لغو خودبخودی تحریم تسلیحاتی جمهوری اسلامی بر اساس زمان‌بندی مندرج در برجام، آمریکا را به تکاپویی دیپلماتیک برای مقابله با آن انداخته است.
مایک پمپئو در کنفرانسی خبری که روز ۱۰ اردیبهشت برگزار شد گفت که کشورش در همکاری با شورای امنیت سازمان ملل متحد، خواهیم کوشید تا ممنوعیت خرید تسلیحات را تمدید کند.» او همچنین گفت که «اگر نتوانیم کشوری را برای این کار متقاعد کنیم، همه گزینه‌ها برای تحقق این هدف را بررسی خواهیم کرد».
ساعتی پیش، مورگان اورتگاس، سخنگوی وزارت امورخارجه آمریکا نیز با انتشار توییتی و به بهانه دومین سالگرد خروج آمریکا از برجام نوشت که آمریکا «از تمامی امکانات دیپلماتیکش استفاده خواهد کرد تا اطمینان یابد که تحریم تسلیحاتی سازمان ملل علیه ایران تمدید شود.»
It’s been two years since the U.S. exited JCPOA - we will exercise all diplomatic options to ensure the @UN arms embargo is extended. We will not accept #Iran’s status quo level of violence and terror. And we will never allow Iran to have a nuclear weapon.
— Morgan Ortagus (@statedeptspox) May 9, 2020
بر اساس زمان‌بندی مندرج در توافق اتمی ایران و ۱+۵، حدود پنج ماه دیگر تحریم تسلیحاتی ناشی از قطع‌نامه ۱۷۴۷ برداشته خواهد شد. قطع‌نامه ۱۷۴۷ در سال ۱۳۸۶ و در نتیجه به بن‌بست رسیدن مذاکرات ایران و آژانس انرژی اتمی صادر شد و طبق آن فروش سلاح‌های سنگین به جمهوری اسلامی ممنوع اعلام شد.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
خانم اورتگاس همچنین نوشته که کشورش «پذیرای سطح کنونی خشونت و تروریسم ایران نیست و اجازه نخواهد داد ایران به سلاح اتمی دست یابد.»
مایک پمپئو، وزیر امور خارجه آمریکا نیز تقریباً هم‌زمان با خانم اورتگاس، با انتشار توییتی از اقدام دو سال پیش ترامپ برای خروج از برجام حمایت کرده و نوشته است: « دو سال پیش ترامپ در اقدامی شجاعانه برای حفاظت از جهان در برابر اقدامات خصمانه و تهدید اتمی ایران، خروج از برجام را اعلام کرد. در مقایسه با وضعیت ماندنمان در برجام، امروز آمریکایی‌ها ایمن‌تر و خاورمیانه صلح‌آمیز‌تر شده است.»
Two years ago, @realDonaldTrump announced the bold decision to protect the world from #Iran’s violence and nuclear threats by withdrawing from the Iran Deal. Today, Americans are safer and the Middle East is more peaceful than if we had remained in the #JCPOA.
— Secretary Pompeo (@SecPompeo) May 9, 2020
گرچه وزیر امور خارجه آمریکا در این توییت به موضوع لغو خودبخود تحریم تسلیحاتی ایران اشاره نکرده است ولی او و همکارانش طرح‌های مختلفی برای مقابله با این وضعیت تهیه کرده‌اند.
برخی دیپلمات‌های آمریکایی گفته‌اند که وزارت امور خارجه، پیش‌نویس قطع‌نامه‌ای جدید برای تضمین ادامه تحریم تسلیحاتی آماده کرده و به سفرای بریتانیا، فرانسه و آلمان ارائه کرده است. این سه‌کشور اروپایی عضو برجام این خبر را تائید و یا تکذیب نکرده‌اند. اکنون مشخص‌شده که سفرای روسیه و چین در سازمان ملل در جریان این متن پیشنهادی قرار ندارند.
به نظر می‌رسد آمریکا مایل است به‌صورت مرحله‌به‌مرحله و پس از کسب موافقت سه کشور اروپایی، به سراغ چین و روسیه برود و موضوع قطع‌نامه جدید و یا اجرای سازوکاری برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران را پیاده کند.
در نقطه مقابل، محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران و حسن روحانی کوشیده‌اند با این اقدامات مقابله کنند.
حسن روحانی چهارشنبه هفته گذشته در جلسه هیئت دولت ایران اعلام کرد که نامه‌ای خطاب به سران کشورهای باقی‌مانده در برجام نوشته و در پاراگراف آخر آن هشدار داده است که «اگر چنین شود ما چنان خواهیم کرد؛ آن‌ها می‌دانند که خطای آن‌ها چه شکست بزرگ تاریخی برای آن‌ها خواهد بود.»
محمدجواد ظریف نیز علاوه بر انتشار توییت و تماس دیپلماتیک با کشورهای عضو برجام، نامه‌ای خطاب به آنتونی گوترش، دبیرکل سازمان ملل نوشته و از اقدامات یک‌جانبه آمریکا شکایت کرده است.
