تعیین عدنان زرفی به عنوان نخست وزیر جدید، تنش های سیاسی را بار دیگر در عراق افزایش داد و این اقدام به جای این که باعث آرامش اوضاع شود، منجر به تشدید اختلافات و ناسازگاری ها شد، اما جناح های سیاسی شیعه مذهب مخالف، با همه ای تلاش های که انجام دادند نتوانستند مانع تداوم تلاش های نخست وزیر جدید برای تشکیل دولت شوند.

در پی نگرانی از احتمال افزایش اختلافات، رهبران گروه های سیاسی شیعه مذهب نشستی را در منزل عمار الحکیم، رهبر "جریان حکمت ملی" برگزار کردند تا از تشدید اختلافات جلوگیری کنند. در این نشست، شماری از رهبران و نمایندگان گروه های سیاسی شیعه مذهب همچون نوری المالکی، هادی العامری، حیدر العبادی، فالح فیاض، نمایندگان "جنبش عصائب اهل حق" و نصار الربیعی، نماینده "جریان صدر" حضور داشتند.

به رغم تشدید اختلافات در مورد تشکیل دولت جدید، اما به جز ائتلاف "فتح" به رهبری هادی العامری و ائتلاف "دولت قانون" به رهبری نوری المالکی، سایر احزاب سیاسی با تعیین عدنان زرفی به عنوان نخست وزیر، ابراز مخالفت نکردند، اما دو ائتلاف یاد شده، احزاب سیاسی را تشویق به مخالفت علیه عدنان زرفی می کنند.

البته عمده ترین دلیلی که باعث مخالفت این گروه ها با عدنان زرفی می شود این است که آن ها خود را به عنوان بزرگ ترین جبهه سیاسی در مجلس عراق می دانند که حق بیشتری برای تعیین نخست وزیر دارد، اما نگرانی دیگر آن ها، نزدیکی عدنان زرفی با واشنگتن است، مسئله ای که می تواند در آینده چالشی برای گروه های مسلح وفادار به ایران شود. بنابر این، این گروه ها سعی می کنند فردی به عنوان نخست وزیر تعیین شود تا ضامن حضور گروه های مسلح و طرفدار خروج نیروهای آمریکایی از عراق باشد.

البته کردها نیز به رغم این که با تعیین عدنان زرفی به عنوان نخست وزیر موافقت کردند، اما از آینده اوضاع نگرانی دارند زیرا عدنان زرفی متعلق به ائتلاف "نصر" است و حیدر العبادی، رهبر این ائتلاف در دوره نخست وزیری بخشی از سرزمین های مورد منازعه در اقلیم کردستان را تصرف کرد و منجر به ایجاد تنش میان بغداد و اربیل شد.

 در همین حال، ناظران عقیده دارند که به رغم اختلاف نظر میان گروه های سیاسی شیعه مذهب، اما سنی ها به صورت عموم از عدنان زرفی حمایت می کنند.

در همین راستا، یک منبع آگاه اعلام کرده است که مقتدی صدر، رهبر جریان "صدر" پیامی را به رهبران و نمایندگان جناح های سیاسی که در نشست منزل عمار الحکیم حضور یافته بودند، ارسال کرده و تأکید کرده است که مسئله نامزدی نعیم السهیل به جای عدنان زرفی به هیچ صورتی قابل پذیرش نیست و نامبرده با این پیشنهاد به شدت مخالفت خواهد کرد. وی علاوه کرده است: اعتراضات مطرح شده در مورد عدنان زرفی، اهمیت چندانی ندارد که منجر به بروز اختلاف میان رهبران سیاسی شود.

همچنان بهاء الاعرجی، معاون نخست وزیر پیشین عراق، در صفحه تویتر خود نوشته است: "دلایل رد عدنان زرفی به عنوان نخست وزیر، سیاسی و واقع بینانه نیست و تنها برخی از جناح های سیاسی شیعه مذهب بدین باورند که نامبرده، اجماع شیعه را به دست نیاورده است. پرسشی که مطرح می شود این است که آیا در گذشته، کدام نخست وزیر توانسته بود اجماع شیعه را به دست آورده؟"

در پیوند به این موضوع، فادی الشمری، یکی از رهبران جریان "حکمت ملی عراق" در صحبتی که با ایندیپندنت عربی داشت، گفت: بعید است که عدنان زرفی بتواند موفق به تشکیل دولت شود و یا دولت وی بتواند رای اعتماد مجلس را کسب کند، زیرا پذیرش دولت عدنان زرفی برای اغلب جناح های شیعه مذهب و حتی برای برخی از سایر گروه های سیاسی دشوار است. افزون بر آن، تمام بحث های سیاسی بر سر نامزدان است و تا کنون هیچ فرصتی برای بررسی مسئله ای میزان مشارکت در وزارتخانه فراهم نشده است، بدین ترتیب بعید به نظر می رسد که عدنان زرفی بتواند از میان این همه درگیری و اختلاف نظر، موفق به تشکیل دولت شود.

الشمری همچنان خاطر نشان کرد که مسئله بازگشت عادل عبد المهدی به قدرت تا هنوز منتفی نشده است و شماری از گروه های سیاسی به ویژه ائتلاف "فتح" به رهبری هادی العامری بازگشت عادل عبدالمهدی به قدرت را بهترین گزینه برای رهایی از بن بست کنونی می داند. اما جریان "حکمت ملی" اجرا شدن این گزینه را غیر عملی می داند زیرا به باور وی، هیچ دولتی بدون حمایت و همکاری ائتلاف های "فتح"  و "سائرون" نمی تواند به پیروزی برسد، افزون بر این که معترضان عراقی نیز به هیچ صورتی نمی توانند حضور مجدد عادل عبد المهدی را در قدرت بپذیرند.

از سوی دیگر، واثق الهاشمی، رئیس گروه مطالعات استراتژیک عراق، در صحبتی که با ایندیپندنت عربی داشت، گفت: بیشتر گروه های سیاسی شیعه مذهب با عدنان زرفی مخالفت دارند و از آن جا که اجماع شیعه نقش اساسی در تشکیل دولت عراق دارد، پس بعید است که عدنان زرفی قادر به تشکیل دولت شود و یا دولت پیشنهادی وی از مجلس رای اعتماد به دست آورد. البته دولت توفیق علاوی نیز با همین چالش رو به رو بود و انتظار می رود عدنان زرفی تا چند روز آینده از پذیرش مسئولیت تشکیل دولت کناره گیری کند. البته برخی از گروه های سیاسی که خواستار تأخیر انتخابات و حضور عادل عبد المهدی در قدرت هستند، سعی می کنند فرایند تشکیل دولت جدید را درگیر اختلاف و چالش کنند تا وضعیت کنونی همچنان ادامه پیدا کند. گذشته از آن، باید خاطر نشان کرد که در شرایط کنونی تنها فردی می تواند به سمت نخست وزیری برسد که هم حمایت گروه های سیاسی عراق را با خود داشته باشد و هم واشنگتن و تهران بر سر آن به توافق برساند، در غیر این صورت، هیچ نامزدی قادر به رسیدن به سمت نخست وزیری و یا تشکیل دولت نخواهد بود.

در مقابل، احسان الشمری، رئیس مرکز پژوهش های سیاسی گفت: مخالفت ائتلاف های "فتح" و "دولت قانون" با عدنان زرفی ناشی از این است که جناح های یاد شده احساس می کنند که نقش آن ها به صورت لازم در روند انتخاب نخست وزیر مد نظر گرفته نشده است. البته عدنان زرفی سعی دارد حمایت همه ای جناح های سیاسی را به خود جلب کند تا این که به سرنوشت توفیق علاوی دچار نشود. وی علاوه کرد: به رغم این که ایران به آینده سیاسی عراق اهمیت زیادی قائل است اما دشواری های که هم اکنون ایران را به چالش کشیده است، مانع تلاش های این کشور در عراق می شود، بنابر این، تهران سعی می کند عراق را از بن بست کنونی که به سود گروه های وفادار به ایران نیست، بیرون کند تا منافع خود را از این بیش، در عراق از دست ندهد.

از سوی دیگر، ایاد العنبر، استاد علوم سیاسی عقیده دارد که با توجه به تشدید اختلافات، بعید به نظر می رسد که گروه های سیاسی بتوانند بر نامزد مشخصی توافق کنند، اما عدنان زرفی تاحدی برای همگان قابل پذیرش است و ایران نیز به صورت مشخص با عدنان زرفی مخالفت ندارد. شکی نیست که پس از کشته شدن قاسم سلیمانی، وضعیت عراق کاملا دگرگون شده است و استراتژی ایران در عراق دیگر نمی تواند به شیوه گذشته ادامه داشته باشد.

https://www.independentarabia.com