پیامدهای اقتصادی و اجتماعی شیوع کرونا

احتمال بیکاری نزدیک به ۲۵ میلیون نفر در جهان

گروهی داوطلب در حال پخش غذا به نیازمندان در هنگ کنگ- Anthony WALLACE / AFP

بنا به پیش‌بینی سازمان جهانی کار، بر اثر اپیدمی کووید ۱۹ یا ویروس کرونا نزدیک به ۲۵ میلیون نفر بیکار می‌شوند. ارزیابی‌های اولیه، نیاز به ابتکار فوری در سه زمینه را آشکار می‌کند: حمایت از کارگران در محل کار، تحرک اقتصادی و ایجاد اشتغال، پشتیبانی از تداوم کار و درآمد افراد. این راهکارها شامل گسترش کمک‌های اجتماعی، پشتیبانی از مشاغل (مانند ایجاد مشاغل موقت و کوتاه‌مدت، پرداخت یارانه، و پرداخت بازخرید یا بیمه‌های بیکاری)، معافیت‌های مالیاتی برای کسب و کارهای بسیار کوچک، کوچک و متوسط، و کمک‌های مالی به بخش‌های مشخص اقتصادی است.

وضعیت‌های مختلف

در خوش‌بینانه‌ترین وضعیت، ویروس کووید ۱۹ می‌تواند به افزایش بیکاری ۵.۳ میلیون نفر در جهان و در بدبینانه‌ترین وضعیت، به بیکاری ۲۴.۷ میلیون نفر بینجامد. در رکود اقتصادی جهانی سال‌های ۲۰۰۸-۲۰۰۹، جهان به بیکار شدن ۲۲ میلیون نفر دچار شد. این ارقام، به جمعیت ۱۸۸میلیونی کنونی بیکاران جهان افزوده خواهد شد.

بخش‌های آسیب‌پذیر اقتصادی

در این میان، بخش‌های اقتصادی توسعه نیافته و مشاغلی با دستمزدهای پایین، بالاترین آسیب را خواهند دید. یکی از پیامدهای اقتصادی همه‌گیری کرونا، کاهش ساعت کار و دستمزدها است. کسب‌و‌کارهای مستقل و کوچک در کشورهای درحال توسعه، بیشتر درمعرض تغییر و تحول هستند. به ویژه اکنون به دلیل محدودیت‌های گردهمایی و تجمع و کاهش شدید حرکت‌های جمعی، درآمد بسیاری از کارگران در آن حوزه‌ها نیز به‌شدت کاهش یافته است. پژوهش‌ها در این زمینه، حاکی از احتمال از دست رفتن درآمدها در آن بخش، تا رقمی بین ۸۶۰ بیلیون دلار تا  ۳.۴ تریلیون دلار تا پایان ۲۰۲۰ است.

افزایش فقر

فقر به طرز فزاینده‌ای گسترش خواهد یافت. کاهش فعالیت‌های اقتصادی، به گونه‌ای ویرانگر کارگران را به خط فقر نزدیک خواهد کرد و برخی را به زیر خط فقر خواهد کشاند. بر اساس پیش بینی‌های سازمان جهانی کار، بین ۸.۸ میلیون تا ۳۵ میلیون نفر به جمعیت جهانی فقرا اضافه خواهد شد. پیش از این، پیش‌بینی می‌شد که در پایان سال ۲۰۲۰ تنها ۱۴ میلیون به جمعیت فقرا اضافه شود، اما اکنون، در سایه تاثیرات ویروس کرونا، آن شمار با سرعت و شدت افزایش خواهد یافت.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

راهکارها و سیاست‌های هماهنگ

«بحران کنونی نه تنها یک بحران بهداشتی و سلامتی، بلکه یک بحران اقتصادی و بازار کار است که بر افراد کره زمین تاثیر بزرگی خواهد داشت.» این سخنان، اظهارات گای ریدر (Guy Ryder) دبیر سازمان جهانی کار است. او در ادامه می‌گوید: «در سال ۲۰۰۸ جهان شاهد یک جبهه متحد برای فایق آمدن بر بحران مالی جهانی آن دوران بود و دنیا توانست از بدترین وضعیت محتمل اجتناب کند. اکنون نیز ما نیاز به یک جبهه و حرکت هماهنگ برای حل این معضل جهانی داریم.» 

 گروه‌های اجتماعی آسیب‌پذیر

سازمان جهانی هشدار می‌دهد که آسیب اشتغال در برخی گروه‌های اجتماعی، موجب افزایش نابرابری خواهد شد. این گروه‌های اجتماعی شامل کسانی می‌شود که امنیت شغلی ندارند و افرادی با مشاغل و دستمزدهای پایین، و عمدتا شامل کارگران جوان و کارگران سالمندتر است. افزون برآن، زنان و مهاجران نیز مورد هدف این بحران قرار می‌گیرند. علت آسیب‌پذیری بیشتر اقشار دیگر، نابرابری در حقوق و حمایت‌های اجتماعی است. به‌ویژه زنان که در مشاغلی با دستمزدهای پایین در بخش‌های گوناگون مشغول بوده‌اند، بیشتر از این بحران متاثر می‌شوند.

دو راهکار کلیدی

دبیر سازمان جهانی کار معتقد است که در دوران بحران کنونی دو راهکار وجود دارد که تا حد زیادی به کاهش خسارت و بازسازی اعتماد به نفس عمومی یاری می‌رساند. اول، بحث و گفت‌وگوی زنده اجتماعی که کارگران، مزدبگیران، کارمندان و نمایندگان آنها را در گیرکند، و به اعتماد عمومی و پشتیبانی برای پیروزی بر بحران کنونی بیانجامد. دوم، رعایت استاندارد جهانی کار که بر ستون تلاش و اعتماد استوار است و برای پاسخ راهبردی، بر بهبود پایدار و برابر شرایط تمرکز دارد. 

وی براین باوراست که هر آنچه در خدمت به حداقل رساندن و جبران خسارت برای انسان‌ها در این شرایط سخت باشد، باید انجام گیرد. با فراگیری بحران کرونا، اکنون توجهات به کار از خانه و از راه دور و آنلاین معطوف شده است. پنج مورد زیر، به کارآمدی «دورکاری» یاری می‌رساند.

 مدیریت حمایتی، نه از بالا

 پژوهش‌های مختلف نشان داده است که اصرار بر مدیریت «آنلاین» از بالا، از موانعی است که بر سرراه کارآمدی عملی آن قد علم می‌کند. اساس یک مدیریت کارآمد، بر «نتیجه» استواراست. این امر، به مفهوم مشخص کردن اهداف و مسئولیت‌ها، وظایف، نظارت و گفت‌وگو، بدون نیاز به گزارش‌های سنگین، طاقت‌فرسا و بیش از حد است. اکنون که بسیاری از آموزشگاه‌ها تعطیل شده‌اند، اهمیت مشخص کردن اهداف و مسئولیت‌ها از طرق دیگر، دوچندان می‌شود.

ابزار و آموزش مناسب

ابزار‌هایی مانند لپ‌تاپ و نرم‌افزارهای مختلف و نیز حمایت‌های لازم تکنیکی و آموزشی، هم برای مدیریت وهم برای کارکنان لازم است. از آنجا که کار تمام وقت آنلاین احتمال انزوای افراد را بیشتر می‌کند، لازم است که امکان ارتباط با همکاران، مسئولان و خود شرکت در مجموع،  فراهم گردد.

انتظارات شفاف

نتیجه و دستاورد کاری که ازکارکنان انتظار می‌رود، ازجمله شرایط کار، ساعات کار، نظارت بر روند کار و گزارش نتایج، باید برای همه (کارکنان و مدیریت) کاملا مشخص و شفاف باشد. بسیار اهمیت دارد که  قواعدی که  کارکنان باید بر آن پایه کارکنند، قابل دسترس و کاملا روشن باشد.  

استقلال در مدیریت وقت و زمان کار

یکی از مزایای دورکاری و کار آنلاین، انعطاف‌پذیری در وقت است. کارکنان، کارگران و کاربران، زمان کار خود را خودشان برنامه ریزی می‌کنند. این استقلال، امکان برنامه‌ریزی برای مسئولیت‌های فردی و شخصی (مانند امکان نگه‌داری از کودکان، والدین سالمند یا اعضای بیمار خانواده، سرگرمی و ورزش) را فراهم می‌کند.

تدوین مرزهای استراتژی 

حتی اگر انتظارات مشخص و شفاف باشد، کاربران و کارکنان باید استراتژی فردی برای خود تدوین کنند. این استراتژی باید مرز بین «کار» را که مزد برای آن پرداخت می‌شود، با «زندگی شخصی» مشخص کند. این امر، به مفهوم تعیین مکان مشخصی برای کار است؛ بدون آن که مزاحمت و اختلالی از سوی دیگران ایجاد شود، و افزون بر آن، آنها را قادر کند محیط کار  را از زندگی شخصی کاملا جدا کنند.

اعتماد

رشته‌ای که همه این عناصر، از مدیریت گرفته تا کاربر و همکاران را به هم اتصال می‌دهد، اعتماد است. دورکاری و کار آنلاین، بدون اعتماد به یکدیگر امکان‌پذیر نیست.