از لبنانی‌ها خواسته بود که سیاست را از اقتصاد جدا کرده و صرف نظر از اختلافات سیاسی، برای بهبود اوضاع اقتصادی با هم متحدانه عمل کنند، در حالی که اکنون خودش بی توجه به بحران اقتصادی کشور، غرق در سیاست‌ شده و برای اجرای دیدگاه‌های سیاسی ایران کار می‌کند. اما برای همه روشن است که ایران تا کنون جز پیچیده کردن و گسترانیدن، بحران‌ها و مشکلات از بیروت تا بغداد، کار دیگری انجام نداده است.

https://www.independentarabia.com