امروز هشتم ماه مارس برابر است با روز جهانی زن. اگر بنا را بر برخی منابع بگذاریم که می‌گوید اولین مراسم روز هشتم مارچ در سال ۱۹۰۹ در شوروی برگزار شده، حالا یک قرن است که هشتمین روز ماه مارس پیوند خورده با نام زنان جهان.
سازمان ملل در سال ۱۹۷۷ رسما این روز را به نام «روز حقوق زنان و صلح بین‌المللی» به‌رسمیت شناخت.
در کشورهای مختلف دنیا بنا به شرایط اجتماعی و سیاسی این روز بدل به خاستگاهی برای زنان شده تا برای احقاق حقوق خود آشکارا دادخواهی کنند. در ایران نیز، سخت‌گیری‌های فزاینده بر زنان پس از انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۷، بسیاری از زنان را بر آن داشت تا با در سال ۱۳۶۳ اولین بزرگداشت روز جهانی زن را در خیابان‌های تهران برگزار کنند.
اعمال محدودیت‌های گسترده علیه زنان پس از روی کار آمدن جمهوری اسلامی، دورنمایی تاریک را برای زنان ترسیم می‌کرد که در استعاری‌ترین شکل آن اجبار به پوشیدن حجاب بود.
گالری عکس- پوسترها و دیوارنگاره‌های تهران در روز زن
-
1/10
عکس دریافتی از تهران- Courtesy Photo of VahidOnline -
2/10
عکس دریافتی از تهران- Courtesy Photo of VahidOnline -
3/10
عکس دریافتی از تهران- Courtesy Photo of VahidOnline -
4/10
عکس دریافتی از تهران- Courtesy Photo of VahidOnline -
5/10
عکس دریافتی از تهران- Courtesy Photo of VahidOnline -
6/10
عکس دریافتی از تهران- Courtesy Photo of VahidOnline -
7/10
عکس دریافتی از تهران- Courtesy Photo of VahidOnline -
8/10
عکس دریافتی از تهران- Courtesy Photo of VahidOnline -
9/10
عکس دریافتی از تهران- Courtesy Photo of VahidOnline -
10/10
عکس دریافتی از تهران- Courtesy Photo of VahidOnline
با استقرار نظام جمهوری اسلامی سخت‌گیری‌ها و محدودیت‌ها برای زنان جامعه بیشتر و بیشتر می‌شد. نابرابری‌های جنسیتی در همه ابعاد خودنمایی می‌کرد؛ از قوانین موجود در دفاع از حقوق زنان گرفته تا ساخته شدن محیطی مردانه و زن‌ستیز.
تا سال‌های سال و حتی می‌توان گفت تا همین حالا بسیاری از دستگاه‌های حکومتی چهره‌ای مردانه دارد و نابرابری مدیریت کلان در بخش‌های حکومتی واضح است.
با تمام این شرایط فعالین حقوق زنان در ایران هیچ‌گاه از پای ننشستند و همواره چه در واکنش به رخدادهای سیاسی و چه در دفاع از حقوق زنان جامعه در صف اول مبارزه با ناعدالتی بودند.
امسال و هم‌زمان با روز جهانی زن ، نسرین ستوده وکیل حقوق بشر که دوران محکومیت ۱۲ ساله خود را پشت سر می‌گذارد، نامه‌ای را از زندان برای مجله تایم ارسال کرده و در آن به لزوم توجه به روز جهانی زن اشاره کرده است.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
نسرین ستوده در نامه خود نوشته است: «ایران یکی از کشورهایی است که بیشترین نقض حقوق زنان در آن به طور سیستماتیک صورت می گیرد و این اهمیت این روز را در ایران بیشتر و بیشتر کرده است.»
او در این نامه با اشاره به وضعیت زندان و و زندانیان بند زنان نوشته است: «در حال حاضر در بند زنان که متشکل از سه اتاق و ۴۰ زندانی است به سر می برم. زندانیان این بند عمدتا به دلایل سیاسی بازداشت شده‌اند. فعالان حقوق بشر، حقوق زنان، فعالان سیاسی و مدنی، اقلیت‌های دینی و گروه‌های عرفانی، فعالان محیط زیست، گروه‌های کارگری، زندانیان دوتابعیتی و افرادی که با اتهامات جاسوسی در اینجا هستند.»
نسرین ستوده در بخش دیگری از نامه خود می‌نویسد: «کسی از دختران خیابان انقلاب در زندان نیستند اما چند تن از زنانی سال گذشته در مترو به مناسبت ۸ مارس پارسال با زنان مسافر گفتگو کرده و به آنها گل هدیه داده بودند هم بندم. این گروه در اقدام دیگری در مترو با نشان دادن عکسم از من حمایت کرده بود. آنها حکم بسیار سنگینی گرفته‌اند و این حس مسئولیت ام را بیش از پیش می کند.»
ستوده در پایان نامه خود با اشاره به وضعیت بحران‌زده فعلی ایران و شرایط دشوار فعالان حقوق زن در ایران می‌نویسد: « اما امسال سال بیماری و بارها برمی گردیم راه رفته را نگاه می کنیم؛ کجا اشتباه بوده؟ چرا نتیجه نداد؟ چرا حکومت ما دانش حکومت نداشت؟ و ما دانش مبارزه موثر و مسالمت آمیز را نداشتیم؟ من در این روزهای تلخی که کشورم در محاصره میلیاردها ویروس کشنده قرار گرفته و در روز جهانی زن دست‌هایم را به اطرافم آویزان می کنم و به عنوان یک شهروند با صدایی آرام از حکومت می خواهم که به این ستیز با دنیا پایان دهید به صلح با دنیا برگردید و به زندگی و آدمیان اعتماد کنید.»
نسرین ستوده هم‌چنین از فعالان حقوق بشر خواسته است که «در این صلح‌خواهی به ما کمک کنند و به ویژه دست دوستی به سوی شهروندان آمریکایی دراز می کنم که حکومت‌هایمان سالیان دراز از فراز سر ما با هم به ستیز برخاسته‌اند و از تک تک ایرانیان در هر کجای دنیا به مناسبت روز جهانی زن می خواهم در این صلح طلبی که بقای زندگی به آن بسته شده به ما کمک کنند».
آوار حوادث تلخ ماه‌های پشت سر در صحنه اجتماعی ایران چنان پشت سرهم و سنگین بوده است که بیش از هر زمان دیگر ابعاد مختلف زیست اجتماعی ایرانیان را تحت تاثیر خود قرار داده است.
هرچند که روزبه‌روز ناکارآمدی مقامات نظام در حل بحران‌های اجتماعی پررنگ‌تر می‌شود، سخت‌گیری‌های آنان بر فعالین اجتماعی و سیاسی نیز بیشتر می‌شود.
در آخرین گزارش سازمان گزارشگران بدون مرز که مشخصا از شیوع گسترده ویروس کرونا در میان زندانیان ابراز نگرانی کرده بود به وضعیت زندانیان زن اشاره شده بود و رفتار خشن ماموران با نرگس محمدی، فعال در بند حقوق زنان.
در حالی که فعالان حقوق زنان و بسیاری دیگر از زنان مبارز اجتماعی یا در زنان هستند و یا به سختی سرکوب شدند و برگزاری هر تجمع اعتراضی با برخورد شدید امنیتی و پلیسی روبرو می‌شود، امروز در شبکه‌های اجتماعی تصاویر گوناگونی از گرافیتی‌هایی به مناسبت روز جهانی زن منتشر شد که به گونه‌ای دیگر این روز را در تاریخ ثبت کند.
تصاویری که در پیوست با تاریخ مبارزه شجاعانه زنان ایران در این سال‌های سخت فراموش‌نشدنی‌ست.
