سند ۲۵‌ساله همکاری چین و ایران؛ دفاع دولتی‌ها به زبان چینی

جنجال‌ها بر سر قرارداد ۲۵‌ساله ایران و چین هنوز هم ادامه دارد. قراردادی که تا همین چند روز پیش تقریبا هیچ جزئیاتی از آن به بیرون درز نکرده بود مگر مقاله‌ای که سال گذشته میلادی در نشریه پترولیوم اکونومیست چاپ لندن منتشر شده بود و به نقل از یک مقام مسئول در وزارت نفت جمهوری اسلامی جزئیاتی از ابعاد این قرارداد طولانی مدت در حوزه نفت و گاز نوشته شده بود. 

نویسنده همان مقاله البته دو روز پیش و هم‌زمان با بالا گرفتن بحث‌ها درباره این قرارداد در یادداشتی جزئیات بیشتری از این قرارداد به نقل از منابع ناشناس در ایران منتشر کرد که در آن جزئیات بیشتری از جمله موارد امنیتی این قراداد بین ایران و چین و روسیه به چشم می‌خورد. نکاتی مثل اینکه نیروهای سپاه پاسداران برای گذراندن دوره‌های آموزشی به روسیه خواهند رفت و یا اینکه کشور چین می‌تواند برای حفاظت از نیروهای خود که در پروژه‌های اقتصادی ایران فعال هستند، پنج‌هزار نیرو در ایران داشته باشد.

روایت مقامات ایرانی اما از این قرارداد بسیار متفاوت است.

دولتی‌ها مصرانه می‌گویند که این قرارداد کاملا در جهت منافع ملی مملکت است و حتی ادعا می‌کنند که نزدیکی با چین توان ایستادگی برابر آمریکا را مهیا می‌کند. 

در آخریم واکنش امروز پنج‌شنبه ۱۹ تیرماه، سخنگوی وزارت خارجه ایران با اشاره به اینکه این سند یک افق ۲۵ ساله را با چین ترسیم می‌کند، گفته که «علی رغم این که در فضای مجازی دروغ های زیادی در خصوص این موضوع گفته شده است اما این سند یک سند افتخارآفرین با چین است».

به گفته عباس موسوی «تبلیغات مغرضانه در این خصوص توسط مخالفان رابطه با چین انجام می شود». سخنگوی وزارت خارجه با بیان اینکه «پیشبینی میشود در آینده‌ای نزدیک چین به قدرت اول اقتصادی دنیا تبدیل شود» گفته «نباید به سخنان خارج نشینان و عوامل صهیونیستها در آمریکا و ضد انقلاب توجه کنیم».

در یکی دیگر از واکنش‌های مقامات دولت حسن روحانی، محمود واعظی رئیس دفتر حسن روحانی برای دفاع از این قرارداد ۲۵ ساله پر ابهام، دست به دامان زبان «چینی» شده است و با نوشتن توئیتی به این زبان از قراداد ۲۵ ساله با چین دفاع کرده است. 

سابقه نوشتن به زبان چینی در میان مقامات دولت حسن روحانی به قبل برمی‌گردد و پیش از این جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران هم توئیت‌های به زبان چینی خطاب به متحد این روزهای نظام جمهوری اسلامی نوشته بود. 

روز گذشته هم رئیس دفتر حسن روحانی منتقدان داخلی را متهم کرده بود که در بیان مسائل مربوط به قراداد ایران و چین  از رسانه‌های خارجی «خط می‌گیرند».

محمود واعظی گفته بود «یک خطی را اول رسانه‌های خارجی به عنوان اینکه تخریب روابط ایران و چین را شروع کردند و متاسفانه در داخل کشور هم برخی از افرادی که دنبال فرصت می‌گردند تا نام خود را مطرح کنند».

هرچند که مقامات دولتی سرسختانه بر پیش‌برد روایت خود در باب منافع این قرارداد ۲۵‌ساله اصرار دارند اما این قرارداد مخالفینی هم در کشور دارد. برخی نمایندگان مجلس و البته رئیس جمهور سابق ایران، محمود احمدی‌نژاد، که در واقع سخنرانی او و اشاره‌اش به پنهان‌کاری مقامات درباره این قرارداد بود که جنجال‌های چند روز اخیر را به دنبال داشت. جنجال‌هایی که خشم وزیر خارجه مملکت را در صحن علنی مجلس باعث شد. 

در روزهای گذشته، ولیعهد پیشین ایران هم با نوشتن متنی اعتراض خود را نسبت به این قرارداد اعلام کرده بود. 

تاکنون جدای از سخنان پراکنده برخی مقامات رسمی کشور تنها توضیح مکتوب درباره این قرارداد در وب‌سایت «انصاف‌نیوز» و برخی وب‌سایت‌های داخلی ایران منتشر شد که البته بیشتر از جزئی‌نگری مفاد این قرارداد، به توضیحات عمدتا کلی بسنده کرده بود. از جمله زمینه‌های سرمایه‌گذاری چینی‌ها در ایران که البته حوزه‌های بسیار زیادی را در بر می‌گرفت؛ از مرمت آثار تاریخی تا توسعه و ساخت فرودگاه‌ها.